Пукањето во основното училиште Сенди Хук било масовно пукање што се случило на 14 декември 2012 година, во Њутаун, Конектикат, САД, кога 20-годишниот Адам Ланза застрелал и убил 26 луѓе. Дваесет од жртвите биле деца на возраст меѓу шест и седум години, а другите шест се возрасни членови на персоналот. Претходно истиот ден, пред да вози до училиштето, Ланза смртно ја застрелал мајка си во нивниот дом во Њутаун. Кога првите спасувачи пристигнале во училиштето, Ланза се самоубил, пукајќи си во главата.
Инцидентот е најсмртоносното масовно пукање во историјата на Конектикат и најсмртоносното масовно пукање во основно училиште во историјата на САД. Тоа е исто така второ најсмртоносно пукање во училиште во САД и четврто најсмртоносно масовно пукање воопшто.[б 1] Пукањето поттикнало обновена дебата за контрола на оружјето во САД, вклучително и предлози системот за проверка да се направи универзален и за новото федерално и државно законодавство за оружје кое забранува продажба и производство на одредени видови полуавтоматско огнено оружје во кое може да се сместат повеќе од десет куршуми.
Извештајот од ноември 2013 година, издаден од канцеларијата на државниот обвинител во Конектикат, заклучил дека Ланза дејствувал сам и ги планирал своите постапки, но не обезбедил никакви индикации зошто го направил тоа или зошто токму тоа училиште му било цел. Во извештајот издаден од Канцеларијата на застапникот за деца, во ноември 2014 година, се вели дека Ланза имал Аспергеров синдром и како тинејџер имал депресија, анксиозност и опсесивно-компулсивно растројство, но заклучил дека тие „ниту предизвикале, ниту довеле до неговите дела“. Во извештајот се вели: „неговите тешки и влошени интернализирани проблеми со менталното здравје[...] во комбинација со нетипична преокупација со насилство[...] (и) пристап до смртоносно оружје[...] покажале рецепт за масовно убиство.“[4]
Заднина
Заклучно со 30 ноември 2012 година, 456 деца биле запишани во градинка до четврто одделение во основното училиште Сенди Хук.[5] Според безбедносните протоколи на училиштето, посетителите морале поединечнода бидат идентификувани преку видео монитор. Вратите на училиштето се заклучувале во 9:30 часот наутро секој ден, откако ќе пристигнеле учениците.[6]
Насилниот криминал бил редок во градот со 28.000 жители, имало само едно убиство во градот, десет години пред пукањето во училиштето.[7]
Според тогашниот закон во Конектикат,[8] 20-годишниот Ланза бил доволно возрасен за да носи долг пиштол, пушка или сачмарка, но премногу млад за да поседува или да носи пиштоли.[9] Пиштолите што ги користел биле легално купени од неговата мајка.[10][11]
Настани
Убиството на Ненси Ланза
Некаде пред 9:30сум Источен часовен појас во Северна Америка на 14 декември 2012 година, Ланза ја застрелал и ја убил својата мајка Ненси Ланза, која била на возраст од 52 години, со пушка Севиџ Марк II калибар 0,22 во нивниот дом во Њутаун. Инспекторите подоцна го пронашле нејзиното тело облечено во пижами, во нејзиниот кревет, со четири прострелни рани на главата.[12] Ланза потоа се возел до основното училиште Сенди Хук со автомобилот на неговата мајка.[13]
Масовното пукање
Малку по 9:35 часот, вооружен со пушката на мајка му Bushmaster XM15-E2S и десет касети со по 30 куршуми,[14][15] Ланза пукал низ стаклениот панел веднаш до заклучените влезни врати на училиштето.[16][17][18][19] Носел црна облека, жолти тампони за уши, очила за сонце,[20] црна капа и маслинесто зелен елек.[14][21] Првичните информации дека носел панцир биле неточни.[22] Некои од присутните ги слушнале првичните истрели на училишниот разглас, кој се користел за утрински соопштенија.[6]
Директорката Даун Хохспрунг и училишниот психолог Мери Шерлах имале состанок со други членови на училиштето кога слушнале, но не препознале истрели. Хохспрунг, Шерлах и главната учителка Натали Хамонд влегле во салата за да го утврдат изворот на звуците и наишле на Ланза. Еден член кој бил на состанокот рекол дека трите жени викале „Пукач! Останете на место!“ со што ги предупредиле нивните колеги за опасноста, и им ги спасиле животите.[23] Еден помошник слушнал истрели. Наставник кој се криел во математичката лабораторија го слушнал училишниот чувар Рик Торн како вика: „Спушти го пиштолот!“[24] Ланза ги убил и Хохспрунг и Шерлах.[25] Хамонд била погодена прво во ногата, а потоа се здобила со уште една прострелна рана. Таа мирно лежела во ходникот, а потоа, не слушајќи повеќе врева, се вратила во конференциската сала и ја притиснала вратата со телото за да ја држи затворена.[26] Подоцна била лекувана во болницата Денбери.[25][27]
Деветгодишно момче изјавило дека го слушнало извршителот како вели „Крени ги рацете!“, а некој друг вели: „Не пукај!“ Момчето исто така, слушнало многу луѓе како викаат и многу истрели преку разгласот додека тој, неговите соученици и неговата наставничка се засолниле во плакар.[28] Дајан Деј, училишна терапевтка која била на состанокот со Хохспрунг, слушнала врескање проследено со повеќе истрели. Во нападот била ранета втората воспитувачка, која била замена во градинка. Додека затворала врата подолу низ ходникот, била погодена во стапалото со куршум кој се одбил.
