Zweedse strijdkrachten

Försvarsmakten Zweedse strijdkrachten
Wapen van de Zweedse Strijdkrachten
Land	Zweden
Oprichting	1 januari 1975
Leiding
Opperbevelhebber	Generaal Micael Bydén
Verantwoordelijke minister	Peter Hultqvist
Slagkracht
Eenheden	Zweedse landmacht Zweedse luchtmacht Zweedse marine Reserveleger
Troepensterkte*	23.600
Aantal reserve*	31.800
Dienstplicht	ja
Minimumleeftijd	18
Aantal tanks*	121
Aantal pantservoertuigen*	Ongeveer 1.300
Aantal vliegtuigen*	210
Aantal helikopters*	53
Aantal schepen*	387
Uitgaven
Jaarbudget*	59.4 miljard Zweedse Kronen
Procent van bbp*	1,1%
Industrie
Buitenlandse leveranciers	BAE Systems AB Saab Bofors Dynamics Saab AB

De Zweedse Strijdkrachten (Zweeds: Försvarsmakten) is de krijgsmacht van Zweden. De krijgsmacht is verantwoordelijk voor de verdediging van Zweden, maar helpt ook mee om vrede te bewaren wereldwijd en verleent humanitaire hulp. De Zweedse strijdkrachten bestaan uit de volgende vier onderdelen

• Landmacht (Svenska armén)
• Marine (Svenska marinen)
• Luchtmacht (Svenska flygvapnet)
• Reserveleger (Hemvärnet – Nationella skyddsstyrkorna)

De strijdkrachten staan onder het commando van de Opperbevelhebber. De Zweedse strijdkrachten bestaat uit 16.000 actief legerpersoneel en 22.000 paramilitairen. Als er een oorlog uitbreekt waarbij Zweden betrokken is, kunnen er 4.139.439 burgers opgeroepen worden voor de strijdkrachten.^[1]

Per 30 april 2022 zijn er 260 soldaten van het Zweedse leger aanwezig bij internationale operaties, waaronder in Mali, Somalië en Jemen.^[2] Naast deze missies en de handhaving van de Libische no-flyzone in 2011, is Zweden sinds de Zweeds-Noorse Oorlog in 1814 niet meer betrokken geweest in oorlogen, door het handhaven van neutraliteit.

Geschiedenis

Vroege jaren

Zweden is sinds de Middeleeuwen vaak betrokken geweest bij oorlogen. Meestal waren het conflicten tussen Rusland en Zweden, maar er werd ook vaak gevochten tegen Noorwegen en Denemarken. Tussen 1611 en 1721, was Zweden een van de grootste rijken in Europa en beheerste de gehele Oostzee en een grondgebied ter grootte van het huidige Zweden, Finland, delen van Noorwegen, Rusland en Etsland. Dit kwam mede door de enorme sterkte van het Zweedse leger.

Zweden vocht mee in de Vierde Coalitieoorlog tegen Napoleon en richtte de Zesde Coalitie op in 1813. In 1814 verklaarde Zweden zich, na enkele conflicten tussen Zweden een het Koninkrijk Denemarken en Noorwegen, neutraal en behield deze status tot 2009.

Eerste Wereldoorlog

Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Zweden neutraal, hoewel de handhaving ervan vrij lastig was.^[3] Hoewel de Zweden sympathie uitte tegenover de Duitsers, ginen ze niet aan de Duitse zijde aan de oorlog meedoen. Na de ineenstorting van het Russische Rijk, greep Zweden militair in op Åland en bezette de eilanden een tijdje. Uiteindelijk verlieten de Zweden de eilanden, na Finse protesten. Tijdens de Finse Burgeroorlog stuurde Zweden vrijwilligers om de conservatieven Finnen bij te staan.

Gedurende de hele oorlog oefende Duitsland druk uit op Denemarken en Zweden om de kanalen af te sluiten die de Noordzee met de Oostzee verbonden. Terwijl Denemarken onder de druk bezweek en zeemijnen in de Oresund legde, protesteerde Zweden tegen deze maatregel.^[4]

Tweede Wereldoorlog

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Zweden wederom neutraal. Wel stond Zweden toe dat Duitse troepen Zweedse spoorlijnen mochten gebruikten om van Noorwegen naar Finland te gaan tijdens Operatie Barbarossa. Ook ontving Zweden Deense en Noorse vluchtelingen en trainde verzetstrijders. Zweden leverde in de oorlog aan zowel de Geallieerden als de Nazi's en de Zweedse marine vocht mee aan de Britse zijde. Mede door Zweedse inlichtingen kwamen de Britten erachter dat de Bismarck op weg was om konvooischepen op de Atlantische oceaan aan te vallen en kon tijdig tot zinken gebracht worden.

