Tazza tad-Dinja tal-Futbol tal-Klabbs

Dan l-artiklu hu dwar il-kompetizzjoni li tinvolvi lill-klabbs rebbieħa ta' kull kontinent. Għall-kompetizzjoni li kienet issir mill-1960 sal-2004, ara Tazza Interkontinentali (futbol).

Tazza tad-Dinja tal-Klabbs

Sport	Futbol
Fundazzjoni	2000
Nru. ta' timijiet	7
Reġjun	Internazzjonali (FIFA)
Ċampjin attwali	Corinthians
L-aktar rebħiet	Corinthians Barcelona (2 titli kull wieħed)
Sit elettroniku	fifa.com

It-Tazza tad-Dinja tal-Futbol tal-Klabbs hija kompetizzjoni tal-futbol li fiha jipparteċipaw ir-rebbieħa tas-sitt kontinenti, allavolja mill-2007 ir-rebbieħa tal-konfederazzjoni Oċeanika jridu jilgħabu play-off kontra ċ-ċampjin tal-pajjiż li jkun qiegħed jospita l-logħob.

L-ewwel edizzjoni seħħet ġewwa l-Brażil f'Jannar tal-2000. Il-FIFA għażlitha bħala s-sostitut għat-Tazza Interkontinentali li kienet issir kull sena f'Tokjo, fil-Ġappun bejn ir-rebbieħa tal-Ewropa u dawk tal-Amerika t'Isfel. Wara waqfa, il-kompetizzjoni reġgħet ġiet introdotta fl-2005 u minn dakinhar baqgħet bħala l-unika kompetizzjoni internazzjonali għall-klabbs tal-futbol.

Storja

L-ewwel edizzjoni tas-sena 2000, li saret ġewwa l-Brażil, kienet tikkonsisti minn tmien timijiet: is-sitt rebbieħa kontinentali, ir-rebbieħ attwali tal-Tazza Interkontinentali u ċ-ċampjins tal-pajjiż ospitu. Din il-kompetizzjoni kienet kemmxejn kontroversjali, speċjalment meta l-klabb Ingliż ta' Manchester United kellu jirtira mit-tazza nazzjonali tal-FA Cup sabiex jieħu sehem f'dan it-turnew. Il-ftuħ tal-kompetizzjoni kienet mifhumha minn ftit bħala parti minn "ġlieda" bejn il-FIFA u l-UEFA, li kienu qed jikkompetu għall-kontroll tal-futbol internazzjonali għall-klabbs: it-Tazza Interkontinentali kienet 'il barra mill-ġurisdizzjoni tal-FIFA.^[1] Il-finali tas-sena 2000 kienet missielta bejn żewġ timijiet Brażiljani u kienet ikkunsidrata bħala logħba li naqset li toffri livell tajjeb ta' futbol.^[2]

It-tieni edizzjoni kienet mistennija li ssir ġewwa Spanja fl-2001, u li fiha jieħdu sehem tnax-il tim. Dan l-avveniment però ġie imħassar, prinċiparjament minħabba l-kollass tas-sieħeb fil-kummerċ tal-FIFA, l-ISL. Wara li l-edizzjoni tal-2003 ġiet ukoll imħassra, eventwalment, il-FIFA qablet li t-Tazza Interkontinentali u din il-kompetizzjoni jiġu magħqudin ma' xulxin. L-aħħar edizzjoni tat-Tazza Interkontinentali kienet fl-2004, bl-ewwel turnew tat-Tazza tad-Dinja tal-Klabbs isir fil-Ġappun bejn il-11 u t-18 ta' Diċembru, 2005.

Il-verżjoni l-ġdida tal-2005 kienet fuq skala iżgħar ta' żmien, fejn naqqas il-problema tal-iskedar tat-turnew matul l-istaġuni differenti tal-klabbs madwar kull kontenut. Dan kien jinkludi ċ-ċampjins renjanti tal-kompetizzjonijiet kontinentali, bir-rebbieħa mill-CONMEBOL u l-UEFA jingħataw post awtomatiku fis-semifinali tal-kompetizzjoni.

