Żywa torpeda

Brytyjska żywa torpeda Chariot
Błotniak w Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni
Włoska żywa torpeda Maiale

Żywa torpeda – pojazd podwodny z materiałem wybuchowym przeznaczony do ataków samobójczych (np. Kaiten) lub dywersyjnych. Większość pojazdów dawała przynajmniej teoretyczną szansę przeżycia, ale w praktyce załogi często ginęły albo dostawały się do niewoli.

Najbardziej znaną jest japońska torpeda Kaiten z okresu II wojny światowej przeznaczona do ataków samobójczych.

Historia

Pierwszy udany atak przeprowadziła włoska torpeda Mignatta na zacumowany w porcie Pola austro-węgierski pancernik SMS „Viribus Unitis” nocą 31 października/1 listopada 1918[1] (w wyniku braku łączności pancernik został zatopiony po przejęciu przez Państwo Słoweńców, Chorwatów i Serbów).

Najbardziej udanym jest dywersyjny atak trzech włoskich Maiale w nocy z 18 na 19 grudnia 1941 w porcie Aleksandria. Założyły trzy głowice pod pancernikami HMS „Queen Elizabeth” i HMS „Valiant” oraz tankowcem „Sagona”. „Queen Elizabeth” osiadł na dnie, a pozostałe zostały ciężko uszkodzone. Ponadto poważnie został uszkodzony niszczyciel „Jervis” kotwiczący obok tankowca.

W latach 70. XX wieku w PRL powstał Błotniak, pojazd podwodny do zadań dywersyjnych zbliżony do żywej torpedy.

Przed wybuchem II wojny światowej w II RP pojawiły się informacje prasowe, jakoby projektowano użycie torped do ataków samobójczych. Nie były one prawdziwe, ale wielu ochotników pod ich wpływem zgłaszało w sztabach wojskowych gotowość udziału w takich działaniach, co również było nagłaśniane przez żądną sensacji prasę.

Taktyka

  • Atak samobójczy:
  • Podczepienie miny zegarowej pod okrętem:
    • włoskie Mignatta i Maiale
    • brytyjskie Chariot
  • Wystrzelenie podwieszonej torpedy:
  • Niszczenie małymi minami newralgicznych miejsc okrętów i infrastruktury np. rurociągów w wielu miejscach:

Kraje, które zastosowały żywą torpedę

Zobacz też

Przypisy

  1. Jacek Gussmann: Człowiek zdobywa głębiny. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1984, s. 81, seria: Biblioteka Morza. ISBN 83-215-4047-3.

Bibliografia