Откако ги убил Хохспрунг и Шерлах, Ланза влегол во главната канцеларија, но очигледно не ги видел луѓето што се криеле таму, и се вратил во ходникот.[19] Училишната медицинска сестра на 60 годишна возраст, Сара (Сали) Кокс,[29][30] се скрила под бирото во нејзината канцеларија. Подоцна опишала дека ја видела вратата како се отвора и чизмите и нозете на Ланза свртени кон нејзиното биро од приближно 6 метри далечина. Тој останал да стои неколку секунди пред да се заврти и да замине. Таа и секретарот на училиштето Барбара Халстед повикале 9-1-1 и се криеле во плакарот за прва помош дури четири часа.[31] Домаќинот Рик Торн трчал низ ходниците, предупредувајќи ги останатите во другите училници.[32]
Пукање во училница
Ланза влегол во собата 8, училница во прво одделение каде Лорен Русо, заменик наставничка, ги однела своите ученици од прво одделение до задниот дел од собата, и се обидувала да ги скрие во бањата, кога Ланза насилно влегол во училницата.[33] Русо, Рејчел Д'Авино (терапевт за однесување, која била вработена една недела во училиштето за да работи со ученик со посебни потреби) и петнаесет ученици од класот на Русо биле убиени. Четиринаесет од децата биле мртви на место, едно повредено дете било пренесено на лекување во болница, но подоцна била констатирана смрт.[26] Повеќето од наставниците и учениците биле пронајдени заедно во бањата.[34] Шестгодишно девојче, единственото преживеано, било пронајдено од полицијата во училницата по пукањето.[26] За време на пукањето се скрила во еден агол од бањата во училницата.[35] Свештеникот на нејзиното семејство им рекол дека таа преживеала глумејќи мртва. Кога стигнала до мајка си, ѝ рекла: „Мамо, добро сум, но сите мои другарчиња се мртви“. Детето го опишало стрелецот како „многу лут човек“.[36][37] Девојче кое се криело во бања со две учителки, ѝ кажало на полицијата дека слушнало момче во училницата како вика: „Помогни ми! Не сакам да бидам овде!“, на што Ланза одговорила: „Па, ти си тука“, проследено со звуци на „чукање“.[38]
Ланза отишол и во соба 10, друга училница за прво одделение во близина, и за ова постојат спротивставени извештаи за редоследот на настаните. Според некои извештаи, наставничката во училницата, Викторија Ли Сото, скрила некои од учениците во плакарот или бањата, а некои од другите ученици се криеле под клупите.[33] Сото се движела кон вратата од училницата за да ја заклучи, кога Ланза влегол во училницата.[39] Ланза отишол до задниот дел од училницата, ги видел децата под клупите и ги застрелал. Првоодделенецот Џеси Луис им викал на соучениците да трчаат за да се скријат, а неколку од нив тоа го направиле. Луис гледал во Ланза, кога Ланза смртно го застрелал.[39] Друга верзија дадена од таткото на едно преживеано дете, вели дека Сото ги преместила децата во задниот дел од училницата, и дека тие биле седнати на подот кога влегол Ланза. Според оваа верзија, не зборувале ниту Ланза, ниту некој од присутните во училницата. Ланза зјапал во луѓето на подот, го вперил пиштолот во момче што седело таму, но не пукал.[40] Момчето истрчало од училницата.[38] Конечниот извештај за пукањето заклучил дека редоследот на настаните во собите 8 и 10 бил „неодреден“.[41]
Извештајот на Хартфорд Курант вели дека шест од децата кои избегале, го направиле тоа кога Ланза престанал да пука, или затоа што му се заглавило оружјето или згрешил при повторното полнење.[33] Претходните извештаи велеле дека кога Ланза влегувал во училницата, Сото му рекла дека децата се во аудиториумот. Кога неколку од децата излегле од нивните скривалишта и се обиделе да бегаат за да се спасат, Ланза смртно ги застрелал. Сото застанала меѓу своите ученици и стрелецот, кој потоа смртно ја застрелал.[42] Ен Мари Марфи, професорката по дефектологија која работела со ученици со посебни потреби во училницата на Сото, била пронајдена како го покрива шестгодишниот Дилан Хокли, кој исто така починал.[43][44] Сото и четири деца биле пронајдени мртви во училницата. Сото била во близина на северниот ѕид од собата со комплет клучеви во близина.[26]:14 Едно дете било пренесено во болница, но било констатирано дека е мртво.[26]:14 Шест преживеани деца од класот и возач на училиштен автобус се засолниле во блискиот дом.[45] Според официјалниот извештај објавен од државниот правобранител, девет деца побегнале од училницата на Сото, а полицијата пронашла две кои се криеле во бањата.[26]:14 Петмина ученици на Сото биле убиени.[46]
