Stolwijk is de hoofdplaats van de gemeente Krimpenerwaard in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Tot 1 januari 1985 was Stolwijk een zelfstandige gemeente. Van 1 januari 1985 tot 1 januari 2015 maakte Stolwijk met de buurplaatsen Vlist en Haastrecht deel uit van de gemeente Vlist. Sinds 1 januari 2015 maakt Stolwijk deel uit van de gemeente Krimpenerwaard. In Stolwijk is het gemeentekantoor (Klant Contact Centrum) van deze gemeente gevestigd.
In 2023 telde Stolwijk 5.465 inwoners, waarvan 2.605 (49%) mannen en 2.635 (51%) vrouwen.[1]
Geschiedenis
Stolwijk wordt voor het eerst vermeld in 1320 in de registratie van de grafelijke lenen in de Krimpenerwaard. Op 19 september 1320 wordt genoemd: "Een hoeve, groot 8 morgen, in Stolwijk boven de kerk, oost: Ticlenland".[2]
Spoorlijn
In de eerste helft van de 20e eeuw was Stolwijk een van de haltes aan de spoorlijn tussen Gouda en Schoonhoven, maar deze is door de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog gesloopt voor het maken van wapens.[3]
Cultuur
Monumenten
Stolwijk telt een aantal rijksmonumenten en een oorlogsmonument, zie:
Drie generaties (1965) door de Stolwijkse beeldhouwster Ineke van Dijk aan de Kievitslaan
In Stolwijk zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, namelijk:
"Drie generaties" van Ineke van Dijk aan de Kievietslaan;
"Drie kazen en een klont boter" - naar een ontwerp van Jan de Borst en Andréa Dogterom en uitgevoerd door Albert en Sjoerd Kramer - aan de Provincialeweg[4]
Toneelvereniging Toneel-, Revue- en Cabaretgezelschap Toreca
Muziekvereniging Harmonie Stolwijk
Historische vereniging Oud Stolwijck
Pluimvee- en konijnenfokkersvereniging "Nut en Sport" Stolwijk
Oranjevereniging Stolwijk
Winkeliersvereniging Winkelrijk Stolwijk
Eerste Hulp Bij Ongevallen vereniging Stolwijk
Overige voorzieningen
Stolwijk heeft diverse overige voorzieningen. Zwembad "Ons Polderbad" ligt aan de Kievietslaan en is onderdeel van de Vlister Openlucht Baden. Woonzorgcentrum "De Wilgenhoven" ligt aan de Kievietslaan. Gemeenschapscentrum "Het Kwartier" ligt aan de Jan Steenlaan. De Algemene Begraafplaats ligt aan de Hoflaan.
Stratenplan en wijken
Het centrale gedeelte van Stolwijk betreft het Dorpsplein. Zuidelijk hiervan staat de Hervormde Kerk met de straten Achter de Kerk, Schoolstraat, Torenstraat en Kerklaan en vervolgens parallel aan elkaar de Tentweg en Industrieweg. Noordelijk van het Dorpsplein loopt de Goudseweg richting Gouda. Westelijk van het Dorpsplein ligt de Populierenlaan, richting buurtschap Benedenkerk, oostelijk ligt buurtschap Bovenkerk.
Qua straatbenaming kent Stolwijk schilders (zoals Frans Halsstraat), bloemen (zoals Hortensialaan), vogels (zoals Kievietslaan) en landerijen (zoals Griend, Waterland).
↑Kort, J.C. "Repertorium op de grafelijke lenen in de Krimpenerwaard, 1220 - 1650" in "Ons Voorgeslacht", jaargang 1987, blz. 341/342; Kort verwijst daarbij naar Leen- en Registerkamer 22 fo 4 nr. 25
↑Spoorlijn Stolwijk. Gearchiveerd op 25 april 2018. Geraadpleegd op 24 april 2018.
