La diocèsi de Lombèrs (en latin : Dioecesis Lomberiensis) qu'es ua anciana diocèsi de la Glèisa Catolica.
Istòria
Segon la tradicion, lo territòri de Lumbarium (nom latin supausat de Lombèrs) qu'estó evangelizat per sent Maian o Majan [1] enter los sègles VI e VII; a la sua tomba que bastiguín ua capèra dedicada au sent, qui uei domina la vila de Lombèrs. Cap a la fin deu sègle VIII, qu'erigín l'abadia benedictina dedicada a Senta Maria, qui en 1125 estó cedida aus canonges regulars de Sent Agustin.
Per la bulla Salvator Noster, lo papa Joan XXII qu'erigí l'abadia en diocèsi e creè atau la diocèsi de Lombèrs lo 11 de julhet 1317 a partir de la diocèsi de Tolosa, atau coma per autes diocèsis creats, dirèctament o indirèctament (per l'intermediari de la diocèsi de Pàmias creada en 1295 : Mirapeis, Sant Pàpol, Rius), en totalitat o en partida, suu territòri d'aquera immensa diocèsi, venguda archidiocèsi lo 26 de mai 1317 : diocèsi de Sant Pàpol, lo 22 de heurèr de 1317, diocèsi de Montalban lo 25 de junh de 1317 (en partida tanben sus la diocèsi de Caors), diocèsi de Rius, lo 11 de julhet de 1317, diocèsi de La Vaur e diocèsi de Mirapeis lo 26 de setembre de 1317. La diocèsi de Lombèrs qu'èra logicament sufraganta de l'archidiocèsi de Tolosa [2].
Lo prumèr avesque qu'estó Arnaud-Rogèr, lo darrèr abat de Nòsta Dauna. Lo son successor qu'estó Giacomo Colonna, qui en 1329 lotjè Francesco Petrarca, en lo crear canonge de la catedrala.
La catedrala qu'estó bastida a partir deu sègle XIV, dambe la reconstruccion de l'anciana glèisa abadiala. Qu'estó pas consagrada entró 1770, perqué, com expliquè l'avesque Richer de Cerisy en una letra pastorala a la diocèsi, avèvan pas evidéncias que la glèisa estosse estada consagrada dens lo passat.
Lo seminari qu'estó creat en 1597 e qu'estó l'òbra de l'avesque coadjutor Joan Daffis. L'avesque Carles Guilhèm de Maupéou qu'estó responsable de la publicacion deu catechesme diocesan.
En 1777 la diocèsi que comprenè 99 parròquias.
Contenèva las comunas actualas seguentas:
Agaçac, Anvaths, Ardisàs, Aurader, Avençac, la Bastida de Paumèrs, la Bastida de Savés, Beserilh, Bèthpoi, Bragairac, Brinhemont, Cadelhan, Cadors, Casac, Casaus de Savés, Castèthgalhard, Castilhon de Savés, Catonvièla, Colonha, Còths, Cuelhas, Empèuts, Encauça, Endofièla, Escòrnabueu, Espon, Fregovièla, Frontinhan de Savés, Garravet, Giscarò, Godets, la Haja, Hòrgas, Hustinhac, Lahars, Laimont, Lautinhac, Luçan e Adelhac, Marestanh, Martissèrra, Maubèc, Maurens, Mauvesin, Mauvesin, Mirambèu, Monés, Montadet, Montagut de Borjac, Montagut de Savés, Montamat, Montastruc de Savés, Montblanc, Montbrun, Montferrand de Savés, Montgràs, Montiron, Montpesat, Nisàs, Nolhan, Pebeas, le Pin Murelet, Planhòla, Pog Arramet, Poilausic, Polastron, Polastron de Savés, Pompiac, Rasengas, Riulàs, Riumas, Ròcalaura Sent Aubin, Sabonèras, Sajàs, Samatan, Sent Andriu, Sent Cric, Sent Germer, Sent Jòrdi, Sent Lisièr deu Plantèr, Sent Loba e Amadas, Sent Martin de Gimoés, Sent Orenç, Sant Solan, Sent Tomàs, Senta Anna, Senta Aralha, Sauvatèrra, Sauvimont, Savèra, Savinhac e lo Monar, Seishas de Savés, Sirac, Solomiac, Toget, Tors, Vinhaus[3].