Верзии на преживеаните
Наставничката Кејтлин Роиг (29) од прво одделение, скрила петнаесет ученици во бањата и ја забарикадирала вратата, велејќи им да бидат целосно тивки за да останат безбедни.[47][48] Се верува дека Ланза ја заобиколил оваа училница, која била првата училница од левата страна на ходникот. Оваа училница имала парче црна градежна хартија што го покривала малиот прозорец на вратата. Ланза можеби претпоставил дека училницата на Роиг е празна, затоа што вратата била затворена, а прозорецот покриен.[33]
Вработените во училишната библиотека Ивон Чех и Меријен Џејкоб, се обиделе да скријат осумнаесет деца во дел од библиотеката што училиштето ја користело за вежби. Кога виделе дека едната врата не може да се заклучи, ги натерале децата да ползат до складиштето, каде што Чех ја забарикадирала вратата со шкафче.[28][49]
Наставничката по музика, Мерироз Кристопик (50), ги забарикадирала своите четвртоодделенци во мал плакар.[50] Еден од учениците на Кристопик подоцна рекол дека Ланза пристигнал неколку моменти подоцна, удирајќи по вратата и викајќи: „Пушти ме да влезам“, додека учениците од класот на Кристопик тивко се криеле внатре.[51]
Двајца ученици од трето одделение, избрани за помошници во училницата, оделе по ходникот до канцеларијата за да го достават утринскиот лист за присуство, во време кога почнало пукањето. Наставничката Аби Клементс ги повлекла двете деца во својата училница, каде што се скриле.[52]
Лора Фајнштајн, специјалист за читање во училиштето, собрала двајца ученици надвор од нејзината училница и се скрила со нив под клупите откако се слушнале истрелите.[53] Фајнштајн се јавила во училишната канцеларија и се обидела да се јави на 911, но не можела да се поврзе поради немање мрежа на нејзиниот мобилен телефон. Таа се криела со децата приближно 40 минути, по што органите на редот дошле да ги изведат надвор од собата.[54]
Самоубиството на извршителот
Последниот истрел полицијата го слушнала во 9:40:03 часот. Се верува дека Ланза си пукал во долниот заден дел од главата со пиштол Глок 20СФ во училницата 10.[55] Телото на Ланза било пронајдено облечено во бледо зелен елек преку црна поло маица, преку црна маица, црни патики, црни ракавици без прсти, црни чорапи и црн платнет појас.[41][55] Други предмети пронајдени во околината на Ланза вклучувале: црна шапка и очила со тенка рамка. Пиштолот Глок бил пронајден во близина на Ланза, а пушката била пронајдена неколку метри подалеку од него.[55] Кај Ланза бил пронајден 9 мм пиштол од марката SIG Sauer P226, од кој не било пукано за време на инцидентот.[56]
Веднаш потоа
Властите утврдиле дека Ланза често ги менувал шаржерите за време на пукањето, понекогаш испукајќи само 15 куршуми од шаржер со 30 куршуми.[57] Повеќепати пукал во сите жртви, освен во две.[58][59] Најголем дел од убиените биле во две училници на првоодделенци во близина на влезот на училиштето.[60] Учениците меѓу жртвите биле вкупно осум момчиња и дванаесет девојчиња, сите на возраст од шест или седум години,[61] а шесте возрасни биле сите жени кои работеле во училиштето. Куршуми биле пронајдени и во најмалку три автомобили паркирани пред училиштето, поради што полицијата верувала дека тој пукал во наставничка кој стоела покрај прозорец.[33][57] Кога полицијата ги интервјуирала преживеаните, наставничката се присетила дека го слушнала Ланза како пцуе неколку пати, како и дека кажува работи како: „Види ме!“ и „Дојди овде!" и „Види ги!"[38]
Полициска реакција
Првиот повик на 911 бил околу 9:35 часот.[62] Државната полиција на Конектикат била испратена во 9:37 часот.[63] Полицијата во Њутаун пристигнала на улицата пред училиштето во 9:39 часотнаутро, приближно три и пол минути по повикот 911, а државната полиција на Конектикат пристигнала на улицата во 9:46. Полицијата во Њутаун прво влегла во училиштето во 9:45 часотутрото, приближно девет минути по првиот повик 911 и приближно десет минути по почетокот на пукањето. Ова било околу пет минути откако се слушнал последниот истрел.[26] Полицијата не пукала.[64]
Полицијата на Њутаун и државната полиција на Конектикат мобилизирале локални полициски кучиња и полициски тактички единици, одред за бомби и хеликоптер на државната полиција.[65] Полицијата го заклучила училиштето и почнала да ги евакуира преживеаните соба по соба, придружувајќи групи ученици и возрасни подалеку од училиштето. Најмалку четири пати го пребарале училиштето да не има други пукачи.
