Wabak penyakit anjing gila Sarawak ialah wabak penyakit anjing gila yang berterusan di negeri Sarawak, Malaysia. Sehingga 6 Disember 2022, sebanyak 49 kes penyakit anjing gila dan 44 kematian telah dilaporkan.[1][2][3][4]
Latar belakang dan penyebaran penyakit
Poster terletak di Bintangor, amaran bagi wabak anjing gila.
Menurut penemuan Kementerian Kesihatan Malaysia melalui kenyataan menterinya, S. Subramaniam pada tahun 2017, sumber asal wabak penyakit anjing gila di Sarawak disyaki berasal dari jiran Kalimantan Barat di Indonesia dengan wabak besar yang telah terjadi di daerah.[a][7][8] Kematian pertama yang diakibatkan oleh virus di Sarawak dilaporkan pada 4 Julai 2017 melibatkan dua kanak-kanak di Bahagian Serian; seorang gadis berusia enam tahun dan abangnya yang berumur empat tahun.[9] Ini diikuti dengan kematian seorang kanak-kanak berusia tujuh tahun pada 13 Julai dan seorang mangsa berusia lima tahun empat hari selepas kematian mangsa ketiga, kedua-duanya dari Daerah Serian.[10]
Dalam tempoh dua tahun, virus itu telah mengorbankan nyawa 19 orang; mangsa ke-17 dan ke-18 ialah seorang lelaki berusia 26 tahun dari Batu Kawa dan seorang wanita berusia 61 tahun dari Pending yang meninggal dunia pada 31 Mei dan 12 Jun pada 2019. Seorang lagi anak mangsa sembilan tahun telah dijangkiti pada Ogos 2017 telah berada dalam koma dan dirawat di rumah.[10] Seorang lelaki berusia 46 tahun dari Padawan yang gagal memberitahu pihak berkuasa kesihatan bahawa dia telah digigit anjingnya meninggal dunia pada 7 Ogos sebagai mangsa ke-19 manakala anak perempuannya yang berusia lapan tahun yang juga digigit anjing itu dilaporkan berada dalam keadaan yang baik dan kini di bawah pemerhatian selepas mangsa menghantarnya lebih awal ke klinik kesihatan dengan kesnya segera dirujuk ke Klinik Post Bite (PBC) di Hospital Sarawak untuk menerima dos pertama vaksin anjing gila.[11][12][13]
Pada 2 November 2019, seorang mangsa kanak-kanak berusia lima tahun dari Kuching meninggal dunia semasa menjalani rawatan intensif selepas tidak sihat sejak 13 Oktober dengan gejala sakit tekak di mana doa disahkan positif anjing gila melalui jangkitan dari anjing peliharaannya yang dibenarkan bebas bermain anjing liar dan tidak divaksin terhadap virus semasa seorang gadis, yang mengalami komplikasi neurologi yang teruk yang disebabkan oleh virus itu telah menggunakan peralatan bantuan hayat selama dua tahun yang lalu.[4][14] Kematian seterusnya dilaporkan pada Mac 2020 melibatkan seorang kanak-kanak perempuan berusia 5 tahun di Sibu telah diserang dan digigit oleh anjing di bahagian muka. Meskipun telah diberikan rawatan dan suntikan vaksin anjing gila, kanak-kanak itu meninggal dunia akibat ensefalitis anjing gila pada 25 Mac.[15] Pada 20 Mei 2020, seorang warga emas berusia 62 tahun juga dari bandar sama meninggal dunia selepas digigit anjing ketika berkunjung ke rumah saudaranya.[16]
Pada 8 September, satu lagi kematian telah dilaporkan melibatkan seorang lelaki berusia 51 tahun dari Jalan Penrissen di Kuching yang telah dimasukkan ke hospital sejak 26 Ogos.[17] Pada 20 Oktober, seorang lelaki berusia 42 tahun yang meninggal dunia di Hospital Sarawak disahkan telah dijangkiti virus.[18] Pada 22 Oktober, seorang wanita berusia 34 tahun di Sibu meninggal dunia akibat komplikasi virus itu di mana dia mula menerima gigitan sejak akhir 2018 tetapi tidak mendapatkan rawatan di mana-mana kemudahan kesihatan.[19] Pada 11 November, seorang gadis berusia 16 tahun meninggal dunia di hospital Kuching akibat jangkitan pada kaki kanannya yang disebabkan oleh calar daripada anjing yang dijangkiti virus.[20] Pada 25 November, seorang lagi mangsa iaitu seorang lelaki berusia 58 tahun meninggal dunia dengan simptom penyakit anjing gila dan disahkan melalui diagnosis dengan sejarah digigit anjing liar dua tahun sebelum itu ketika memburu di dalam hutan dan tidak mendapatkan rawatan lanjut.[21]
