Azoty (Kędzierzyn-Koźle)

Azoty

osiedle administracyjne Kędzierzyna-Koźla
Zespół szkół w Azotach
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	kędzierzyńsko-kozielski
Miasto	Kędzierzyn-Koźle
W granicach Kędzierzyna-Koźla	1975
Zarządzający	Grzegorz Kodź
Populacja (2022[1]) • liczba ludności	1646
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	47-223
Tablice rejestracyjne	OK
Położenie na mapie Kędzierzyna-Koźla Azoty
Położenie na mapie Polski Azoty
Położenie na mapie województwa opolskiego Azoty
Położenie na mapie powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego Azoty
50°19′28″N 18°14′38″E

Azoty – jedno z 16 osiedli administracyjnych miasta Kędzierzyna-Koźla. Siedziba Rady Osiedla znajduje się przy ulicy Waryńskiego 1–3. Przewodniczącym Zarządu Osiedla (2023) jest Grzegorz Kodź^[2].

Włączone do Kędzierzyna w 1975 roku.

Historia

III Rzesza

W 1940 rozpoczęto w pobliżu Kędzierzyna budowę zakładu chemicznego (produkcja izooktanu) koncernu Interessen-Gemeinschaft Farbenindustrie AG – w skrócie IG Farben. Tutejsze zakłady miały produkować benzynę syntetyczną na drodze uwodornienia węgla. Produkcję uruchomiono pod koniec 1943 r.

Na potrzeby budowy zakładów i utrzymania produkcji rozpoczęto w 1940 tworzenie rozległej sieci różnego rodzaju obozów, położonych w pasie od Blachowni przez Kędzierzyn i Azoty do Bierawy. Skoncentrowano tutaj około 35 tys. ludzi uwięzionych w różnych obozach. Obóz pracy przymusowej w Azotach mieścił około 10 tys. robotników z Generalnego Gubernatorstwa, ZSRR, Protektoratu Czech i Moraw, Francji i Włoch.

Alianckie lotnictwo (startowało z Włoch) przeprowadziło pierwsze loty rozpoznawcze w rejonie Kędzierzyna w marcu 1944. Zmasowane naloty bombowe rozpoczęły się w lipcu 1944. W wyniku masowych bombardowań tutejsze zakłady chemiczne zostały zniszczone. W dniach 21/22 stycznia 1945 przeprowadzono ewakuację zakładów i obozów przymusowej pracy.

Polska Ludowa

W dniu 31 stycznia 1945 Armia Czerwona zajęła Azoty. 21 marca 1945 rozpoczęło się przejmowanie od Armii Czerwonej obiektów gospodarczych w powiecie kozielskim. Sowieci przed wycofaniem się przeprowadzili całkowity demontaż urządzeń i aparatury zakładów chemicznych (zniszczenia osiągnęły poziom 100%) i innych lokalnych zakładów przemysłowych. Pozostałe urządzenia wywieźli Polacy do odbudowywanych zakładów chemicznych w Oświęcimiu, Chorzowie i Tarnowie.

Rozbudowa przemysłu

W 1948 rząd podjął decyzję o wybudowaniu w Kędzierzynie trzeciej w kraju obok Chorzowa i Tarnowa fabryki nawozów sztucznych. Fabryka otrzymała nazwę: Zakłady Przemysłu Azotowego „Kędzierzyn”.

Dla potrzeb nowych pracowników od 1951 rozpoczęto budowę nowych domów mieszkalnych na osiedlu Azoty.

Gospodarka

• Air Products Sp. z o.o. – producent gazów technicznych
• Brenntag Polska Sp. z o.o. – dystrybutor surowców chemicznych dla przemysłu
• Chemzak Sp. z o.o. – przemysł chemiczny
• CTL Chemkol Sp. z o.o. – logistyka, przewozy kolejowe
• Messer Polska Sp. z o.o. – producent gazów technicznych
• Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA – przemysł chemiczny

Komunikacja

Miejski Zakład Komunikacyjny w Kędzierzynie-Koźlu posiada w dzielnicy Azoty 4 przystanki autobusowe: Zakłady Azotowe Kędzierzyn, Azoty Azotor, Hotel Centralny i Azoty Las. Dodatkowe przystanki autobusowe znajdują się na terenie Zakładów Azotowych Kędzierzyn.

Kursują tutaj autobusy linii: 1, 7 oraz zmienione trasy linii 8 (jako 7 Bis) i 13.

Kolej

W Azotach znajduje się kolejowy przystanek osobowy Kędzierzyn Koźle Azoty.

Kultura

• Filia nr 13 (ul. W. Grabskiego 6) Miejskiej Biblioteki Publicznej w Kędzierzynie-Koźlu.
• Parafialny Dom Kultury corocznie organizuje Festiwal Pieśni Religijnej. Instruktorzy prowadzą sekcje muzyczną, teatralną i zajęć różnych.

Edukacja

• Publiczna Szkoła Podstawowa nr 3 im. Komisji Edukacji Narodowej, ul. Ignacego Mościckiego 13
• Publiczne Gimnazjum nr 10, ul. Ignacego Mościckiego 13
• Zespół Szkół nr 4 z Publicznym Gimnazjum nr 6, ul. Mostowa 7
• Centrum Kształcenia Praktycznego i Ustawicznego, ul. Mostowa 17

Kościoły i związki wyznaniowe

• Rzymskokatolicka Parafia pw. św. Floriana, ul. Chemików 3

Sport

• Kompleks sportowo-rekreacyjny (ul. Mostowa) – wykorzystywany sezonowo, w okresie letnim – basen i brodzik oraz zimowym – lodowisko (rekreacyjnie oraz do imprez sportowo-rekreacyjnych, obiekt klubu hokeja na lodzie Chemik Kędzierzyn-Koźle).
• Hala widowiskowo-sportowa (ul. Mostowa) – nowoczesna hala wielofunkcyjna.
• Korty Tenisowe (ul. Grabskiego 1) – wykorzystywane rekreacyjnie.
• Hala sportowa w szkole PSP 5 (ul. Kościuszki 41).

Służby mundurowe

Straż pożarna

• Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza nr 1^[3].

Przypisy

1. Liczba mieszkańców Kędzierzyna-Koźla (2022)
2. Osiedle Azoty
3. Komenda Powiatowej Straży Pożarnej