Околу 10:00 часотутрото, болницата Денбери испратила дополнителен медицински персонал во очекување дека ќе има бројни жртви. Тројца ранети пациенти биле евакуирани во болницата, каде подоцна била констатирана смрт на две деца.[66] Третиот бил неидентификуван возрасен.
Медицинскиот вештак во Њујорк испратил преносна мртовечница за да им помогне на властите.[6] Телата на жртвите биле извадени од училиштето и формално идентификувани во текот на ноќта по пукањето.[67][68] На семејството на секоја жртва му бил доделен полицаец за да ја заштити нивната приватност и да им дава информации.
На 4 декември 2013 година биле објавени јавно седум повици на 911 поврзани со пукањето.[69]
Истражување
На самото место
Инспекторите не нашле белешка за самоубиство или какви било пораки кои се однесуваат на планирањето на нападот.[41][70] Џенет Робинсон, началник на училиштата во Њутаун, изјавила дека не нашла никаква поврзаност помеѓу мајката на Ланза и училиштето, за разлика од првичните медиумски извештаи дека мајката на Ланза работела таму.[71] Полицијата, исто така, истражувала дали Ланза е личноста која била во расправија со четворица членови на персоналот во училиштето Сенди Хук еден ден пред масакрот. Се претпоставува дека тој убил двајца од четворицата членови на персоналот вклучени во расправијата (директорот и психологот) и го ранил третиот (главниот наставник) во нападот; четвртиот член на персоналот тој ден не бил во училиштето.[72] Државната полиција соопштила дека не знаела за какви било извештаи за какви било расправии во училиштето.[73]
Полициски извори првично објавиле дека братот на Ланза, Рајан Ланза, тогаш на возраст од 24 години,[74] бил сторителот.[75] Веројатно тоа е затоа што Адам ја носел идентификацијата на Рајан, изјавил Рајан за Џерси журнал.[76] Рајан, кој живеел во Хобокен, Њу Џерси, и бил на работа во Њујорк во моментот на пукањето, доброволно бил подложен на испрашување од полицијата на државата Њу Џерси, полицијата на државата Конектикат и Федералното истражно биро.[77][78] Полицијата соопштила дека тој не се смета за осомничен, и дека не е приведен.[13][79][80] Рајан рекол дека не бил во контакт со Адам од 2010 година, а на прашањето зошто, Рајан рекол дека неговиот брат е „болен“, „[не] зборува со никого“ и дека Рајан „повеќе не го познава“.[81][82][83] Државната полиција на Конектикат ја изразила својата загриженост за дезинформациите што се објавуваат на сајтовите на социјалните медиуми и се заканила со кривично гонење на сите вклучени во такви активности.[84] Рајан, исто така, по грешка бил пријавен дека ги оплакува својата мајка и брат на друштвените мрежи, и дека бил интервјуиран од Њујорк Пост.[85][86] Портпаролот на семејството Ланза подоцна рекол дека интервјуто го дал измамник.[85][87]
Во училиштето е пронајдено големо количество неискористена муниција заедно со три полуавтоматски огнени оружја пронајдени кај Ланза: пушка Бушмастер XM15-E2S со калибар .223, пиштол Глок 20SF калибар 10 мм и пиштол Сауер P226 калибар 9 мм. Надвор од училиштето, во автомобилот што Ланза го возел до училиштето, црна „хонда сивик“, била пронајдена пушка „Ижмаш Саига-12“.
