Alireza Firuzdża

Alireza Firuzdża

Alireza Firuzdża w 2024 roku
Data i miejsce urodzenia	18 czerwca 2003 Babol
Obywatelstwo	Iran (do listopada 2019) Francja
Tytuł szachowy	arcymistrz (2018)
Ranking FIDE	2763 (01.12.2024)[1]
Ranking krajowy FIDE	1[2]
FIDE Top 100	7[3]

Alireza Firuzdża, także Alireza Firouzja (pers. ‏علی‌رضا فیروزجا‎ wym. [æliːɾezɑː fiːɾuːzˈdʒɑː]; ur. 18 czerwca 2003 w Babolu) – irański arcymistrz szachowy^[4], wicemistrz świata w szachach szybkich z 2019 roku. Zdobył mistrzostwo Iranu w szachach w wieku 12 lat, a tytuł arcymistrza w wieku 14 lat. W wieku 16 lat osiągnął 2700 punktów Elo w rankingu FIDE^[5]. W wieku 18 lat osiągnął 2800 punktów Elo w rankingu FIDE. Od lipca 2021 roku reprezentant Francji^[6]

Od listopada 2019 Firuzdża był pierwszym irańskim zawodnikiem na świecie z rankingiem FIDE 2749^[7]. W grudniu ogłosił, że nie będzie już grał pod flagą Iranu, po tym, jak Iran wycofał swoich graczy z mistrzostw świata w szachach szybkich i błyskawicznych 2019. Mieszka we Francji i na początku 2020 roku ogłosił zamiar gry pod francuską flagą^[8]. W listopadzie 2021 przekroczył ranking FIDE 2800 jako najmłodszy szachista w historii^[9].

Kariera szachowa

Alireza wygrał Mistrzostwa Młodzieży Azji w szachach klasycznych do lat 12 z wynikiem 7.5/8^[10]. Dwukrotnie zdobył mistrzostwo Iranu – w 2016 (z wynikiem 8/11) oraz w 2019 (z wynikiem 9/11)^[11][12]. W 2016 roku Międzynarodowa Federacja Szachowa przyznała mu tytuł mistrza międzynarodowego, natomiast w 2018 tytuł arcymistrza^[13][14].

2019

W lutym 2019 po raz drugi w swojej karierze wygrał mistrzostwa Iranu, nie przegrywając żadnej z 11 partii (+7-0=4) – jego ranking uzyskany (ang. rating perfomance) wyniósł 2729. Miesiąc później, wziął udział w Drużynowych Mistrzostwach Świata w szachach – zdobył tam 7 z 9 punktów, a jego drużyna zajęła szóste z dziesięciu miejsc^[15][16].

2020

Na początku 2020 Alireza jako pierwszy Irańczyk wziął udział w turnieju Tata Steel Masters; rok wcześniej Parham Maghsoodloo wziął udział w innej części tego turnieju, Tata Steel Challengers 2019. Zajął dziewiąte miejsce, zdobywając 6.5/13 punktów (+4-4=5), a jego TPR(inne języki) wyniósł 2742.

15 kwietnia Firouzdża wygrał turniej Banter Blitz Cup rozgrywany na platformie chess24, pokonując Magnusa Carlsena w finale 8.5-7.5^[17][18].

W październiku uczestniczył w zamkniętym, elitarnym turnieju Norway Chess, gdzie uplasował się na drugim miejscu (+4-1=5), wyprzedzając Lewona Aroniana i Fabiano Caruanę^[19][20].

2021

W Pucharze Świata w szachach 2021 został pokonany w drugiej rundzie po dogrywce przez uzbeckiego arcymistrza Javohira Sindarova 2.5-3.5^[21].

We wrześniu 2021 ponownie zajął drugie miejsce w turnieju Norway Chess^[22].

W listopadzie 2021 wygrał turniej FIDE Grand Swiss 2021 z wynikiem 8/11, co zapewniło mu miejsce w turnieju pretendentów rozgrywanym w 2022^[23][24].

Na Drużynowych Mistrzostwach Europy w szachach 2021 wraz z drużyną Francji zdobył srebrny medal, z wynikiem indywidualnym 8/9 (+7-0=2) oraz TPR(inne języki) wynoszącym 3015. Dzięki znakomitemu wynikowi (w wieku 18 lat, 5 miesięcy i 3 dni) został najmłodszym szachistą w historii, który przekroczył ranking FIDE 2800^[25], bijąc rekord Magnusa Carlsena z 2009 roku^[26].