Koude Oorlog

Tijdens de Koude Oorlog werd het Zweedse leger omgevormd tot een verdedigingsleger. De Zweedse luchtmacht werd een van de sterkte ter wereld en alle nieuwe gebouwen werden voorzien van schuilkelders. Gedurende deze tijd werd het nieuwe concept 'totale verdeling' ingevoerd om een mogelijke invasie van de Sovjet-Unie tegen te gaan. Dit omvatte schuilkelders in alle nieuwe gebouwen, bruggen werden voorbereid op het plaatsen van explosieven en Bas 90. Dit was een concept waarbij in staat van oorlog binnen korte tijd vliegbases geopend konden worden en waarbij jachtvliegtuigen vanaf civiele vliegvelden en snelwegen konden opereren. Ook konden er 1.000.000 mensen worden opgeroepen voor militaire dienst.

Na de Koude Oorlog werd het defensiebudget verlaagd en werden er vele eenheden gesloten of opgeheven. In bepaalde steden vonden er protesten plaats uit angst voor werkloosheid, en de overheid beloofde dit tegen te gaan door overheidsinstanties naar de steden te brengen.

In 2022 maakte Zweden bekend om toe te treden tot de NAVO, vanwege de Russische invasie van Oekraïne.^[5]

A-8

F-21 Wing

K-4

I-21

I-21

I-13

F-16 Wing

Hoofdkwartier

LG

LedR

K-3

MSS

F-7 Wing

Helikopter Wing

ING-2

P-7

Marinehaven

F-17 Wing

P-18

F-17G Wing

CBRN

A-9

I-19

P-4

Lv-6

Kaart met alle bases van de Zweedse Strijdkrachten
Groen = Landmacht
Blauw = Luchtmacht
Rood = Marine
Geel = Hoofdkwartier der Zweedse Strijdkrachten

Organisatie

De Zweedse Strijdkrachten staan onder het bevel van een opperbevelhebber (överbefälhavaren). De Opperbevelhebber rapporteert aan de minister van Defensie, die op zijn beurt weer rapporteert aan de Zweedse overheid en die rapporteren aan de Rijksdag. De huidige Opperbevelhebber is generaal Micael Bydén.

Voor de Constitutie van Zweden in 1974, stond de koning van Zweden aan het hoofd van de Strijdkrachten. De koning van Zweden draagt nog wel eretitels, maar die zijn puur voor ceremoniële gelegenheden.

Taken

De Zweedse Strijdkrachten hebben vier hoofdtaken:

• Ervoor zorgen dat buitenlandse naties de Zweedse grenzen handhaven en niet schenden
• Het Zweedse grondgebied beschermen bij een aanval
• Humanitaire hulp verlenen bij rampen
• Troepen sturen om internationale vredesmissies bij te staan

Dienstplicht

In 2010 beëindigde Zweden de dienstplicht. Echter, door een tekort aan soldaten werd de dienstplicht per 2017 heringevoerd en vanaf 2018 werden er ook vrouwen opgeroepen.^[6] Jaarlijks bereiken zo'n 104.836 Zweden de dienstplichtleeftijd, waarvan jaarlijks tussen de 5000 en 8000 daadwerkelijk opgeroepen worden.^[7] In 2035 moet dit aantal naar 10.000 dienstplichtigen per jaar verhoogd worden.^[8] De dienstplicht duurt 12 maanden.

Bronnen, noten en/of referenties

1. (en) 2023 Sweden Military Strength. www.globalfirepower.com. Geraadpleegd op 29 april 2023.
2. (sv) Försvarsmakten, Försvarsmakten utomlands. Försvarsmakten. Geraadpleegd op 6 juni 2022.
3. (en) Johan den Hertog, Samuël Kruizinga (2011). Caught in the Middle: Neutrals, Neutrality, and the First World War. Amsterdam University Press. ISBN 978-90-5260-370-4.
4. (en) Michael Epkenhans, Gerhard P. Groß (7 november 2019). The Danish Straits and German Naval Power 1905-1918. Militärgeschichtliches Forschungsamt. ISBN 978-3-941571-11-2.
5. Arnout Brouwers, Jeroen Visser, Ook Zweden kiest voor toetreding tot de Navo: wat zijn de gevolgen?. de Volkskrant (15 mei 2022). Geraadpleegd op 7 juni 2022.
6. Persson, Alma, Sundevall, Fia (10 november 2019). Conscripting women: gender, soldiering, and military service in Sweden 1965–2018. Women's History Review 28 (7): 1039–1056. ISSN:0961-2025. DOI:10.1080/09612025.2019.1596542.
7. (sv) Nilsson, Gustaf, Peter Hultqvist (S): Öka antalet värnpliktiga från 5 000 till 8 000. Fokus (13 januari 2020). Geraadpleegd op 29 april 2023.
8. (sv) Mål 10.000 värnpliktiga före 2035. svt nyheter. Geraadpleegd op 29 april 2023.