На 28 март 2013 година, судските документи објавени од истрагата покажале дека пукањето се случило во период од помалку од пет минути со испукани 156 истрели, односно 154 истрели од пушка и два истрели од пиштол 10 мм. Ланза испукал еден истрел од Глокот во ходникот и се самоубил со друг истрел од пиштолот во главата.[88][89]
Надвор од локацијата
Набргу по пукањето, полицијата објавила дека Ланза употребил пушка за да ги убие жртвите во училиштето.[90] На прес-конференција на 15 декември, д-р Х. Вејн Карвер II, главен медицински иследник во Конектикат, бил прашан за раните, и одговорил: „Сите оние за кои знам во овој момент се предизвикани од пушка“.[73][91] На прашањето дали децата страдале пред да умрат, Карвер одговорил дека „И да страдале, тоа не било многу долго“.[92] Карвер, чија канцеларија извршила обдукција врз жртвите и кој лично извршил седум, рекол дека повредите се „погубни“ и дека родителите ги идентификувале нивните деца од фотографиите за да ги поштедат од глетката на мртвите тела. Сите деца жртви биле првачиња, а сите биле убиени со Бушмастер XM15. Карвер рекол дека употребените куршуми биле „дизајнирани на таков начин што куршумот останува внатре во телото“.[61]
Истражувачите го прегледале телото на Ланза, барајќи докази за лекови или дроги преку токсиколошки тестови.[93] Невообичаено за истрага од овој тип, било користењето на ДНК-тестирање на Ланза.[94][95] Резултатите од извештајот за токсикологија биле објавени во октомври 2013 година, и било наведено дека во неговиот систем не се пронајдени алкохол или дрога.[96] Обдукцијата на Ланза не покажала тумори или груби деформитети во неговиот мозок.[97]
Ланза го отстранил хард дискот од својот компјутер и намерно го оштетил пред пукањето, но иследниците се обиделе да ги вратат податоците.[98] До објавувањето на конечниот извештај, враќањето на податоците од оштетениот диск се покажало како неуспешно.[41] Полицијата верува дека Ланза интензивно ги истражувал претходните масовни пукања, бидејќи полицијата открила дека Ланза преземал видеа поврзани со масакрот во средното училиште Колумбајн, други престрелки и две видеа од самоубиство со пукање.[99]
Детали од истрагата биле пријавени од страна на службениците за спроведување на законот на состанокот на Меѓународната асоцијација на полициски началници и полковници одржан во текот на неделата од 11 март 2013 година. Една статија објавена во Њујорк дејли њуз на 17 март 2013 година, дала наводни детали за овој извештај од анонимен човек кој присуствувал на состанокот.[100] Изворот навел дека истрагата открила дека Ланза создал табела со големина од 7 на 4 метри во која се наведени околу 500 масовни убијци и оружјето што тие го користеле, за што се сметало дека биле потребни години труд, и дека Ланза го користел како „список со резултати“.[100] На 18 март 2013 година, поручник Пол Венс од државната полиција на Конектикат одговорил дека информациите од овој состанок се „чувствителни информации за спроведување на законот“ и смета дека објавувањето е протекување на информации.[101]
Документите од 28 март, исто така, дале детали за предметите пронајдени во домот на Ланза, вклучително и три катани, напис во весник за пукањето на Универзитетот во Северен Илиноис, и сертификат од Националното здружение за пушки.[88] Од здружението негирале дека Адам Ланза или Ненси Ланза биле членови, а репортерите забележале дека страницата на здружението обезбедува шаблони за сертификати за обука за курсеви понудени од сертифицирани инструктори на здружението.[102] Во спалната соба бил пронајден сеф за пиштоли, а истражителите пронашле повеќе од 1.400 парчиња муниција и друго огнено оружје.[103] Дома, Ланза имал пристап до уште три огнени оружја: пушка Хенри 0,45, Енфилд пушка 0,30 и пушка Марлин 0,22.[104][105][106] Тие биле законски во сопственост на мајката на Ланза, која била опишана како ентузијаст за оружје.[107][108] Според Тајм, властите пронашле и фотографија на Ланза како држи пиштол на својата глава.[109]
Според „Њујорк тајмс“, службениците за спроведување на законот коментирале дека Ланза поголемиот дел од времето го поминувал во својот подрум. Според истите официјални лица, Ланза „можеби вежбал пукање во подрумот“.[110]
