W 1981 roku zespół kierowany przez Johna L. Hennessy’a na Uniwersytecie Stanforda rozpoczął pracę nad projektem, który dał w rezultacie pierwszą wersję procesora MIPS. Podstawowym założeniem projektu było zwiększenie wydajności poprzez wykorzystanie potokowego przetwarzania instrukcji, techniki znanej w tamtych latach, lecz trudnej w implementacji.
Podstawowym problemem w implementacji potokowości jest potrzeba stosowania blokad (ang.interlock), aby zapewnić by instrukcje wymagające wielu cykli zegarowych powstrzymały ładowanie nowych danych do potoku. Ustawianie blokad może być bardzo czasochłonne, dlatego uważano, że stanowią one podstawową barierę dla szybkości przetwarzania.
W architekturze MIPS wyeliminowano potrzebę stosowania blokad wymagając by każda instrukcja wykonywała się tylko w jednym cyklu zegarowym. Choć przy takim założeniu pomija się wiele użytecznych instrukcji (jak mnożenie i dzielenie, które wymagają wielu cykli) uważano, że wydajność może być znacznie poprawiona poprzez taktowanie zegarem o dużej częstotliwości.
W roku 1984 Hennessy był przekonany o przyszłych komercyjnych możliwościach architektury, dlatego opuścił Uniwersytet Stanforda zakładając firmę MIPS Computer Systems. Pierwszym projektem firmy był procesor R2000 ukończony w 1985 roku. Trzy lata później zakończono projektowanie ulepszonej wersji o oznaczeniu R3000. Były to procesory 32-bitowe różniące się od pierwszego akademickiego projektu dodaniem między innymi pełnych instrukcji mnożenia i dzielenia ze sprzętową implementacją większości blokad.
19 stycznia 2006 roku zmodyfikowany procesor MIPS R3000 pod nazwą Mongoose-V poleciał w kierunku Plutona na pokładzie sondy New Horizons, jako procesor jej komputera pokładowego[1].
Architektura
Posiada 32 rejestry całkowitoliczbowe oraz 32 rejestry zmiennoprzecinkowe.
Pierwszy rejestr całkowitoliczbowy jest pseudorejestrem zawierającym zawsze 0 ($zero), co w praktyce upraszcza wiele operacji. Trzydziesty pierwszy rejestr ($ra) całkowitoliczbowy jest adresem powrotu przy wywołaniach funkcji. Kolejne adresy są kładzione na stosie.
To nietypowe rozwiązanie rozdziela operacje skoku powrotnego oraz pobranie adresu z pamięci, co skutkuje poprawą efektywności.
Inne rejestry nie są specjalne, są jednak tradycyjnie wykorzystywane jako:
argumenty do funkcji, ewentualne dalsze argumenty są odkładane na stosie
odkładane na stosie, w pewnych przypadkach, takich jak syscalle do jąder Linuksa czy Windowsa wykorzystywane są rejestry %eax, %ebx, %ecx, %edx, %esi, %edi, a w Linuksie 2.4 również %ebp
8-15 oraz 24-25
$t0-$t9
ogólnego przeznaczenia, zachowywane przez wywołującego
%eax, %ebx, %ecx, %edx, %esi, %edi
16-23
$s0-$s7
ogólnego przeznaczenia, zachowywane przez wywoływanego
niektóre z powyższych, zależnie od ustawień kompilatora
26-27
$k0-$k1
wykorzystywane w procedurach przerwań
brak wyspecjalizowanych (wykorzystywane są zwykłe rejestry)
28
$gp
wskaźnik danych globalnych
brak, w trybie rzeczywistym jest do tego wykorzystywany rejestr segmentowy %ds
