356 (1982)

(356)

Fregata „356”
Klasa	fregata
Projekt	1159T
Oznaczenie NATO	Koni II
Historia
Stocznia	Stocznia im. Gorkiego, Zielonodolsk
Położenie stępki	24 kwietnia 1981
Wodowanie	31 lipca 1982
Marynarka Wojenna ZSRR
Nazwa	SKR-471
Wejście do służby	17 sierpnia 1983
Wycofanie ze służby	luty 1984
Kuba
Nazwa	? (356)
Wejście do służby	8 lutego 1984
Wycofanie ze służby	1996
Los okrętu	zatopiony jako sztuczna rafa na Kajmanach
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa 1520 t pełna 1673 t
Długość	96,51 m
Szerokość	12,56 m
Zanurzenie	5,47 m
Napęd
CODAG: 1 turbina gazowa o mocy 20 000 KM, 2 silniki wysokoprężne o mocy 16 000 KM, 3 śruby
Prędkość	29 węzłów
Zasięg	4000 Mm przy prędkości 14 w.
Uzbrojenie
1×II wyrzutnia pocisków plot. Osa-M (20 rakiet) 4 działa plot. 76 mm AK-726 (2×II) 4 działka plot. 30 mm AK-230 (2×II) 2 wyrzutnie rbg RBU-6000 (2×XII) (120 rbg) 2 zrzutnie bg, 14 min
Załoga	108

356 – kubańska fregata radzieckiego projektu 1159T (w kodzie NATO: Koni II), z końcowego okresu zimnej wojny. Nosiła numer burtowy 356. Wodowana w 1982 roku, weszła do służby w Rewolucyjnej Marynarce Wojennej Kuby w 1984 roku. Wycofana ze służby w 1996 roku, po czym zatopiona jako wrak do nurkowania.

Budowa

Fregata o numerze burtowym 356 (nazwa nieznana) była drugą z trzech jednostek radzieckiego projektu 1159T (w kodzie NATO: Koni II) zbudowanych dla Kuby na przełomie lat 70/80. XX wieku^[1]. Stanowiły one typ małych fregat rakietowych budowanych w ZSRR wyłącznie na eksport dla zaprzyjaźnionych państw^[2]. Odmiana projektu 1159T stanowiła wariant tropikalny okrętów, przystosowany do służby w ciepłym klimacie^[3].

Stępkę pod budowę okrętu położono 24 kwietnia 1981 roku w stoczni nr 340 im. Gorkiego w Zielonodolsku, pod numerem stoczniowym 253, a kadłub wodowano 31 lipca 1982 roku^[1]. Zgodnie z radziecką praktyką, po ukończeniu tymczasowo wcielono ją do służby w marynarce ZSRR 17 sierpnia 1983 roku pod radzieckim oznaczeniem SKR-471 i przypisano do Floty Bałtyckiej^[2].

Opis

Skrócony opis ogólny

Okręt miał kadłub gładkopokładowy, stalowy, z nadbudówką na śródokręciu ze stopów lekkich^[2]. Na pokładzie dziobowym i rufowym umieszczone były pojedyncze wieże artylerii uniwersalnej, a na pokładówce przed rufową wieżą, wysuwana wyrzutnia rakiet przeciwlotniczych Osa-M. Wyporność standardowa wynosiła 1520 ton, a pełna 1673 tony^[4]. Długość wynosiła 96,51 m, szerokość 12,56 m, a zanurzenie maksymalne 5,47 m^[4]. Załoga liczyła 108 osób^[4][a].

Siłownia była w układzie CODAG i składała się z dwóch marszowych silników wysokoprężnych 68W o mocy łącznej 16 000 KM, napędzających dwie śruby, oraz turbiny gazowej mocy szczytowej M-8G o mocy 20 000 KM, napędzającej środkową śrubę^[5]. Napęd pozwalał na osiągnięcie prędkości maksymalnej 29 węzłów oraz zasięgu 4000 mil morskich przy prędkości ekonomicznej 14 w lub 1900 Mm przy prędkości maksymalnej^[4].