Il-kompetizzjoni baqgħet issir kull sena mill-2006 sal-2008 ġewwa l-Ġappun, bl-edizzjonijiet tal-2009 u l-2010 jiġu miżmuma fl-Emirati Għarab Magħquda. Għall-edizzjoni tal-2007, intlagħbet partita ta' spareġġ bejn iċ-ċampjin taż-żona Oċeanika u ċ-ċampjin tal-pajjiż ospitu għal post fil-kwarti tal-finali sabiex iqajjem interess fit-turnew. L-introduzzjoni mill-ġdid tal-logħba għall-ħames post fil-kompetizzjoni tal-2008 wasslet għal tkabbir fit-total ta' flus mogħtija minn $500,000 għal $16.5 miljun. B'din l-introduzzjoni l-ġdida, ir-rebbieħ ħadu $5 miljun, tat-tieni post ħadu $4 miljun, it-tim li spiċċa fit-tielet post kiseb is-somma ta' $2.5 miljun, ir-raba' tim ikklassifikat ħa $2 miljuni, it-tim fil-ħames post ħadu $1.5 miljun, it-tim li spiċċa fis-sitt post kiseb $1 miljun, waqt li tas-seba' post $500,000.^[3]

Riżultati

Sena	Ospitu	Finali			It-tielet post
		Rebbieħ	Riżultat	Finalista tellief	It-tielet post	Riżultat	Ir-raba' post
2000 Dettalji	BRA	Corinthians	0 – 0 (ħs) (4 – 3 pen)	Vasco da Gama	Necaxa	1 – 1 (ħs) (4 – 3 pen)	Real Madrid
2005 Dettalji	JPN	São Paulo	1 – 0	Liverpool	Saprissa	3 – 2	Al Ittihad
2006 Dettalji	JPN	Internacional	1 – 0	Barcelona	Al-Ahly	2 – 1	América
2007 Dettalji	JPN	Milan	4 – 2	Boca Juniors	Urawa Red Diamonds	2 – 2 (4 – 2 pen)	Étoile du Sahel
2008 Dettalji	JPN	Manchester United	1 – 0	LDU Quito	Gamba Osaka	1 – 0	Pachuca
2009 Dettalji	UAE	Barcelona	2 – 1 (ħs)	Estudiantes	Pohang Steelers	1 – 1 (4 – 3 pen)	Atlante
2010 Dettalji	UAE	Internazionale	3 – 0	TP Mazembe	Internacional	4 – 2	Seongnam
2011 Dettalji	JPN	Barcelona	4 – 0	Santos	Al Sadd	0 – 0 (5 – 3 pen)	Kashiwa Reysol
2012 Dettalji	JPN	Corinthians	1 – 0	Chelsea	Monterrey	2 – 0	Al Ahly

Unuri

Sena	Ballun tad-Deheb	Ballun tal-Fidda	Ballun tal-Bronż	L-Aqwa Skorer	Logħob Rett
2000	Edílson	Edmundo	Romário	Romário (3) Nicolas Anelka (3)	Al-Nassr
2005	Rogerio Ceni	Steven Gerrard	Cristian Bolaños	Amoroso (2) Peter Crouch (2) Alvaro Saborio (2) Mohammed Noor (2)	Liverpool FC
2006	Deco	Iarley	Ronaldinho	Mohamed Aboutreika (3)	FC Barcelona
2007	Kaká	Clarence Seedorf	Rodrigo Palacio	Washington (3)	Urawa Red Diamonds
2008	Wayne Rooney	Cristiano Ronaldo	Damián Manso	Wayne Rooney (3)	Adelaide United
2009	Lionel Messi	Juan Sebastián Verón	Xavi	Denilson (4)	Atlante
2010	Samuel Eto'o	Dioko Kaluyituka	Andrés D'Alessandro	Mauricio Molina (3)	Internazionale
2011	Lionel Messi	Xavi	Neymar	Lionel Messi (2) Adriano (2)	Barcelona
2012	Cássio Ramos	David Luiz	José Paolo Guerrero	César Delgado (3) Hisato Satō (3)	Monterrey

