Ball wstąpił do Royal Navy 7 sierpnia 1778 roku, otrzymał stopień lieutenant (pol. kapitan marynarki). Trzy lata później rozpoczął bliższą współpracę z sir George’em Rodneyem. 14 kwietnia 1782 roku, dwa dni po koronnym zwycięstwie swego dowódcy, Ball awansował na stopień commander (pol. komandor porucznik), a 20 marca 1783 roku został captain (pol. komandor). Po przywróceniu pokoju, gaża Balla została zmniejszona do połowy. Spędził więc rok we Francji, żyjąc oszczędnie i ucząc się języka. W roku 1790 Ball otrzymał dowództwo i od tego czasu był ciągle na służbie. W maju 1798 roku dowodził HMS „Alexander”(inne języki) na Morzu Śródziemnym. Raz, gdy HMS „Vanguard”(inne języki)Horatio Nelsona stracił fokmaszt i stengi, Ball holował „Vanguarda” na Sardynię[1]. Bell brał udział, pod dowództwem Nelsona, w bitwie pod Abukirem, i jego okręt, „Alexander”, jako drugi otworzył ogień do francuskiego admiralskiego okrętu flagowego „L’Orient”, który zatonął w czasie bitwy.
Alexander Ball i Malta
Alexander Ball odegrał ważną rolę, jako dyplomata i żołnierz, we wprowadzeniu brytyjskich rządów na Malcie. Powszechnie kochany przez Maltańczyków, Ball odwiedził wyspę po raz pierwszy 12 października 1798 roku. Kiedykolwiek Ball pokazał się publicznie, przechodnie na ulicy zatrzymywali się z odkrytą głową, dopóki nie przeszedł; gdy wchodził na plac targowy, wrzawa cichła, by wybuchnąć okrzykami powitania i radości. Jego zadaniem było utrzymanie i kontynuowanie blokady i oblężenia sił francuskich na Malcie, wspomaganego przez część portugalskich sił morskich.
Maltańscy przywódcy blokady zostali natomiast obdarzeni szacunkiem i współczuciem Balla. Co więcej, mogli sobie zdawać sprawę, że po ostatecznej kapitulacji Francuzów, ich wyspa musiałaby znaleźć innego władcę, ponieważ w XIX wieku żaden Maltańczyk nie brał pod uwagę niepodległości. Obawa przed powrotem coraz bardziej uciążliwych joannitów, mogła pośrednio popchnąć Maltę w kierunku idei zostania brytyjskim protektoratem. W liście wysłanym do Balla przez Vincenzo Borga, jednego z maltańskich przywódców, napisał on, że „zdecydowana większość z nas chce zobaczyć wyspę wchodzącą pod brytyjską jurysdykcję”[2][3].
O losie Malty miały zadecydować wydarzenia, mające miejsce w Europie w tym czasie. Żołnierzom Napoleona udało się wedrzeć do Neapolu, zmuszając króla Ferdynanda IV z rodziną do opuszczenia miasta. Dla Maltańczyków znaczyło to, że jedynie Wielka Brytania może zagwarantować Malcie bezpieczeństwo. W tym miejscu pojawiły się rozdźwięki pomiędzy zwolennikami Neapolu, a tymi preferującymi Royal Navy. Komandor Alexander Ball z sukcesem uspokoił sytuację, i to doprowadziło go w końcu do wyboru na przewodniczącego National Assembly (Zgromadzenia Narodowego) w dniu 9 lutego 1799 roku. Spełniając prośbę Balla, Zgromadzenie zmieniło nazwę na National Congress (Kongres Narodowy)[4], aby podkreślić potrzebę kompromisu. Jednakże coraz bardziej niepewny los króla Ferdynanda IV, zmusił Balla do przyznania większych kompetencji siłom brytyjskim, stacjonującym wokół Malty. W praktyce, był to moment, kiedy Union Jack po raz pierwszy załopotała obok flagi neapolitańskiej.
W styczniu 1799 roku Nelson pisał do Balla:
„…Z szacunkiem dla całej sytuacji na Malcie pod królem Neapolu – to jest tak: on jest prawowitym władcą wyspy: w związku z tym jestem zdania, że jego flaga powinna powiewać. Jednocześnie, garnizon Neapolu zdradziłby go dla pierwszego człowieka, który by go przekupił. Jestem pewien, że król nie miałby trudności w przekazaniu swojego prawa jako suwerena dla Anglii; i ostatnio dostałem pismo od sir Williama Hamiltona, że Malta nie powinna być przekazana jakiemukolwiek mocarstwu bez zgody Anglii… PS. W przypadku poddania się Malty, błagam, byś nie robił niczego, co mogłoby zranić uczucia Ich Wysokości. Zjednocz ich flagę z flagą Anglii, jeśli jest to niemożliwe ze względu na tendencje mieszkańców wyspy, niech łopocze sama[5]”
.
