Het eurocommunisme was een stroming binnen het West-Europesemarxisme-leninisme vanaf de jaren 70, die een koers onafhankelijk van de Sovjet-Unie voorstond. In de praktijk uitte dit zich in een beleid dat meer gericht was op sociale hervorming dan revolutie en bereidheid tot compromissen met niet-communistische politieke partijen. Buiten West-Europa wordt het soms aangeduid als "neocommunisme".
Critici wezen op de contradictie dat de eurocommunistische partijen stelden dat socialisme altijd democratisch is, dat de Sovjet-Unie ondemocratisch geregeerd werd, maar dat tegelijkertijd de toenmalige Sovjet-Unie een socialistische staat zou zijn.[2]
Het eurocommunisme na 1989
Nadat het socialistische stelsel in Oost-Europa in elkaar gestort was, lieten verschillende voormalige aanhangers van het eurocommunisme deze ideologie achter zich. In Italië werd de PCI ontbonden; de voorstanders van de ontbinding gingen over naar meer sociaaldemocratische standpunten en richtten de Democratische Partij van Links (PDS) op, terwijl de tegenstanders de eurocommunistische traditie voortzetten in de Partij van de Communistische Herstichting (PRC). In Nederland ging de CPN in 1990 op in GroenLinks, maar werd in 1992 de NCPN opgericht door orthodoxe communisten die in de jaren '80 het Horizontaal Overleg Communisten (HOC) en VCN, Partij van Communisten in Nederland oprichtten en in 1992 fuseerden tot de NCPN, die dus niet eurocommunistisch is. In Spanje richtte de PCE samen met andere linkse partijen de sociaal-communistische beweging Verenigd Links (IU) op. De Franse PCF daarentegen ging de omgekeerde richting uit: in de jaren tachtig wendde ze zich af van het eurocommunisme en keerde terug naar Sovjetvriendelijke standpunten, die het na de val van de communistische regimes verving door een oproep tot een "communisme van de nieuwe generatie".
Carrillo, Santiago. 1977. Eurocomunismo y Estado. Editorial Crìtica. Madrid.
Claudín, Fernando. 1977. Eurocomunismo y socialismo. Siglo XXI Editores, México D.F. ISBN 968-23-0234-X.
Detlev Albers u.a. (Hg.), Otto Bauer und der "dritte" Weg. Die Wiederentdeckung des Austromarxismus durch Linkssozialisten und Eurokommunisten, Frankfurt/M 1979
Bronnen, noten en/of referenties
Bronnen
Fernando Claudin: De toekomst van het eurocommunisme; 1978.
B.J. de Clercq: Eurocommunisme en Westers Marxisme; 1979.
Referenties
↑B.J. de Clercq: Eurocommunisme en Westers Marxisme; 1979; bladzijde 21.
↑Fernando Claudin: De toekomst van het eurocommunisme; 1978.