Belforten in België en Frankrijk is een geheel van 56 torens, dat door de UNESCO vanaf 1999 werd aangewezen als Werelderfgoed. Het zijn architectonische manifestaties van macht en rijkdom van de steden in het historisch Vlaanderen en naburige gebieden vanaf de late middeleeuwen.
Algemene situering
In vergelijking met de slottoren (symbool van de adel) en de kerktoren (symbool van de kerk) representeert het belfort, als derde toren in het stedelijk landschap, de macht van schout en schepenen. De belforten werden gebouwd tussen de 11de en 17de eeuw en lopen qua bouwstijl daarmee uiteen van romaans, gotisch en renaissance tot barok. Weinig torens zijn vrijstaand. De meeste belforten zijn gebouwd op of aan een stadhuis of lakenhal.
Kaart met de belforten in België en Frankrijk op de Werelderfgoedlijst
In 1999 nam de UNESCO 26 Vlaamse en 6 Waalse torens op in een nieuwe lijst Belforten in Vlaanderen en Wallonië. In 2005 werden het belfort van het Waalse Gembloers en 23 belforten in het noorden van Frankrijk toegevoegd aan de lijst. Deze werd dan hernoemd tot Belforten in België en Frankrijk. Een opmerkelijke afwezige op de lijst lijkt de toren van het Stadhuis van Brussel, maar deze is nooit als belfort gebouwd. Het eigenlijke belfort van Brussel stond tegen de Sint-Niklaaskerk en is in 1714 ingestort. Overigens maakt het stadhuis van Brussel wel deel uit van het werelderfgoed Grote Markt.
Sint-Hermesbasiliek Ronse
In januari 2010 gingen er stemmen op om ook het enige belfort van Nederland, het Belfort van Sluis in Zeeuws-Vlaanderen toe te voegen.[1] Ook de stad Ronse diende in 2022 bij Onroerend Erfgoed Vlaanderen een dossier in om bij uitbreiding de toren van de Sint-Hermesbasiliek toe te voegen aan deze UNESCO-lijst.
België
19de-eeuwse miniatuur van het Belfort van Gent. Fragment uit het manuscript "Gand et Flandre" met kronieken, kaarten, miniaturen en monumenten. Gemaakt door Bruno Christiaenssens, 1844.[2]
de nummers corresponderen met de volgorde in de complete lijst ID 943/943bis van de UNESCO, zie Externe links
↑Quote van externe linkGedetailleerde argumentatie voor lijst ID 943/943bis, UNESCO Website: "Het Hôtel de Ville in Antwerpen (1564) is an excellent voorbeeld van de transpositie van Renaissance principes in de centrale risalith met bovenliggende verminderende registers geflankeerd door obelisken en figuurwerk en afgemaakt met en fronton, het thema van het centrale Belfort herhalend." – Hôtel de Ville is Frans voor 'Stadhuis'.
↑de UNESCO stelt ongepast in het Frans: ID 943-016 Tour de Saint-Rombaut ; in het Nederlands is dit Sint-Romboutstoren die de belangrijkste toren is van de kathedraal, ooit ook gebruikt als wachttoren tegen brand.
↑UNESCO stelt, ongepast in het Frans: ID 943-015 Ancienne Halle avec Beffroi ; in het Nederlands is dit Oude [of: Voormalige] Halle met Belfort. Deze 14e-eeuwse Lakenhal met het nooit tot de ontworpen hoogte gebouwde Belfort – beiden bijna nooit gebruikt voor het eigenlijke doel – met recentere aangrenzende gebouwen vormen het hedendaagse Stadhuis.
↑Het Belfort heet nu Halletoren vanwege een aangrenzende Lakenhal die niet meer bestaat; de toren is nu vrijstaand.
↑Het Belfort heet Hallentoren, meervoud: van de twee naastgelegen vleugels of hallen bestaat er nog maar één, daarom Lakenhal, enkelvoud.
↑Het Landhuis in het centrum was ooit de zetel van de kasselrij of burggraafschapVeurne-Ambacht die de streek diende, in tegenstelling tot het Stadhuis dat de stad dient. Het Landhuis werd later gerechtshof en is tegenwoordig een cultureel gebouw.
↑De naam Mammelokker voor het wachthuis aan de kant van de Lakenhal die ooit dienstdeed als gevangenis, zie verhaal van een gevangene.
↑ abde UNESCO stelt: ID 943-040 Beffroi de l’Hôtel de Ville, ID 943-039 Beffroi de l'église Saint-Eloi – meer in: (fr) Monuments in Dunkirk
.svg){kind=small}
.jpg)
.jpg)
.jpg)
