Astronom królewski

Astronom królewski (ang. Astronomer Royal) stanowisko na brytyjskim dworze królewskim utworzone przez Karola II 22 czerwca 1675 do kierowania Królewskim Obserwatorium Astronomicznym w Greenwich.

Geneza

Król wydał, mianowanemu pierwszym astronomem, Johnowi Flamsteedowi polecenie, aby bezzwłocznie przystąpił z najdokładniejszą troską i pilnością do korygowania tablic ruchów na niebie, a także miejsc gwiazd stałych, tak aby odkryć tak bardzo pożądaną długość geograficzną w celu doskonalenia sztuki nawigacji.^[1] Sprawy te miały duże znaczenie głównie z uwagi na rozwój żeglugi morskiej służący polityce kolonialnej. Kolejni astronomowie pełnili obowiązki dyrektora obserwatorium do 1972, z pensją 100 funtów rocznie. Obecnie astronom królewski jest funkcją honorową, choć służy jako doradca królowej w sprawach astronomicznych i naukowych. Tytuł ten uchodzi za prestiżowy.

• 1675–1719 John Flamsteed
• 1720–1742 Edmond Halley
• 1742–1762 James Bradley
• 1762–1764 Nathaniel Bliss
• 1765–1811 Nevil Maskelyne
• 1811–1835 John Pond
• 1835–1881 sir George Biddell Airy
• 1881–1910 sir William Christie
• 1910–1933 sir Frank Watson Dyson
• 1933–1955 sir Harold Spencer Jones
• 1956–1971 Richard van der Riet Woolley
• 1972–1982 sir Martin Ryle
• 1982–1990 sir Francis Graham-Smith
• 1991–1995 sir Arnold Wolfendale
• od 1995 Martin Rees

W 1834 powołano królewskiego astronoma Szkocji; w latach 1792–1921 istniało stanowisko królewskiego astronoma Irlandii.

Przypisy

1. ...forthwith to apply himself with the most exact care and diligence to the rectifying of the tables of the motions of the heavens, and the places of the fixed stars, so as to find out the so much desired longitude of places for the perfecting of the art of navigation. W: F. Baily: „An Account of the Rev. John Flamsteed”. Przedrukowane w: R. Walsh et al.: "The Museum of foreign literature, science and art." E. Litell, 1836. Vol. 28, S. 293

Encyklopedie internetowe (stanowisko):

• NE.se: astronomer-royal
• SNL: Astronomer_Royal