De plaatsnaam heeft een Oudnederlandse herkomst. De oudste vermelding is uit het jaar 1124 als Helefelt. Het betreft een samenstelling tussen de woorden hel (glooiend, hellend)[2] en veld[3]. De betekenis van de plaatsnaam is dus glooiend, hellend veld (vergelijk helling).
De spelling van de naam van het dorp heeft door de eeuwen heen gevarieerd. Chronologisch heette het achtereenvolgens: Prominens villa quæ Locus Ecclesiæ vocatur (IX eeuw) ; Helefelt (1139) ; Helefaut (1197) ; Hellefaut (1231) ; Helephaut (1254) ; Hélifaut (1304) ; Ecvelt (1336) ; Helechvelt, Hellefaut (XIV eeuw) ; Hellecwelt (1512) ; Hellefaut-au-Bois (1565) ; Helfaut (1582) ; Helechbelt (1748)[4]. Hierna kreeg en behield het zijn huidige naam en spellingswijze.
De naam van de plaats luidt in het Frans-Vlaams: Helveld.[5]
Geschiedenis
Op het eind van het ancien régime werd Helfaut een gemeente. In 1819 werd buurgemeente Bilques (193 inwoners in 1806) aangehecht bij Helfaut (406 inwoners in 1806).
Tijdens de Tweede Wereldoorlog trokken de Duitsers hier La Coupole op, een ondergrondse lanceerbasis voor V2-raketten.
Geografie
De oppervlakte van Helfaut bedroeg op 1 januari 2022 8,92 vierkante kilometer; de bevolkingsdichtheid was toen 193,7 inwoners per km². Naast Helfaut zelf ligt in het oosten van de gemeente nog het dorp Bilques.