W grudniu 2021 roku, z wynikiem 15/21, wywalczył brązowy medal na mistrzostwach świata w szachach błyskawicznych^[27].

Przypisy

1. Firouzja, Alireza. FIDE. [dostęp 2024-12-01]. (ang.).
2. Period: October 2024. Rank France. Międzynarodowa Federacja Szachowa, 1 października 2024. [dostęp 2024-10-10].
3. Top 100 Players October 2024. Międzynarodowa Federacja Szachowa, 1 października 2024. [dostęp 2024-10-10].
4. Asian Youth Chess Championships 2015 – Winners | Chessdom [online] [dostęp 2020-12-20]  (ang.).
5. Im Fokus: Alireza Firouzja [online], Schach Nachrichten, 12 czerwca 2018 [dostęp 2020-12-20]  (niem.).
6. Alireza Firouzja is now the French no. 1. chess24.com. [dostęp 2022-01-23]. (ang.).
7. Alireza Firouzja | Top Chess Players [online], Chess.com [dostęp 2020-12-20]  (ang.).
8. KayhanK. Life KayhanK., Iranian Chess Prodigy Alireza Firouzja to Play Under French Flag From Now On [online], KAYHAN LIFE, 7 stycznia 2020 [dostęp 2020-12-20]  (ang.).
9. Anthony Levin (AnthonyLevin), Alireza Firouzja Youngest Chess Player Ever To Break 2800 [online], Chess.com [dostęp 2021-11-22]  (ang.).
10. Goran, Asian Youth Chess Championships 2015 – Winners – Chessdom [online] [dostęp 2021-11-22]  (ang.).
11. 12-year-old Alireza Firouzja is Iranian Champion [online], Chess News, 28 stycznia 2016 [dostęp 2021-11-22]  (ang.).
12. Iranian Championship | Final 2019 [online], chess24.com [dostęp 2021-11-22]  (ang.).
13. FIDE Title Applications (GM, IM, WGM, WIM, IA, FA, IO) [online], ratings.fide.com [dostęp 2021-11-22] .
14. FIDE Title Applications (GM, IM, WGM, WIM, IA, FA, IO) [online], ratings.fide.com [dostęp 2021-11-22] .
15. Peter Doggers (PeterDoggers), England Grabs Silver At World Team Chess Championship [online], Chess.com [dostęp 2021-11-22]  (ang.).
16. Chess-Results Server Chess-results.com – FIDE World Team Championship 2019 [online], chess-results.com [dostęp 2021-11-22] .
17. Banter Blitz Cup 2019 [online], chess24.com [dostęp 2021-11-22]  (ang.).
18. Firouzja beats Carlsen to win the Banter Blitz Cup [online], chess24.com [dostęp 2021-11-22]  (ang.).
19. Norway Chess – 2020 [online], norwaychess.no [dostęp 2021-11-22] .
20. Norway Chess – A special 8th edition comes to an end [online], norwaychess.no [dostęp 2021-11-22] .
21. FIDE World Cup 2.3: Sindarov knocks out Firouzja [online], chess24.com [dostęp 2021-11-22]  (ang.).
22. Norway Chess – Pairings and Results [online], norwaychess.no [dostęp 2021-11-22] .
23. FIDE Chess.com Grand Swiss 2021 [online], chess24.com [dostęp 2021-11-22]  (ang.).
24. Peter Doggers (PeterDoggers), Firouzja Wins FIDE Chess.com Grand Swiss, Reaches Candidates With Caruana [online], Chess.com [dostęp 2021-11-22]  (ang.).
25. Alireza Firouzja is youngest 2800 ever | Ukraine take gold [online], chess24.com [dostęp 2021-11-22]  (ang.).
26. Nanjing: Carlsen wins Pearl Spring with 3002 performance [online], Chess News, 10 października 2009 [dostęp 2021-11-21]  (ang.).
27. Maxime Vachier-Lagrave is the new World Blitz Champion – Full report. Międzynarodowa Federacja Szachowa, 31 grudnia 2021. [dostęp 2024-10-10].