Koninklijke Binnenvaart Nederland is een Nederlandse branchevereniging die beoogt de hele keten van de binnenvaart te organiseren. Daartoe zijn in de organisatie een aantal aparte verenigingen geïntegreerd als ledengroep, zoals de Christelijke Bond voor Ondernemers in de Binnenvaart (CBOB) en SchippersVereniging Schuttevaer (SVS).[1] Leden van Koninklijke Binnenvaart Nederland zijn ondernemers (varende ondernemers, reders, bevrachters, barge operators, aflossers) en verdeelt in verschillende ledengroepen, zoals tankvaart, containervaart, droge lading, duwvaart, personenvervoer, sleepvaart, zand- en grind en nog meer.
Koninklijke Binnenvaart Nederland is een fusie vereniging tussen Koninklijke BLN-Schuttevaer en Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart.
De vanouds sterk verdeelde binnenvaartbranche had daardoor onvoldoende slagkracht. De ministers Camiel Eurlings van Verkeer en Waterstaat en Maria van der Hoeven van Economische Zaken benoemden in 2010 Arie Verberk tot binnenvaartambassadeur. Hij stelde een rapport op waarin hij onder andere opriep tot meer structuur en betere samenwerking, om zo de binnenvaart beter bestand te maken tegen marktfalen.[2] Het leidde op 1 maart 2011 tot de aanstelling van Arie Kraaijeveld als voorzitter van het transitiecomité dat daarmee aan de slag ging.
De organisatie bestaat uit ledengroepen met het gezamenlijk doel de belangen te behartigen van de gehele binnenvaart. Niet alleen van de ondernemingen en ondernemers, maar ook van andere vaarweggebruikers.
De CBOB komt voort uit de NPCSB, de Nederlandsche Protestantsch-Christelijke Schippersbond, die op 29 juli 1919 in Amsterdam werd opgericht. Initiatiefnemer schipper Jacob Drijfhout van de zeiltjalk Eben Haëzer reageerde daarmee op het wegvallen van de beurtvaartregeling na de oorlog en een dreigende federatie van de Algemene Schippersbond (ASB) en de werknemersvakbond, wat hij en andere schippers niet zagen zitten.
Dit was van oudsher een beroepsorganisatie voor de binnenvaart, niet te verwarren met het Weekblad Schuttevaer. De vereniging was al een ledengroep in de overkoepelende Koninklijke BLN-Schuttevaer. De algemene vergadering besloot 8 juni 2017 dezelfde naam aan te nemen. Binnen Koninklijke Binnenvaart Nederland bundelt deze ledengroep Schuttervaer de belangen op het gebied van nautisch-technische zaken en de vaarweginfrastructuur.
De dagelijkse gang van zaken wordt gevolgd en bijgehouden door een landelijk secretariaat onder leiding van een directeur. Het is gevestigd aan de Scheepmakerij in Zwijndrecht. Het ondersteunt de afdelingen, voert naast de landelijke ledenadministratie ook die voor de ledengroepen en is het centrale informatiepunt. Er werken onder andere beleidsadviseurs op het gebied van: