Сузана Костиќ

Сузана Костиќ (Лесковац, 31 декември 1961) е српска пијанистка од Лесковац, добитничка на повеќе признанија и награди.

Биографија

Дипломирала на Средното музичко училиште д-р Воислав Вучковиќ во Ниш, теоретско - инструментална насока - пијано, во класата на проф. Радомир Стојановиќ. Ги завршила сите степени на студии на Факултетот за музичка уметност, Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје. Дипломирала во 1984 година на Катедрата за музичка теорија и педагогија по предметот Хармонска анализа Рихард Вагнер - Увертира Танхојзер, ментор проф. Тома Прошев, и 1986 г. на Катедрата за диригирање на Јоханес Брамс - Симфонија бр.3, класа на проф. Фимчо Муратовски. Постдипломски студии по хорско диригирање во класата на проф. Програмата ја завршила кај Драган Шуплевски: Лудвиг Ван Бетовен - Леонора 3, Волфганг Амадеус Моцарт - Концерт за пијано во ре-дур, Карл Орф - Катула Кармина, со напишана тема „Елементи на хорскиот звук“ под менторство на проф. Шуплевски 1991 година докторирала во 2010 година, Ликовно подрачје Толкување - диригирање, со ментори проф. Фимчо Муратовски и д-р Димитрије Бужаровски, успешно го одбранила докторатот: Премиерна изведба на Вокалната симфонија оп. 53б, за солисти, хор и симфониски оркестар (верзија 2007 ), Димитриј Бужаровски (1952), Пушкинов венец - концерт за хор, Георги Васиљевиќ Свиридов (1915-1998), вокално-инструментално дело Свадба (182-192) и научноистражувачка работа на тема: Збирка партитури хорски свечености во Ниш, Србија, како размислување за музичката и културната динамика во втората половина на 20 век и на почетокот на 21 век. Таа е првиот доктор по диригентска уметност во Србија. Диригентка која се потврдила со интерпретација на големи вокално-инструментални дела со склоност кон толкување на современи автори.

Педагошката кариера ја започнала во средното музичко училиште „Станислав Бинички“ во Лесковац. Од основањето на Вишата музичка школа во Ниш, таа работела прво како асистент, а подоцна и како професор по диригирање, елементи на вокална техника, хор со вокална техника, камерна музика и оркестар. Од 1987 година активно е вклучена во работата на нишките хорови ЕИ и Станко Пауновиќ, со диригентот м-р Радојица Милосављевиќ, а по престанокот на работата на овие хорови преминува во Академскиот хор на Универзитетот СКЦ во Ниш, каде до 1999 година работи со м-р Милорад Вељковиќ, кога го презела овој ансамбл како уметнички директор и диригент. Со овој хор, кој негувал генерации музички талентирани академици, таа ја претставила српската култура на подиумите на Русија, Украина, Бугарија, Република Српска, Македонија, Грција, Словенија, Полска, Франција, Италија, Португалија, Австрија и Турција.

Вработена е на Факултетот за уметности во Ниш од неговото основање, како член на Привремениот совет и продекан за настава (2002-2004). Таа е редовен професор по хорско диригирање и е новоизбран декан на Факултетот со мандат од 1 октомври 2012-2015 година.

На 20 февруари 2015 година, со одлука на Вишиот суд во Ниш, таа е осудена на парична казна од 130.000 динари поради мобинг врз Христина Вуковиќ Јовановиќ, вонреден професор на Факултетот за уметности во Ниш. - Потврдена одлука од Апелациониот суд во Ниш.^[1]

Уметничко-интерпретативен опус

Од исклучително богатиот уметничко-интерпретативен опус и бројните премиерни изведби на големи инструментални, вокални и вокално-инструментални дела се издвојуваат:

• Пофалба на светот - Лојзе Лебич 1988;
• Ла Хонте (Мадригал на срамот) - Срѓан Јаќимовиќ 1990 година;
• Кармина Катули - Карл Орф 1992 година;
• Кантата од Трахињ - Срѓан Јаќимовиќ 1994;
• Кореографски слики Мирска пјенија - Срѓан Јаќимовиќ 1996;
• Глорија - Александар Вујиќ 1997 година;
• Хармонија на светлината - Мирослав Штаткиќ 1998;
• Голем велигденски концерт во Соборната црква во Ниш 2001 година;
• Акатист на апостол Андреј Првоповиканиот - Срѓан Јаќимовиќ 2001;
• Кармина Бурана - Карл Орф 2002 година;
• Целоноќно бдение - Анатолиј Кисељов се претставува на Меѓународниот фестивал Радио Орфеј, а со благослов и дел од именденот на Патријархот Московски и на цела Русија Алексеј II, во салата Рахмањинов, Москва 2005 година;
• Маса за крунисување - В. А. Моцарт 2007 година;
• Вокална симфонија оп. 53б - Димитрије Бужаровски 2008;
• Уробор и иницијација - Братислав Петковиќ 2009 година;
• Пушкинов венец - Георги Свиридов 2010;
• Свадба - Игор Стравински 2010 година
• 9-та симфонија - Лудвиг ван Бетовен 2013 година
• Американец во Париз - Џорџ Гершвин 2014 година
• Концерт за пијано и оркестар во е-дур - Џорџ Гершвин 2014 година