Rebbieħa

Skont il-pajjiż

Pajjiż	Rebbieħa	Finalisti telliefa	It-Tielet	Ir-Raba'
Brażil	4 (2000, 2005, 2006, 2012)	2 (2000, 2011)	1 (2010)
Italja	2 (2007, 2010)
Spanja	2 (2009, 2011)	1 (2006)		1 (2000)
Ingilterra	1 (2008)	2 (2005, 2012)
Arġentina		2 (2007, 2009)
Ekwador		1 (2008)
RD tal-Kongo		1 (2010)
Ġappun			2 (2007, 2008)	1 (2011)
Messiku			2 (2000, 2012)	3 (2006, 2008, 2009)
Korea t'Isfel			1 (2009)	1 (2010)
Eġittu			1 (2006)	1 (2012)
Kosta Rika			1 (2005)
Qatar			1 (2011)
Tuneżija				1 (2007)
Arabja Sawdija				1 (2005)

Skont il-klabb

Tim	Rebbieħa	Finalisti telliefa	It-Tielet	Ir-Raba'
Barcelona	2 (2009, 2011)	1 (2006)
Corinthians	2 (2000, 2012)
Internacional	1 (2006)		(2010)
Internazionale	1 (2010)
Manchester United	1 (2008)
Milan	1 (2007)
São Paulo	1 (2005)
TP Mazembe	1 (2010)
Chelsea		1 (2012)
Santos		1 (2011)
Estudiantes		1 (2009)
LDU Quito		1 (2008)
Boca Juniors		1 (2007)
Liverpool		1 (2005)
Vasco da Gama		1 (2000)
Monterrey			1 (2012)
Al Sadd			1 (2011)
Pohang Steelers			1 (2009)
Gamba Osaka			1 (2008)
Urawa Red Diamonds			1 (2007)
Al-Ahly			1 (2006)	1 (2012)
Deportivo Saprissa			1 (2005)
Necaxa			1 (2000)
Kashiwa Reysol				1 (2011)
Seongnam				1 (2010)
Atlante				1 (2009)
Pachuca				1 (2008)
Étoile du Sahel				1 (2007)
América				1 (2006)
Al-Ittihad				1 (2005)
Real Madrid				1 (2000)

Skont il-konfederazzjoni

Konfederazzjoni	Rebbieħ	Finalista tellief	It-Tielet	Ir-Raba'
UEFA	5 (2007, 2008, 2009, 2010, 2011)	3 (2005, 2006, 2012)		1 (2000)
CONMEBOL	4 (2000, 2005, 2006, 2012)	5 (2000, 2007, 2008, 2009, 2011)	1 (2010)
CAF		1 (2010)	1 (2006)	2 (2007, 2012)
AFC			4 (2007, 2008, 2009, 2011)	2 (2005, 2010)
CONCACAF			3 (2000, 2005, 2012)	3 (2006, 2008, 2009)
OFC

Ara wkoll

• Tazza Interkontinentali
• Klabbs ċampjins tad-dinja (futbol)
• FIFA

Referenzi

1. "Football's global power struggle" (bl-Ingliż). BBC. 1999-12-20.
2. "Corinthians crowned world champions" (bl-Ingliż). BBC. 2000-01-15.
3. "Organising committee approves tournament format with reintroduction of match for fifth place" (bl-Ingliż). FIFA. 2008-03-12. Miġbur 2008-03-13.

Ħoloq esterni

• (EN) Sit uffiċjali
• (EN) Ħarsa lejn din il-kompetizzjoni
• (IT) Storja tat-Tazza tad-Dinja tal-Futbol tal-Klabbs