11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego (III RP)

11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego

3 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego
11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1944
Rozformowanie	1999
Nazwa wyróżniająca	Brandenburski
Patron	Osadnicy Ziemi Dolnośląskiej[1]
Tradycje
Święto	27 sierpnia[2]
Nadanie sztandaru	1949
Rodowód	11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego 3 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego
Kontynuacja	3 Baza Lotnicza
Dowódcy
Pierwszy	ppłk pil. Wiktor Sokołow
Ostatni	ppłk dypl. pil. Zbigniew Martynowicz
Organizacja
Dyslokacja	Wrocław
Rodzaj sił zbrojnych	Siły powietrzne
Rodzaj wojsk	Wojska lotnicze
Podległość	3 Korpus Obrony Powietrznej Kraju

11 Brandenburski Pułk Lotnictwa Myśliwskiego OPK im. Osadników Ziemi Dolnośląskiej (11 plm) – oddział lotnictwa myśliwskiego Wojska Polskiego, istniejący w latach 1944-1999.

Formowanie

W październiku 1944 na lotnisku Karliwka, koło Połtawy, w ramach organizowanej wówczas 3 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego został sformowany 11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego.

Pułk w okresie pokoju

Po wojnie pułk stacjonował kolejno na lotniskach: w Kutnie, Łęczycy, Krakowie-Rakowicach i Gdyni-Babich Dołach.

W styczniu 1946 11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego został przeformowany na nowy etat nr 6/41 o stanie 236 wojskowych i 1 pracownika kontraktowego i przemianowany na 3 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego^[3][4].

Od 1950, aż do czasu swojego rozformowania, bazował na lotnisku Wrocław Strachowice, z tym, że w latach 1988-1998, pułk bazował na dwóch lotniskach: 1 eskadra na lotnisku Strachowice, a 2 eskadra na lotnisku Mierzęcice.

W 1949 pułk otrzymał sztandar, który ufundowało społeczeństwo Gdańska, Gdyni i Wejherowa. Od 1957 pułk wszedł w skład 3 Korpusu Obrony Przeciwlotniczej Kraju.

W 1967 Minister Obrony Narodowej przywrócił pułkowi jego historyczny numer: 11^[5], a w 1970 nadał mu prawo do posiadania zbiorowego patrona: „Osadników Ziemi Dolnośląskiej”. W 1973 pułkowi przywrócono jego historyczną nazwę wyróżniającą i do września 1991 nosił oficjalne miano: 11 Brandenburski Pułk Lotnictwa Myśliwskiego OPK im. Osadników Ziemi Dolnośląskiej.

W sierpniu 1979 pułk został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

W sierpniu 1994, na podstawie Decyzji MON, patronem pułku został pilot i dowódca – płk Bolesław Orliński. W końcu 1999 11 pułk lotnictwa myśliwskiego im. płk pil. Bolesława Orlińskiego został rozformowany.

Samoloty pułku

• bojowe: Jak-3, Jak-9, Jak-23, MiG-15, MiG-15bis, Lim-2, Lim-5, Lim-5P, MiG-21PF, PFM, MF;
• szkolno-bojowe: Jak-7, Jak-17, MiG-15UTI, MiG-21U, US, UMB,
• szkolno-treningowe i łącznikowe: PO-2, UT-2, Jak-11, TS-8 Bies, TS-11 Iskra, AN-2.

Tradycje pułku

27 sierpnia 1994 pułk przyjął imię płk. pil. Bolesława Orlińskiego. Równocześnie przejął dziedzictwo i tradycje^[2][6]:

• 11 Pułku Myśliwskiego (1925 – 1928)
• 5 Pułku Lotniczego (1928 – 1939)
• 317 Dywizjonu Myśliwskiego „Wileńskiego” (1941 – 1947)

Odznaka pułkowa

Odznaka o wymiarach 30x30 mm wykonana w kształcie srebrnego krzyża równoramiennego. W centrum okrągła tarcza z nałożonym na nią stylizowanym kondorem w kolorach: niebieskim, granatowym, żółtym i czarnym. Na otoku okrągłej tarczy napis 11 PUŁK LOTNICTWA MYŚLIWSKIEGO. Odznaka została zaprojektowana przez Katarzynę Tomaszewską, Marka Krawczaka i Dariusza Suskę^[2].