Pada 13 Mac 2021, satu lagi kematian dilaporkan melibatkan seorang lelaki berusia 52 tahun yang telah membunuh seekor anjing. Dia tidak menyerahkan anjing itu kepada pihak berkuasa. Mangsa mendapatkan rawatan pada 31 Januari kerana sakit dada, muntah, sesak nafas dan rasa kebas pada tangan kanan sebelum meninggal dunia pada 8 Februari lalu. Diagnosis disahkan oleh Universiti Malaysia Sarawak (UNIMAS) pada 6 Februari.[22] Kes kedua melibatkan seorang lelaki berusia 54 tahun yang telah digigit oleh anjingnya pada 26 Disember 2020. Anjingnya telah dibunuh oleh pihak berkuasa pada hari yang sama. Dia mendapatkan rawatan perubatan pada 5 Mac kerana demam, loya dan hilang selera makan yang mana dia kemudiannya meninggal dunia pada 7 Mac. Diagnosis disahkan oleh UNIMAS pada 7 Mac.[22]
Kawasan terjejas
Sejak kes pertama dilaporkan di Bahagian Serian, lapan lagi bahagian termasuk Betong, Kapit, Kuching, Miri, Samarahan, Sarikei, Sibu dan Sri Aman telah diisytiharkan sebagai kawasan yang dijangkiti penyakit anjing gila.[23] Salah satu penyebab utama penyebaran ke bahagian lain adalah disebabkan oleh pemilik anjing yang tidak bertanggungjawab mengambil anjing keluar dari kawasan yang dijangkiti penyakit anjing gila tanpa izin pergerakan dari pihak berkuasa veterinar negeri seperti yang ditemui pada akhir 2018 dengan kes manusia dikompaunkan untuk membawanya anjing ke Bahagian Limbang dari Kuching.[24] Dari 1 Julai 2018 hingga 30 Mei 2019, Kerajaan Negeri Sarawak telah mengisytiharkan 62 kawasan di 11 bahagian sebagai kawasan jangkitan anjing gila dengan hanya Bahagian Limbang bebas daripada virus.[25][26]
Catatan
^Sejak 2016, lapan kabupaten di Kalimantan Barat, Indonesia telah dijangkiti virus ini dengan jumlah 21 orang telah meninggal dunia.[5] Ketua Jabatan Makanan, Penternakan dan Kesihatan Kalimantan Barat, Abdul Manaf berkata, wilayah mereka bertungkus-lumus untuk mengawal peningkatan dalam kes anjing gila dengan laporan di lapan kabupaten meningkat hingga 11 awal pada bulan Jun 2017, mendorong amaran untuk menghindari anjing di kawasan itu.[6] Beliau menegaskan tiga faktor yang menyebabkan penyebaran segera virus itu melintasi Kalimantan Barat:
musim mengawan anjing menghasilkan lebih banyak peluang untuk menyembuhkan dan menyebarkan penyakit ini.
anjing liar bergerak ke perbandaran dan kampung-kampung semasa musim panas, kering mencari makanan.
Peniaga anjing sering tidak menyedari status kesihatan haiwan.
Untuk membantu wilayah dalam mengatasi penyakit penyebaran anjing gila, kerajaan pusat Indonesia telah memberikan pembiayaan tambahan mereka sekitar Rp.700 juta (AS $ 52,556) yang akan digunakan untuk membantu melatih petugas vaksin haiwan di daerah yang dijangkiti sementara anggaran daerah akan menyokong vaksin dan keperluan lain.[6]
Peter Boon (20 Mei 2018). "War against rabies" [Perang terhadap penyakit anjing gila] (dalam bahasa Inggeris). The Borneo Post. Diarkibkan daripada yang asal pada 14 Ogos 2019. Dicapai pada 14 Ogos 2019.
^Sahirul Hakim; Marlen Sitinjak (4 August 2016). "Rabies Sasar 8 Kabupaten di Kalbar! 21 Orang Meninggal" [Penyakit anjing gila 8 Kabupaten di Kalimantan Barat! 21 orang maut] (dalam bahasa Indonesia). TribunPontianak.co.id. Dicapai pada 13 August 2019.
^ abChurchill Edward; Samuel Aubrey; Antonia Chiam; Matthew Umpang; Irene C (4 July 2019). "Rabies, two years on". The Borneo Post. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 August 2019. Dicapai pada 13 August 2019.
^Loh Foon Fong (2 June 2019). "Rabies toll hits 17 after death in Sarawak". The Star. Dicapai pada 14 August 2019. Sarawak is still not free from rabies; from 1 July last year to 30 May, the Sarawak government had declared 62 areas in 11 divisions as rabies infection areas. Only Limbang is free from rabies.