La Constitucion civila deu clergat que la suprimigó e, après lo Concordat de 1801, lo papa Piu VII que l'incorporè en grana partida a la diocèsi d'Agen (qui comprenè lo Gers) lo 29 de noveme 1801 (l'auta partida qu'èra dens la diocèsi de Tolosa, qui correspon a la Hauta Garona). Quan la bulla Paternae caritatis deu 6 d'octobre 1822, tanben de Piu VII, restabligó l'archidiocèsi d'Aush, lo territòri de l'anciana diocèsi qui èra dens lo departament deu Gers qu'i estó incorporada. Lo títol de diocèsi de Lombèrs qu'estó relevat onorificament lo 29 de junh de 1908 au benefici de l'archidiocèsi d'Aush (en latin : Archidioecesis Auxitana-Condomiensis-Lectoriensis-Lomberiensis, doncas Archidiocèsi d'Aush, de Condòm, de Leitora e de Lombèrs).
Territòri
 |
Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.
|
La diocèsi que confrontava : au nòrd, dambe la de Montalban, a l'èst, dambe la de Tolosa, au sud, dambe las de Rius e de Comenge e a l'oèst, dambe las d'Aush e de Leitora.
Cronologia episcopala
- 11 de julhet de 1317-1328 : Arnaud Roger de Comenge
- 1328-1341 : Giacomo (Jacme) Colonna
- 1341-1348 : Antòni I
- 17 de setembre de 1348-1352 : Bertrand de Cosnac
- 1353-1360 : Rogèr
- 1360-1361 : Guilhèm I
- 1361-1363 : Joan de Saia
- 1363- avril de 1379 : Guilhèm II de Durfòrt-Duràs
- 1379-1383 : Arnaud I
- 1383-1389 : Pèr I de París
- 1389-1392 : Joan Hiltalinger de Basilèa
- 1392-1413 : Pèr II de París
- 1413-1417 : Ramon de Bretenós
- 1417-1425 : Arnaud II de Mirapeis
- 1425-1429 : Pèire de Fois (1386-1464), cardinal de Fois, sonque administrator
- 1430-v.1455 : Gerard o Guiraud Garcias de Charne
- cap a 1456-cap a 1465 : Guiraud II d’Aura
- 1463-1473 : Sanç Garcias (Sanç Garcia d'Aura)
- 1473-6 d'agost de 1499 : Joan Vilhèras de Lagraulàs, cardinal de Saint-Denis
- Danís de Vilhèras de Lagraulàs 1499-1510
- Savaric d’Ornesan 1513-1528
- Bernat d’Ornesan 1528-1552
- Antòni Olivier de Leuville 1552-1566
- Pèire de Lancrau 1566-1597
- Joan Daffis 1597-1614
- Bernat Daffis 1614-1628
- Joan Daffis 1628-1657
- Vacança de la sède
- Micolau Le Maistre 1661
- Joan Jacme Séguier de La Verrière 1662-1671
- Còrme Roger 1671-1710
- Antòni Fagon 1712-1719
- Carles Guilhèm de Maupeou 1721-1751
- Josèp Antòni Jacme Richier de Cerisy 1751-1771
- Leon Francés Ferran de Salignac de La Mothe-Fénelon 1771-1787
- Lissandre Enric de Chauvigny de Blot 1787-1790, darrèr avesque de Lombèrs. Diocèsi suprimida en 1790 (pas reconegut pel papa) e en 1801. Contravenent a las disposicions deu papa Piu VII contengudas dens la bulla Qui Christi Domini, Monsenhor Chauvigny de Blot donè pas la demission, que's recaptè a Londres on morí en 1805.
Véser tanben
Nòtas e referéncias
- L'article, a la data deu d'agost de 2019, qu'es basat suus articles en francés e en anglés.
- ↑ https://nominis.cef.fr/contenus/saint/12385/Saint-Majan.html
- ↑ https://data.bnf.fr/fr/11686478/eglise_catholique_diocese_lombez__gers_1317-1801/
- ↑ Perrin Charles-Edmond, Font-Réaulx Jacques de. Pouillés des provinces d’Auch, de Narbonne et de Toulouse. Deuxième partie (Archevêchés de Narbonne et de Toulouse, Tables et additions) Paris : Académie des Inscriptions et Belles-Lettres, 1972. 638 p. (Recueil des historiens de la France. Pouillés, 10-2)