Конечни извештаи
Извештај на државниот правобранител
Конечниот извештај на државниот правобранител со сумирање на истрагата за пукањето бил објавен на 25 ноември 2013 година. Заклучено е дека Адам Ланза дејствувал сам и дека случајот е затворен. Во извештајот се истакнува дека „[Ланза] имал пристап до огнено оружје и муниција, и опседнатост со масовни убиства, особено со пукањата во април 1999 година во средното училиште Колумбајн во Колорадо“. Во извештајот не е наведен конкретен мотив за пукањето, наведувајќи: „Доказите јасно покажуваат дека извршителот ги планирал своите дејствија, вклучително и одземање на сопствениот живот, но нема јасни индикации зошто го сторил тоа, или зошто целел на основното училиште Сенди Хук“.[111][112]
На прашањето за состојбата на умот на Ланза, извештајот забележал „значајни проблеми со менталното здравје кои влијаеле врз неговата способност да живее нормален живот и да комуницира со другите, дури и со оние со кои требало да биде близок... Каков придонес има ова во пукањето, доколку воопшто има, не е познато, бидејќи оние професионалци за ментално здравје кои го виделе, не виделе ништо што би можело да го предвиди неговото идно однесување“. Извештајот не најде докази дека Ланза земал лекови или дроги кои би влијаеле врз неговото однесување, и забележал: „Зошто извршителот уби дваесет и седум луѓе, вклучително и дваесет деца? За жал, тоа прашање можеби никогаш нема да добие конечен одговор, и покрај собирањето опширни информации за убиецот преку мноштво интервјуа и други извори.“[41][113]
На 27 декември 2013 година, полицијата објавила илјадници страници документи кои се однесуваат на истрагата. Во согласност со законот, имињата на жртвите и сведоците биле скриени. Крајниот извештај вклучувал информации за предметите пронајдени на компјутерската опрема на Ланза, вклучително и списи и материјали за претходни масовни пукања.[114][115] Поранешен учител на Ланза забележал дека Ланза покажувал асоцијално однесување, ретко комуницирал со други ученици, и бил опседнат со пишување „за битки, уништување и војна“.[116]
Извештај на Канцеларијата застапник на деца
Во Извештајот на Канцеларијата на застапникот за деца се заклучува: „Немаше една работа што беше нужно пресвртна точка што би го поттикнал Ланза да изврши пукање во Сенди Хук. Наместо тоа, имаше редица настани, многу самонаметнати, кои вклучуваат: губење на училиште; отсуство на работа; нарушување на односите со неговиот единствен пријател; немање личен контакт со семејството; целосна изолација; страв од губење на домот и од промена во односот со мајка му, неговиот единствен чувар и врска; влошување на психичкото здравје; депресија и анксиозност; длабока и влошена анорексија; и зголемена опсесија со масовни убиства што се случуваат во целосно отсуство на било каков ангажман со надворешниот свет. Адам сè повеќе живееше во алтернативен универзум во кој размислувањата за масовните пукања беа негова централна преокупација.“[117]
Авторите, исто така, забележале дека и покрај многубројните развојни и ментални здравствени проблеми, Ланза не добил соодветен третман за ментално здравје. Тие напишале: „Може да се претпостави дека, доколку менталната болест на Ланза била адекватно третирана во последните години од неговиот живот, еден фактор за трагедијата на Сенди Хук можеби ќе беше ублажен“.[118]
Извештајот, исто така, привремено не се согласува со заклучоците на државниот правобранител за тоа зошто Ланза го таргетирал училиштето Сенди Хук. Тие истакнале дека „Според ФБИ, масовните убијци најверојатно целат места или луѓе кои им се познати... Основното училиште можеби било цел, затоа што можел да ги совлада луѓето, динамика која е многу важна за масовните убијци, бидејќи не сакаат да бидат спречени“.[117]
Сторителот
Адам Питер Ланза (22 април 1992 г. – 14 декември 2012 година) живеел со својата мајка, Ненси Ланза, во Њутаун, 8 км од основното училиште.[119] Тој немал криминално досие.[120][121] Тој имал пристап до пиштоли преку неговата мајка, која била опишана како „ентузијаст за оружје, која поседувала најмалку десетина парчиња огнено оружје“.[122][123][124][125] Таа често ги носела своите два сина на локалното стрелиште, каде научиле да пукаат.[126][127] Таткото на Ланза изјавил дека не верува дека Ненси се плашела од Ланза. Таа не ѝ доверила никаков страв од Ланза на нејзината сестра или на нејзината најдобра пријателка, спиела со отклучена врата од спалната соба и чувала пиштоли во куќата.[128]