Wojsko francuskie oblężone w Valletcie doświadczało głodu, ponieważ Royal Navy przechwyciła nieopodal wyspy Lampedusa francuskie siły pomocnicze. Ostatecznie, dowódca wojsk francuskich generał de Vaubois poddał się wojskom brytyjskim, reprezentowanym przez komandora George’a Martina i generała Henry’ego Pigota. Ball, jako przedstawiciel mieszkańców Malty, nie został dopuszczony do negocjacji, a Neapolitańczycy zostali z nich wykluczeni ze względów dyplomatycznych. Francuzi mogli odejść z pełnymi honorami wojskowymi, a po kilku dniach Ball i Maltańczycy mogli wejść do oswobodzonej stolicy.
W lutym 1801 roku Ball został mianowany komisarzem marynarki na Gibraltarze i musiał opuścić Maltę. Zarządzanie wyspą przeszło na generała Henry’ego Pigota, którego despotyczna administracja rozgniewała Maltańczyków, fakt odnotowany w liście Balla, napisanym w czerwcu tego samego roku do Nelsona. Ball poinformował, że Maltańczycy mogliby wystąpić przeciwko Pigotowi.
Nelson osobiście odpisał Ballowi 4 czerwca 1801 roku z Bałtyku:
„Mój drogi, nieoceniony przyjacielu…, uwierz mi, moje serce ożywiają bardzo ciepłe uczucia do Ciebie, nie było to z mojej winy, i zmartwiło mnie bardzo, że nie otrzymałeś czerwonej wstążki, ani innych nagród, które utrzymałyby Cię na morzu; ale wierzę, że wojna ma się ku końcowi, musisz zabrać swoją banderę, jeśli chodzi o Ciebie, bo któż ma dowodzić naszą flotą w przyszłej wojnie?… Żal mi biednych Maltańczyków, ponieśli oni niepowetowaną stratę Twoich przyjaznych rad, oraz zdolnego zarządcy ich interesów publicznych; byłeś ich prawdziwym ojcem, i zgadzam się z Tobą, oni mogą nie lubić ojczymów… Uwierz mi, przez cały czas i w każdym miejscu, na zawsze Twój szczery, czuły i wierny przyjaciel[5]”
.
Brytyjczycy byli niepewni swojej polityki w stosunku do Malty, w obliczu rosnącego w siłę Napoleona nie mogli pozwolić sobie na problemy ze swoimi sojusznikami. Wybór w maju 1801 roku Charlesa Camerona na Cywilnego Komisarza, nie usunął tych wątpliwości, nawet jeśli jego obecność upewniła Maltańczyków o protekcji Imperium Brytyjskiego. Kiedy Traktat w Amiens oddał Maltę ponownie pod rządy Zakonu św. Jana, pewność ta została stracona.
Ball został baronetem 24 czerwca 1801 roku[6]. Rząd brytyjski wysłał go z powrotem na Maltę jako Pełnomocnika Ministra Jego Królewskiej Mości d.s. Zakonu św. Jana, aby koordynował odjazd Brytyjczyków, zgodnie z postanowieniami traktatu z Amiens. Sytuacja jednak szybko uległa zmianie, ponieważ prawdopodobieństwo wybuchu wojny między napoleońską Francją a Wielką Brytanią wzrosło. Ball otrzymał teraz instrukcje, aby opóźnić opuszczenie wyspy przez brytyjskich żołnierzy.
Napoleon niepokoił się, stwierdził, że wolałby widzieć Brytyjczyków władających paryskimi przedmieściami, niż Maltą. W maju 1803 roku wojna powróciła, z powodu brytyjskiej odmowy ewakuacji wyspy. Po wojnach napoleońskich, poprzez pokój paryski w roku 1814, ratyfikowanym przez Kongres wiedeński, Malta wraz z wszystkimi jej posiadłościami, przeszła pod kontrolę Brytyjczyków[5].
Sir Alexander Ball był prawdopodobnie najbardziej kochanym przez Maltańczyków brytyjskim przywódcą. Samuel Taylor Coleridge został sekretarzem Balla w roku 1804, a później opisał jego zarządzanie w The Friend, określając Balla jako „prawdziwie wielkiego człowieka”. Alexander Ball zmarł 25 października 1809 roku w San Anton Palace w Attard. Pochowany został w Forcie Saint Elmo w Valletcie[7]. W roku 1810 Maltańczycy zbudowali pomnik w Lower Barrakka Gardens poświęcony pamięci Alexandra Balla. Odnowiony w roku 1884, ten neoklasyczny pomnik pozostaje świadectwem miłości i szacunku narodu maltańskiego.
Przypisy
↑
A.E. Abela: Governors of Malta. Malta: 1991, s. 2. ISBN 99909-3-008-2. (ang.).
↑
II. W: Jesmond Grech: Malta taħt l-Ingliżi. Malta: 1997, s. 7. ISBN 99909-75-18-3. (malt.).
↑Conception Bastion - Valletta [online], National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands, 28 czerwca 2013 [dostęp 2015-09-14](ang.).
,_by_Henry_William_Pickersgill.jpg)
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
