Maimonides werd geboren in Córdoba (Spanje). Na de verovering van deze stad door de Almohaden gaven zij dhimmi's (christenen en joden) de keuze: bekering tot de islam, de dood of verbanning.[2] Maimonides' familie koos voor verbanning en verliet deze stad in 1148. Na een omzwerving door het zuiden van Spanje van ongeveer 10 jaar, vestigden zij zich in Fez (Marokko)[3] en leefden daar vermomd als moslims. Maimonides wijdde zich naast de joods-religieuze studie aan de wetenschappen.
Enige tijd hierna verbleef Maimonides enige tijd in het Land van Israël, voordat hij zich rond 1168 vestigde in het vroeg-islamitisch Egypte, waar hij asiel kreeg van de Fatamiden en als rabbijn fungeerde.
Tombe van Maimonides in Tiberias
Na de verdrinkingsdood van zijn broer David (ergens tussen 1169 en 1177) besloot Maimonides om arts te worden. Uiteindelijk werd hij de lijfarts van Saladin (Salah ad-Din), de toenmalig heerser van Egypte. Jarenlang was hij zowel lijfarts van Saladin als opperrabbijn van Caïro.[3] Hij overleed in 1204 in Fustat en is begraven in Tiberias. Een tombe op de westkust van het Meer van Tiberias markeert zijn graf. Deze locatie is omstreden. De Joodse gemeenschap in Egypte gelooft dat hij in Egypte begraven ligt.[4]
Geloofsartikelen van Maimonides
Het jodendom kent een aantal geloofsbeginselen, maar er is nooit een bindende catechismus ontwikkeld. Er is dus geen formeel overeengekomen dogma of reeks van religieuze geloofspunten. Er zijn wel pogingen gedaan om tot een definitie van de joodse geloofsinhoud te komen, maar algemeen aanvaard werden die nooit. Het meeste gezag hebben de dertien geloofsartikelen[bron?] van Maimonides. Die komen in het kort hierop neer:
Een verzameling medische aforismen (bekend onder de Hebreeuwse naam Pirkei Moshe)
Diverse andere
Eed en gebed van Maimonides
Maimonides heeft een artseneed geschreven, vergelijkbaar met de eed van Hippocrates. Ook een "gebed van een arts" wordt soms aan hem toegeschreven, maar is waarschijnlijk geschreven door Marcus Hertz, een Duitse arts, leerling van Immanuel Kant en arts van Moses Mendelssohn.[5]
'Krijg de Rambam'
Maimonides was een arts, mogelijk heeft de uitdrukking 'krijg de rambam' daardoor de betekenis van een enge ziekte gekregen.[6] Een andere uitleg van deze uitdrukking is dat men iemand veel werk toewenst, daar 'de Rambam' als naam is gegeven aan zijn werk de Jad haChazaka, zodat diegene hem of haar niet meer lastig hoeft te vallen, omdat er dan genoeg te doen is. In Amsterdam[bron?] wordt ook de uitdrukking 'loop naar de rambam' of 'krijg de/het rambam' gebruikt, als een milde verwensing.
Twee ethische tractaten. De Regels van het Gedrag en De Regels van Boete en Berouw, vert. A. van der Heide, 1992 (gedeeltelijke vertaling van de Misjne Thora)