Таа изведувала целовечерни концерти на симфониска музика во соработка со Симфонискиот оркестар на РТС, Симфонискиот оркестар Ниш, Гудачкиот оркестар Медикус, настапувајќи со еминентни домашни и странски солисти, интерпретирајќи дела од: Григ, Бизе, Готовац, Вебер, Шуноб, Шуберт, Мес Моцарт, Штраус, Сен-Санс, Бруч, Брамс, Чајковски, Дворжак, Корсаков, Гершвин, Раденковиќ, Јаќимовиќ, Статкиќ и Петковиќ.

Голем број концерти се снимени и емитувани неколку пати на националните и локалните радио и ТВ станици. Најзначајните се архивирани во РТС и НТВ, а особено значаен е сега трицифрениот број на реемитувања на концертот од салата Рахманинов на Конзерваториумот Чајковски во Москва, на станицата Радио Орфеј, која емитува 24 часа класична музика која ја покрива цела Русија.

Признанија и награди

• 1989 година - II награда на Вториот хорски фестивал на Србија - Лесковац
• 1990 - Награда на стручно жири за дебитантска изведба 13. JHS - Перформанс V Руковети Стеван ул. Мокрањац е прогласен за антологија
• 1990 година - Златна плакета Станко Пауновиќ за работа во аматеризмот
• 1992 година - Повелба на Мокрањчев дана Неготин
• 1994 година - Златна значка на Културно-просветното друштво на Србија за достигнувања во културата
• 1997 година - Златна лира за придонес во развојот на Вишата музичка школа во Ниш
• 1998 година - Златна значка 17 Југословенски хорски фестивали во Ниш, за долгогодишно континуирано учество во реализација на програмски фестивалски проекти и мошне забележителна реализација на сложени вокално-инструментални дела
• 1999 година - III место на Меѓународен натпревар во Превеза, Грција
• 2002 година - Трето место на Меѓународен хорски фестивал Драган Шуплевски, Скопје, Македонија
• 2002 - Награда за изведување православна музика на 19. Меѓународни хорски свечености во Ниш
• 2003 година - Лауреат на диригенти, Гран при и награда за изведба на композицијата Македонски Оро Тодор Скаловски на меѓународниот натпревар Викторија Јалта, Украина по одлука на светски познатите музички авторитети Владимир Федосеев, Олег Тимошенко, Борис Тевлин, Људмила Дличко.
• 2003 година - Почесна награда за култура на толкување и диригентско мајсторство на конзерваториумот Чајковски Киев, Украина
• 2003 година - Повелба на хорски фестивал Кардица, Грција
• 2004 година - Лауреат на диригенти и Гран-при на меѓународниот натпревар Звук Москва, Русија
• 2004 година - Лауреат на диригенти, Гран при и специјално признание за изведба и толкување на православната музика VIII МЦМСК Москва, Русија
• 2006 година - Музички соработник на претставата Моцарт во режија на Зоран Лозанчиќ, Куклен театар, награда за најдобра претстава и Гран при на Меѓународниот театарски фестивал во Белград.
• 2007 година - Специјална награда за виртуозност и иновативност во интерпретацијата, меѓународен натпревар Златна вила Приједор, Република Српска
• 2008 година - Награда за најдобро изведено современо дело, меѓународен натпревар Златна вила Приједор, Република Српска
• 2011 година - Годишна награда на Народен театар Ниш
• 2013 година - Повелба на Ротари клубот Ниш за исклучителни резултати во својата професија и негување високи етички вредности

Други ангажмани

Културно-уметничката определба на д-р Сузана Костиќ се рефлектира во поширок опсег на ангажмани во областа на педагошката, уметничката, издавачката дејност и научноистражувачката дејност. Таа е иницијатор и уредник на првото музичко списание во Ниш, Аперто, а во 2012 година повторно го активира, сега Аперто Нуово . Со Академскиот хор на Универзитетот СКЦ во Ниш издаде 5 ЦД изданија. Член е на редакцијата на Културната енциклопедија на Ниш, издание на САНУ, 2011 година, Лексикон на градовите - Ниш, издание на Службен весник, Белград, 2011 година. Член и претседател на меѓународни и домашни стручни жирија, како и ресорни комисии. Рецензент е на повеќе објавени публикации и монографии.

