Bazylika większa (łac. basilica maior, l.mn. basilicae maiores) oraz bazylika papieska, bazylika patriarchalna (od łac. Patriarchium ‘Pałac Apostolski’, co sugeruje, że są one jego częścią) – tytuł honorowy nadawany niektórym kościołom w Kościele katolickim. O statusie bazylik decyduje papież.
Bazyliki większe
Bazyliki większe posiadają tron papieski i ołtarz zarezerwowany wyłącznie dla papieża albo upoważnionych przez niego prałatów. Bazyliki większe posiadają także pewne przywileje: używa się w nich konopeum i tintinnabulum. W tych świątyniach używano specjalnego baldachimu zwanego padiglione, który był noszony przed duchowieństwem. Duchowe przywileje bazylik to związanie z nimi pewnych odpustów. Widocznym znakiem szczególnych odpustów w roku jubileuszowym jest otwieranie drzwi świętych (porta sancta). Przy takich kościołach istnieją siedziby kolegiów penitencjarzy, zaś ich kanonicy mają prawo używać cappa magna oraz rokiety.
Rzymskimi bazylikami większymi są:
Bazyliki patriarchalne
Opierając się na tradycji Pentarchii bazyliki patriarchalne, zarezerwowane były dla patriarchów. Uznawane były odpowiednio:
Inną genezę mają bazyliki patriarchalne, których tytuł wynika z faktu bycia siedzibami katolickich patriarchów mniejszych:
Bazyliki papieskie
W 2006 roku papież Benedykt XVI po rezygnacji z tytułu patriarchy zachodu zdecydował, że rzymskie bazyliki zwane dotychczas patriarchalnymi będą uznawane za papieskie.
Obecnie za bazyliki papieskie, poza pięcioma dawnymi patriarchalnymi bazylikami rzymskimi, uznaje się poniższe kościoły:
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- pogrubioną czcionką oznaczono bazyliki większe
