Arena Toruń[1] – pełnowymiarowa, wielofunkcyjna hala widowiskowo-sportowa z podstawową funkcją lekkoatletyczną w Toruniu. Oficjalne otwarcie obiektu nastąpiło 10 sierpnia 2014 roku.
Pierwszym etapem przygotowań niezbędnych do budowy toruńskiej hali był zakup od Agencji Mienia Wojskowego gruntu pomiędzy ulicami Bema i Balonową. Teren pod budowę był przed II wojną światową częścią portu sterowcowo-balonowego, a bezpośrednio przed budową nowego obiektu – Okręgowy Mundurowy Zakład Produkcyjno-Usługowy przy 4. Rejonowej Bazie Materiałowej w Grudziądzu[3]. Choć już w 2005 roku miasto uzyskało od Ministerstwa Obrony Narodowej obietnicę sprzedaży czterohektarowej działki[4], to ostatecznie umowę zawarto dopiero w grudniu 2009 roku[5]. Początkowo AMW za działkę życzyła sobie 7 mln zł; po zastosowaniu specjalnej bonifikaty[5] oraz kilkuletnich negocjacjach, kwotę transakcji ustalono na poziomie 4,1 mln zł[6].
Za przygotowanie projektu hali odpowiedzialne było konsorcjum przedsiębiorstw DEDECO oraz MD Polska. Projekt został przedstawiony w październiku 2010 roku[7].
W przetargu, który wyłonić miał generalnego wykonawcę obiektu, udział wzięło 10 podmiotów. Miasto Toruń na budowę hali rezerwowało kwotę około 155 mln zł, jednak zwycięski wniosek konsorcjum spółek akcyjnych Hydrobudowa Polska oraz PBG wyznaczał koszt inwestycji na 121 793 370 zł[8]. Wyniki przetargu zostały oprotestowane przez dwa inne przedsiębiorstwa, które zarzucały zwycięskiej ofercie rażąco niską cenę[9]. Krajowa Izba Odwoławcza uznała protest za bezzasadny. Spośród niespełna 121,8 mln złotych, jakie pochłonąć miała inwestycja, 20 mln pochodzić będzie z funduszu Ministerstwa Sportu i Turystyki (miasto ubiegało się o kwotę dwukrotnie wyższą)[10], a 36 mln z budżetu województwa[11]. Dodatkowo, bank Pekao wyemitował obligacje, których celem jest współfinansowanie budowy hali. Obligacje opiewają łącznie na kwotę 93 mln zł, a ich termin wykupu upływa w 2026 roku[12]. Inwestycję realizuje miejska spółka Toruńska Infrastruktura Sportowa (TIS)[13].
7 kwietnia 2011 roku oficjalnie podpisano kontrakt na budowę hali[14]. Z tym samym dniem rozpoczął bieg termin osiemnastu miesięcy do ukończenia wznoszonego budynku, jak również oficjalnie rozpoczęto prace porządkowe[15]. W pierwszej fazie przygotowań wycięto 280 drzew i rozebrano powojskowe magazyny[11].
Podczas budowy hali pracować miało w szczytowym momencie ponad 800 pracowników[11], a zgodnie z kontraktem prace budowlane powinny się były zakończyć do 8 października 2012 roku. Do połowy grudnia ukończone miały być prace wokół obiektu, a ostateczny termin oddania całego obiektu minął 31 grudnia 2012 roku[16]. Równocześnie przebudowywana jest ulica gen. Józefa Bema, która ma być gotowa wiosną 2013 roku[8].
W międzyczasie wznoszące halę konsorcjum ogłosiło upadłość, a miasto rozwiązało umowę z winy wykonawcy. Jednocześnie na początku 2013 roku rozpoczęto poszukiwania nowego wykonawcy[17]. Po dokonaniu oceny stopnia zaawansowania budowy, miasto wyceniło pozostałe prace na 59,5 mln złotych, podczas gdy oferty potencjalnych wykonawców opiewały na 91 mln. W rezultacie całkowity koszt inwestycji wzrósł do blisko 158 mln złotych, przy czym odpowiadająca za budowę TIS będzie mogła od tej kwoty odliczyć podatek VAT[18][19].
Na początku kwietnia 2013 roku magistrat podpisał z przedsiębiorstwem Alstal wart blisko 90 mln złotych kontrakt na dokończenie budowy hali. Ostateczny termin wyznaczono na 3 lutego 2014 roku[20].
Uroczyste otwarcie obiektu nastąpiło 10 sierpnia 2014 roku[21].
Charakterystyka
Podstawowe parametry
wysokość: 20,0 m
szerokość: 97,10 m
długość: 162,25 m
liczba kondygnacji naziemnych: 4
liczba kondygnacji podziemnych: 1 (parking podziemny: 15 998,13 m²)
kubatura części naziemnej: 253 000 m³
powierzchnia użytkowa części naziemnej: 28 615 m²
poziomu 0 (parter): 12 915,49 m²
poziomu +1 (I piętro): 7 000, 54 m²
poziomu +2 (II piętro): 4 305,56 m²
poziomu +3 (III piętro): 5 092,70 m²
liczba miejsc stałych na widowni: 5192, w tym 249 miejsca VIP
Infrastruktura sportowa wraz z zapleczem treningowym
W skład „Areny Toruń” wchodzi hala główna, w której znajduje się sześciotorowa bieżnia o długości 200 m i szerokości toru 1m (okrężna), ośmiotorowa bieżnia do biegów sprinterskich o szerokości toru 1,22 m (prosta), rozbieżnia do skoku w dal, trójskoku, skoku o tyczce i skoku wzwyż oraz rzutnia do pchnięcia kulą[24][25].
Ponadto w hali znajduje się boisko wielofunkcyjne, na którym można organizować zawody sportowe w takich dyscyplinach jak: piłka ręczna, piłka siatkowa, piłka koszykowa, hokej halowy, tenis stołowy, tenis ziemny, badminton, kickboxing, boks, szermierka, gimnastyka i akrobatyka sportowa, halowy hokej na trawie[26].
Poza areną główną w obiekcie znajdują się[27][28]:
ściana wspinaczkowa
sala sportów walki (judo, aikido, karate)
gabinety lekarskie
gabinety odnowy biologicznej
siłownie
hotel
Utrzymanie
Koszty utrzymania hali jej przyszły operator szacuje na 5 do 6 mln zł rocznie[16]. Jeszcze przed ukończeniem budowy, w listopadzie 2011 roku, miasto rozpoczęło poszukiwania sponsora, skłonnego wyłożyć co najmniej 4,5 mln zł przez trzy lata za prawo do nazwy hali[29]. W związku ze znikomym zainteresowaniem, kwotę obniżono do 1 mln złotych rocznie. Oprócz tego, część kosztów ma zostać pokryta z wynajmu niektórych pomieszczeń, lóż VIP i miejsc parkingowych[16].
Nagrody i wyróżnienia
2019 – hala została wyróżniona jako "Obiekt Sportowy XX-lecia" w 20. edycji konkursu „Budowniczy Polskiego Sportu”[30]