Во целокупното културно-уметничко творештво на диригентот д-р Сузана Костиќ посебно место има упорниот ангажман повеќе од две децении во организацијата и реализацијата на Меѓународниот хорски фестивал во Ниш, кој е своевиден културен бренд на овој град. Најпрво како хорска пејачка, а потоа и како диригент, член на стручно жири, член на програмски совет, долгогодишен селектор и уметнички директор на овој фестивал ја зачувала најдобрата традиција на хорското пеење на овие простори, а во 2010 година го постигнала најголемиот досег на ИХС од нивното основање, воведувајќи ги со мапата на европските хорски фестивали, а градот Ниш во главен град на европските хорови, со учество на најистакнатите претставници на европските хорски асоцијации Европа Кантат и АГЕЦ.

Постигнала особено забележителна професионална соработка која одекнала во културната јавност со Народниот театар од Ниш, со Гала претставата, мјузиклот Виолинист на покрив во режија на Десимир Станојевиќ, Еуфемизам во режија на Оливера Ѓорѓевиќ, NIS-EX-PRESS во режија на Сашо Миленковски, претстава мора да оди, сценскиот спектакл Ромео и Јулија и претставата Живот во цветни чевли, во режија на Билјана Вујовиќ. Со куклен театар, во претставите Моцарт во режија на Зоран Лозанчиќ (награда за најдобра претстава и Гран при на Меѓународниот театарски фестивал во Белград) и Птици во режија на Билјана Вујовиќ (награда за најдобра претстава на Меѓународниот театарски фестивал во Софија).

Изданија

• Прирачник за хорска вокална техника Елементи на хорска звучност, 1992, VMS, Ниш
• Прирачник за спроведување Важноста на каноните во хорското пеење, 1992 година ВМС, Ниш
• Учебник за диригирање Хорско диригирање, 1997 г г. СКЦ, Ниш
• Трудови во списанија Градина - Ниш, Освит - Лесковац
• Основач и уредник на првото музичко списание Аперто, СКЦ и ВМШ, објавила 18 изданија
• Уредник на каталог за ИХС 2004, 2006, 2008, 2010 година
• 5 ЦД-а на Академскиот хор на Универзитетот СКЦ во Ниш

Таа со своите издавачки проекти придонела за поширока и потрајна популаризација на Хорските фестивали:

• Монографија на хорската церемонија во Ниш, објавена во 2006 година,
• Партитури од монографија - Огледало на хорските свечености, објавено во 2010 година,
• Собрани хорски дела од Стојан Андриќ, книги и ЦД-а снимени со Академскиот хор на Универзитетот СКЦ во Ниш промовиран на ИХС 2010 година, а овој проект е посветен на 30-годишнината од смртта на првиот нишки композитор е поддржан од Советот за културна креативност од Ниш.
• Главен уредник на музичкото списание Аперто нуово, издавач д.о.о. Нота Књажевац, поддржано од Министерството за култура на Србија во 2011 година и Комисијата за културно творештво на градот Ниш за 2012 година.

Како диригент, педагог, културен пратеник и прв доктор по диригирање во Србија, со својата извонредна професионална биографија и забележителна концертна дејност во земјата и странство, со извонредни уметнички достигнувања во областа на диригирањето, дава импресивен придонес во развојот потенцијалот на културата и уметноста во Ниш и нивната врвна презентација во поширокиот европски контекст.

Наводи

1. „Profesorka bila žrtva mobinga?“. Вечерње новости online. 21 февруари 2015. Посетено на 21 февруари 2015.

Надворешни врски

• Европски проект Патиштата на Константин Велики, Карнунтум, Виена, Австрија и Измит, Турција
• Главен уредник на музичкото списание Аперто нуево, издавач д.о.о. Нота Књажевац, поддржана од Министерството за култура на Србија во 2011 година и Комисијата за култура на градот Ниш во 2012 година, а од 2013 г. во онлајн изданието
• 9. Симфонија на Лудвиг ван Бетовен, Летна сцена на Тврдината по повод централната прослава на 1700-та година од Миланскиот едикт во Ниш под покровителство на Германската амбасада, 2013 година.
• Церемонија на отворање на вечерта НИМУС Гершвин, 2013 година.