Dowódcy pułku

• ppłk pil. Wiktor Sokołow (1944-1945)
• mjr pil. Mikołaj Połuszkin (1945-1946)
• ppłk pil. Medard Konieczny (1946-1947)
• ppłk pil. Jan Frey-Bielecki (1947-1948)
• mjr pil. Jan Malinin (1949)
• ppłk pil. Czesław Tanana (1952-1953)
• ppłk pil. Feliks Skrzeczkowski (1955-1958)
• ppłk dypl. pil. Apoloniusz Czernów (1958-1959)
• mjr pil Stanislaw Lipski (1959)
• kpt. pil. Bolesław Bocoń (1959-1960)
• kpt. pil. Albin Daniłowicz (1960)
• mjr pil. Czesław Filonowicz (1960-1965)
• ppłk pil. Jan Malicki (1965-1968)
• ppłk dypl. pil. Józef Tenerowicz (1968-1972)
• ppłk dypl. pil. Zbigniew Romanowski (1972-1973)
• ppłk dypl. pil. Marian Karski (1973-1976)
• mjr dypl. pil. Mirosław Hermaszewski (IV – XII 1976)
• ppłk dypl. pil. Bogdan Głąb (1977-1978)
• ppłk dypl. pil. Marian Urbański (1979-1980)
• ppłk dypl. pil. Marian Fąfara (1980-1982)
• płk pil. Roman Baszuk (1982-1987)
• płk dypl. pil. Zbigniew Materna (1987-1990)
• płk dypl. pil. Roman Gil (1990-1993)
• ppłk dypl. pil. Zbigniew Martynowicz (1993-1999)

Przekształcenia

↗(sformowany w 1944) 11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego → przeformowany w 1946 w 3 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego (LWP) → (przywrócono „wojenną” numerację w 1967) 11 Brandenburski Pułk Lotnictwa Myśliwskiego OPK im. Osadników Ziemi Dolnośląskiej → 11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego → (w 1994 dodano patrona) 11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego im. płk. Bolesława Orlińskiego ↘ rozformowany w 1999

Przypisy

1. Rozkaz ministra obrony narodowej nr pf 12 z 22 kwietnia 1970.
2. Zdzisław Sawicki [i inni]: Mundur i odznaki Wojska Polskiego. Czas przemian. s. 151.
3. Rozkaz naczelnego dowódcy Wojska Polskiego nr 019/Org. z 22 stycznia 1946.
4. Józef Zieliński [red.]: Polskie lotnictwo wojskowe 1945-2010: rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze. s. 115-117.
5. Kozak 2017 ↓, s. 151.
6. Dziennik Rozkazów MON 1994, poz. 89.

Bibliografia

• Zygmunt Kozak: Lotnictwo wojskowe na Pomorzu Zachodnim w latach 1945–2015. W: Andrzej Aksamitowski, Dariusz Faszcza: Pomorze militarne. Wokół zagadnień polityki i obronności na Pomorzu Zachodnim w polskim 70-leciu. Szczecin: Instytut Politologii i Europeistyki Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017. ISBN 978-83-64629-60-0.
• Józef Zieliński [red.]: Polskie lotnictwo wojskowe 1945-2010: rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze. Warszawa: Bellona SA; Wojskowe Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „SWAT”, 2011. ISBN 978-83-1112-14-09. Brak numerów stron w książce
• Zdzisław Sawicki, Jerzy Waszkiewicz, Adam Wielochowski: Mundur i odznaki Wojska Polskiego. Czas przemian. Warszawa: Bellona, 1997. ISBN 83-11-08588-9. Brak numerów stron w książce