Образование
Ланза учел во основното училиште Сенди Хук четири и пол години.[129] Започнал во средното училиште во Њутаун во 2004 година,[130] но според неговата мајка бил „зафатен од анксиозност“.[131] Таа им кажала на пријателите дека нејзиниот син почнал да се нервира во средно училиште поради честите промени во училницата во текот на денот. Движењето и бучавата го правеле вознемирен. Во еден момент неговата вознемиреност била толку силна, што таа го однела во собата за итни случаи во болницата Денбери. Поради малите класови, неговата мајка го преселила во парохиското училиште, Света Роза од Лима.[132] Според еден соученик во Сент Роуз од Лима, тој влегол „доцна во учебната година“, а заминал во јуни 2005 година.[131]
На 14-годишна возраст, тој преминал во средното училиште во Њутаун.[80][133] Учениците и наставниците кои го познавале во средно училиште го опишале Ланза како „интелигентен, но нервозен“. Избегнувал да привлекува внимание и му било непријатно дружењето. Не се знае дека имал блиски пријатели во училиштето.[119] Училишната работа често го предизвикувала неговото чувство на безнадежност и до 2008 година, кога наполнил 16 години, тој само повремено одел на училиште.[128] Интензивната анксиозност што Ланза ја доживеал во тоа време, сугерира дека неговиот аутизам можеби бил влошен од хормоналните промени во адолесценцијата.[128] Мајка му и татко му го отпишале од училиште и го школувале дома. Тој поминал тестови од Општообразовен развој, наменети за лица кои немаат средношколска диплома.[134] Во 2008 и 2009 година, тој исто така посетувал некои часови на Државниот универзитет во Западен Конектикат.[135]
Ран живот и неговите развојни и ментални здравствени проблеми
Ланза бил роден и делумно израснат во Кингстон, Њу Хемпшир. Додека живеел во Њу Хемпшир, Ланза имал развојни предизвици пред да наполни три години. Тие вклучуваат комуникациски и сензорни тешкотии, одложувања на социјализацијата и повторувачки однесувања. Тој бил виден од програмата за интервенции од раѓање до три во Њу Хемпшир, и бил упатен на специјални образовни предучилишни служби. Во основно училиште му било дијагностицирано нарушување на сензорната интеграција. Нарушувањето на сензорната обработка нема официјален статус од медицинската заедница како формална дијагноза, но е честа карактеристика на аутизам.[136] Неговата вознемиреност влијаела врз неговата способност да посетува училиште, и во 8-мо одделение бил ставен на статус „дома“, кој е резервиран за децата кои се премногу инвалиди, дури и со поддршка не можат да посетуваат училиште.
Кога имал 13 години, на Ланза му бил дијагностициран Аспергеров синдром од психијатарот Пол Фокс.[128] Кога имал 14 години, неговите родители го однеле во Центарот за студии за деца на Универзитетот Јејл, каде што му било дијагностицирано и опсесивно-компулсивно нарушување. Тој пречесто ги миел рацете и ги менувал чорапите 20 пати на ден, до тој степен што неговата мајка перела три машини дневно.[137] Тој, исто така, понекогаш трошел кутија со влажни марамчиња дневно, бидејќи не можел да допре квака со гола рака.[138]
Ланза бил лекуван од Роберт Кинг, кој препорачал да се даде голема поддршка, а колешката на Кинг, Кетлин Кениг во Центарот за проучување на децата на Јеил, го препишала антидепресивот Селекса.[139] Ланза го земал лекот три дена. Неговата мајка Ненси рекла: „Третото утро се пожали на вртоглавица. До попладнето тој беше дезориентиран, говорот му беше неразбирлив, не можеше ни да ја отвори кутијата со житарки. Тој обилно се потеше... всушност му капеше пот од рацете. Тој рече дека не може да размислува... Тој беше практично вегетативен.“[128] Ланза никогаш повеќе не го земал лекот.[139] Извештајот од Канцеларијата на застапникот за деца покажал дека „препораките на Јеил за опсежна поддршка за специјално образование, тековни стручни консултации и ригорозни терапевтски потпори вградени во секојдневниот живот (на Ланза) во голема мера не биле послушани“.
