Canal (via navegabla)

Canal de las Doas Mars, prèp de Tolosa

En engenheriá, un canal idraulic (tanben canal fluvial, o mai simplament canal; var. canau, chanal, chanau)[1] es un riu artificial navegable destinat al transpòrt de fluids —generalament utilizat per portar d'aiga. Dins la sieuna acceptacion ampla, un canal es d'aiga doça, però los canals de Corint e Suèz, que non passan pas lo nivèl de la mar, son salats.

Pòt èsser una estructura totalament artificiala, un flum o un riu canaliza, tot o parcialament del sieu cors. L'òme modifica las caracteristicas geometricas e idraulicas d'un flum, per de curatges, de cavaments, de correccions e/o d'alargaments. Las canalizacions dels principals rius (Ren, Ròse) foguèron acompanhadas per lo claufiment de las vòutas o "cabeluts" per canalizar l'aiga dins un riu principal constrench. S'es agit de lo far mai drech per facilitar la navegacion al prejudici de la natura e riquesa ecologica e foncionala de las zònas umidas presentas anteriorament.

Dempuèi l'Antiquitat, puèi a l'Edat Mejana,[2] las ribas se son bastidas per evitar las inondacions dins lo cas d'aigats, per fin de facilitar la traccion (alatge) e l'arrambatge, per lo bastiment d'embarcadors, cais e camins d'alage, puèi per la creacion d'enclusas, ascensors e quitament de vaissèls, ponts canals o passatges de tunèls qu'an facilitat la circulacion e, fin finala, per las "estacions d'aiga", ponches de virament de vaissèls e pòrts fluvials.

Amb l'invencion del motor, e per luita contra la desgradacion de las ribas per las ondadas causadas per la velocitat de las gabarras e dels batèls de motor, fòrça canals an uèi de ribas de beton o de «palplacas» d'acièr.

Tipologia

Canals naturals

Depression naturala dins l'escòrça terrèstra.

Canals d'asagatge

Vias faitas per conduir l'aiga finas a las zona ont es necessària una aportaicon complementària d'aiga.

Canals de navigacion

Canals de drenatge

Articles connèxes

Referéncias

  1. «Canal» (en francés). Multidiccionari Occitan Dicodòc. Congrès permanent de la lenga occitana.
  2. (fr) Bencheikh A & Marié M (1994) Grands appareillages hydrauliques et sociétés locales en Méditerranée : actes du séminaire de Marrakech (octobre 1993). Presses de l’école nationale des ponts et chaussées.

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!