Ahmed Abdallah Sambi

Ahmed Abdallah Sambi

Data i miejsce urodzenia	5 czerwca 1958 Mutsamudu
Prezydent Komorów
Okres	od 26 maja 2006 do 26 maja 2011
Przynależność polityczna	niezależny
Poprzednik	Azali Assoumani
Następca	Ikililou Dhoinine

Ahmed Abdallah Mohamed Sambi (ur. 5 czerwca 1958 w Mutsamudu, Anjouan) – komoryjski polityk, prezydent Komorów od 26 maja 2006 do 26 maja 2011.

Edukacja i życie prywatne

Ahmed Abdallah Sambi urodził się w 1958 na wyspie Anjouan. Uczęszczał do szkoły koranicznej oraz szkoły podstawowej i średniej w rodzinnym mieście Matsamudu. Następnie wyjechał na studia koraniczne do Arabii Saudyjskiej i Sudanu. Na koniec kształcił się w prestiżowej szkole Hawzat Al Qaaim w Iranie. Studiom w tym państwie i zamiłowaniu do noszenia turbanu zawdzięcza swój przydomek „Ajatollah”^[1][2].

W 1980 powrócił na Komory, gdzie rozpoczął działalność religijną i edukacyjną. Kilkakrotnie wyjeżdżał zagranicę, udzielając wykładów w miejscowych meczetach. W 1982 wyjechał na Madagaskar, w 1984 na Mauritius, w 1987 do Egiptu, w 1989 ponownie na Mauritius^[1].

W 1986 założył szkołę islamską (medresę) dla dziewcząt. Jednakże z nakazu władz została ona zamknięta, a Sambi został aresztowany na 21 dni. W latach 1987–1989 władze odebrały mu paszport, zakazując opuszczania kraju. W 1988 poślubił Hadjirę Djoudi, z którą ma 7 dzieci^[1].

Kariera polityczna

W latach 90. zaangażował się w działalność polityczną. W wyborach prezydenckich w 1990 wspierał kandydaturę Mohamedem Takim Abdoulkarima, który jednakże przegrał z Saidem Mohamedem Djoharem. Założył wówczas własną partię Front Narodowy Sprawiedliwości (Front National pour la Justice, FNJ), a także radio oraz telewizję „Ulezi” (Edukacja). W 1994 wyjechał udzielać wykładów do Francji. Po powrocie protestował przeciwko nawiązaniu przez Komory stosunków dyplomatycznych z Izraelem, za co został później aresztowany^[1].

W wyborach prezydenckich w 1996 ponownie wsparł kandydaturę Mohameda Takiego Abdoulkarima, który tym razem zwyciężył. W tym samym roku objął mandat deputowanego do Zgromadzenia Narodowego, w którym objął także funkcję przewodniczącego Komisji Legislacyjnej. Po ogłoszeniu przez wyspę Anjouan secesji w 1997 sprzeciwił się rządowym planom wysłania na wyspę sił zbrojnych w celu stłumienia rebelii. Zrezygnował z mandatu deputowanego, a w grudniu 1998 wyjechał na Madagaskar^[1].

Do kraju powrócił w marcu 2000. Rozpoczął wówczas prywatną działalność gospodarczą i założył w Matsamudu sklep z materacami „The House of Mattresses”, nad którym sam zamieszkał. W 2003 założył przedsiębiorstwo produkujące perfumy i wodę kolońską, a rok później rozlewnię butelkowanej wody^[1][2].

Prezydentura

Prezydent Sambi, 2007

W maju 2005 zapowiedział zamiar startu w wyborach prezydenckich jako kandydat niezależny^[1]. W 2006 prezydentura przypadała wyspie Anjouan. W czasie kampanii wyborczej zapowiadał walkę z korupcją, tworzenie nowych miejsc pracy i budowę nowych mieszkań. Deklarował również sprzeciw wobec przekształcenia Komorów w państwo islamskie^[2]. W pierwszej turze wyborów 16 kwietnia 2006 uzyskał najlepszy rezultat spośród wszystkich trzynastu kandydatów, zdobywając 23,7% głosów^[3]. W drugiej turze wyborów 14 maja 2006 uzyskał zdecydowane zwycięstwo z wynikiem 58% głosów, pokonując dwóch rywali: znanego polityka Ibrahima Halidi (28%) oraz byłego oficera francuskich sił zbrojnych Mohameda Djaanfariego (14%)^[4]. 26 maja 2006 objął stanowisko prezydenta Komorów, zastępując prezydenta Azalego Assoumaniego^[5]. Dwa dni później mianował swój rząd, w którym stanowisko wiceprezydentów objęli Ikililou Dhoinine oraz Idi Nadhoim^[6].

W marcu 2008 wojska rządowe i siły Unii Afrykańskiej dokonały inwazji na Anjouan w celu zmuszenia nieuznawanego prezydenta wyspy do rezygnacji z urzędu. W grudniu 2009 partia prezydenta Sambiego wygrała wybory parlamentarne^[7].

W maju 2009 z inicjatywy prezydenta Sambiego w kraju odbyło się referendum konstytucyjne, w wyniku którego wprowadzone zostały zmiany do ustawy zasadniczej, wydłużające o 18 miesięcy kadencję prezydenta (do listopada 2011). Prezydent argumentował zmianę potrzebą harmonizacji daty wyborów prezydenckich oraz wyborów gubernatorów trzech wysp^[8]. Jednak w maju 2010 zmiany w konstytucji unieważnił Sąd Konstytucyjny, który orzekł, że kadencja Sambiego dobiegła końca 26 maja 2010. Dopuścił przy tym pełnienie przez niego urzędu szefa państwa, przy ograniczonych kompetencjach, do czasu wyboru następcy^[9]. Wybory prezydenckie zostały wyznaczone na listopad i grudzień 2010^[10]. Zwyciężył w nich Ikililou Dhoinine, który objął urząd 26 maja 2011^[11].

Przypisy

1. Le portrait du president. beit-salam.km – Presidence de l’Union des Comores. [dostęp 2010-11-11]. (fr.).
2. Profile: The ‘Ayatollah’ of Comoros. BBC News, 16 maja 2006. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
3. April 2006. rulers.org. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
4. Islamist elected Comoros leader. BBC News, 16 maja 2006. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
5. „Ayatollah” of Comoros sworn is as President. afrolNews.com, 26 maja 2006. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
6. May 2006. rulers.org. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
7. Timeline: Comoros. BBC News, 10 listopada 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
8. Sambi willing to change poll date. news24, 14 kwietnia 2010. [dostęp 2010-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-18)]. (ang.).
9. Comoros crisis talks stumble. news24, 26 maja 2010. [dostęp 2010-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-21)]. (ang.).
10. Comoros leaders agree to poll timetable. Reuters, 17 czerwca 2010. [dostęp 2010-11-10]. (ang.).
11. Comores : investiture du nouveau président Ikililou Dhoinine. linfo.re, 26 maja 2011. [dostęp 2011-05-26]. (fr.).

Linki zewnętrzne

• Strona oficjalna Prezydencji Związku Komorów. beit-salam.km – Presidence de l’Union des Comores. [dostęp 2010-11-11]. (fr.).

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 101146331783018690640
• LCCN: no2016055437

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: biography/Ahmed-Abdallah-Sambi