Uzbrojenie i wyposażenie

Główne uzbrojenie artyleryjskie stanowiły cztery armaty uniwersalne kalibru 76 mm w dwóch dwudziałowych wieżach AK-726, z zapasem 1200 nabojów^[4]. Ich ogniem kierował radar artyleryjski MR-105 Turiel^[4]. Uzbrojenie artyleryjskie uzupełniały cztery działka przeciwlotnicze kalibru 30 mm w dwóch dwudziałowych wieżach AK-230, sprzężone z radarem kierowania ogniem MR-104 Ryś^[4]. Uzbrojenie rakietowe stanowiła dwuprowadnicowa wyrzutnia ZIF-122 dla rakiet przeciwlotniczych bliskiego zasięgu systemu Osa-M, z zapasem 20 pocisków 9M33^[4].

Do zwalczania okrętów podwodnych służyły dwie dwunastoprowadnicowe wyrzutnie RBU-6000 Smiercz-2 rakietowych bomb głębinowych, z zapasem 120 bomb RGB-60^[4]. Uzupełniały je dwie zrzutnie dla 12 bomb głębinowych B-1^[4]. Okręt mógł zabrać 14 min na torach minowych^[4][b].

Wyposażenie radiolokacyjne, oprócz systemów kierowania ogniem, stanowiła stacja radiolokacyjna dozoru ogólnego MR-302 i stacja wyszukiwania celów Fut-N^[4]. Ponadto okręt miał radar nawigacyjny Don-2^[4]. Do wykrywania okrętów podwodnych służyła stacja hydrolokacyjna MG-311 Wyczerga^[4]. Okręt miał też wyposażenie walki radioelektronicznej w postaci stację rozpoznawczej Bizań-4B^[4]. Do walki elektronicznej służyły nadto dwie szesnastoprowadnicowe wyrzutnie celów pozornych PK-16^[6].

Służba

Fregata wypłynęła na Kubę z Morza Czarnego jeszcze pod banderą radziecką, jako SKR-471, z tymczasowym numerem burtowym 848^[2]. 3 stycznia 1984 roku przeszła przez Bosfor^[7]. 8 lutego 1988 roku została wcielona do służby kubańskiej^[7]. Nazwa okrętu w służbie kubańskiej nie jest znana w publikacjach, natomiast otrzymał on numer burtowy 356^[8].

Fregata bazowała w Cienfuegos^[6]. Informacje o jej służbie nie były ujawniane i nie są bliżej znane w publikacjach^[8]. W związku z kryzysem gospodarczym na Kubie, w latach 90. większość jej okrętów utraciła sprawność, a jedna z fregat projektu 1159T została skanibalizowana na części^[6]. Po zaledwie dwunastoletniej służbie, fregata została wycofana ze służby w 1996 roku^[8].

Okręt został następnie sprzedany na Kajmany w celu zatopienia jako atrakcja turystyczna. Został tam przemianowany na MV „Captain Keith Tibbetts”, od nazwiska lokalnego polityk i nurka, po czym we wrześniu 1996 roku samozatopiony koło Cayman Brac jako sztuczna rafa i wrak do nurkowania^[9].

Uwagi

1. Według źródeł zachodnich, załoga liczyła 110 osób (Jane’s Fighting Ships 1996–97 ↓, s. 153).
2. Według innych źródeł, mógł zabierać 22 miny (Jane’s Fighting Ships 1986-87 ↓, s. 124).

Przypisy

1. Rochowicz 2020 ↓, s. 46, 52-53.
2. Rochowicz 2020 ↓, s. 46.
3. Rochowicz 2020 ↓, s. 52-53.
4. Rochowicz 2020 ↓, s. 47.
5. Rochowicz 2020 ↓, s. 46-47.
6. Jane’s Fighting Ships 1996–97 ↓, s. 153.
7. Jane’s Fighting Ships 1986-87 ↓, s. 124.
8. Rochowicz 2020 ↓, s. 53-54.
9. MV Captain Keith Tibbetts (+1996) [online], wrecksite [dostęp 2023-11-02]  (ang.).

Bibliografia

• Jane’s Fighting Ships 1986-87. John Moore (red.). Londyn: Jane’s Publishing Company, 1986. ISBN 0-7106-0828-4. (ang.).
• Jane’s Fighting Ships 1996-97. Richard Sharpe (red.). Londyn: Jane’s Information Group, 1986. ISBN 0-7106-1355-5. (ang.).
• Robert Rochowicz. Fregaty na eksport. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 1-2/2020. XXV (196), s. 44-54, styczeń – luty 2020. ISSN 1426-529X. 

Linki zewnętrzne

• Opis i zdjęcia wraku