Во интервју од 2013 година, Питер Ланза рекол дека се сомнева дека неговиот син можеби имал и недијагностицирана шизофренија, покрај другите негови состојби. Ланза рекол дека членовите на семејството можеби пропуштиле знаци на појава на шизофренија и психотично однесување за време на адолесценцијата на неговиот син, бидејќи погрешно го припишале неговото чудно однесување и зголемената изолација на Аспергеровиот синдром.[128][135][140][141] Поради загриженоста дека објавените извештаи за аутизмот на Ланза може да резултираат со реакција против другите со оваа состојба, поборниците за аутизам воделе кампања за да разјаснат дека аутизмот е развојно нарушување поврзано со мозокот, а не ментална болест.[142] Насилството што Ланза го демонстрирал при пукањето, генерално не е забележано кај аутистичната популација,[143] и ниту еден од психијатрите што го прегледале не открил вознемирувачки знаци на насилство во неговото расположение.[128]
Се чини дека Ланза немала контакт со докторите за ментално здравје по 2006 година. Во извештајот од Канцеларијата на застапникот за деца било наведено: „Во текот на целиот живот на Ланза, беше добиена минимална проценка и третман на менталното здравје (во однос на неговата очигледна потреба). Од неколкуте даватели на услуги што го виделе, само еден - Центарот за проучување на деца Јеил - се чинеше дека ја цени тежината на неговата потреба за опсежна поддршка за ментално здравје и специјално образование и критичната потреба од лекови за да се олеснат неговите опсесивно-компулсивни симптоми.“[144]
Инспекторите откриле дека Ланза бил фасциниран од масовни пукања, како што е масакрот во средното училиште Колумбајн. Меѓу исечоците пронајдени во неговата соба, имало приказна од Њујорк тајмс за човек кој пукал во ученици во 1891 година. Неговиот компјутер содржел две видеа од самоубиства од огнено оружје, филмови кои прикажувале пукање во училиште и две слики од Ланза како вперува пиштоли во сопствената глава.[145][146]
Ова излегло на виделина дури откако умрел Ланза, бидејќи тој никогаш не им дозволил на другите да пристапат во неговата спална соба, вклучително не ѝ дозволил ни на неговата мајка. Ланза исто така залепил црни пластични кеси за ѓубре преку прозорците во неговата спална соба за да ја блокира сончевата светлина.[147] Тој ги прекинал контактите и со татко му и со брат му две години пред пукањето, и во еден момент комуницирал со мајка му, која живеела во истата куќа, само преку електронска пошта. Документ со наслов „Себичен“, кој го опишува верувањето на Ланза во вродената себичност на жените, бил пронајден на неговиот компјутер по неговата смрт.[128][148]
Последните месеци
Според извештајот на Канцеларијата на застапникот за деца во Конектикат во ноември 2014 година, Ланза можеби имал анорексија нервоза. Авторите напишале дека „Анорексијата може да предизвика когнитивно оштетување и веројатно е дека анорексијата во комбинација со нарушување на спектарот на аутизам и опсесивно-компулсивното нарушување го зголемува ризикот на Ланза за самоубиство“.[149] Тие, исто така, забележале дека во моментот на неговата смрт, Ланза „бил анорексичен (бил висок 183 см, а тежел 51 кг), до степен на неухранетост и оштетување на мозокот“.[150]
Тој, исто така, живеел во речиси целосна изолација во својата соба, поминувајќи го поголемиот дел од своето време на интернет играјќи ја играта World of Warcraft и други видео игри. Во извештајот се наведувало дека тој „потонал“ во свет каде што неговата единствена комуникација со надворешниот свет била со членовите на сајбер-заедницата, „мала заедница на поединци кои го делеле неговиот мрачен и опсесивен интерес за масовни убиства“.[151]
Во неделите пред убиствата, мајката на Ланза размислувала да го пресели во друг град.[152] Планирала да купи кампер возило во кое тој би престојувал за да можат потенцијалните купувачи да ја разгледаат куќата без да го вознемируваат.
Правни постапки
Во јануари 2015 година, семејствата на две од првачињата кои починале во пукањето поднеле тужба против градот Њутаун и образовниот одбор на Њутаун, тврдејќи дека не е соодветно обезбедување во училиштето.[153] Во март било објавено дека родителите на децата и наставниците убиени во пукањето поднеле тужби против имотот на Ненси Ланза. Тужбите се засновале врз тврдењето дека таа не го обезбедила соодветно огненото оружје, што му овозможило на нејзиниот син, лице со проблеми со менталното здравје, да добие пристап до оружјето. Адвокатите кои ги застапувале семејствата рекле дека се верува оти мајката на Ланза имала осигурување на нејзиниот дом во вредност од повеќе од 1 милион долари, и тие барале компензација врз основа на тоа.[154]
На 16 октомври 2019 година, поротата му доделила на Леонард Познер 450.000 долари за клевета од Џејмс Фецер, кој бил ко-автор на книгата Никој не умре во Сенди Хук. Во книгата се тврди дека Познер ја измислил смртната потврда на неговиот син Ноа, шестгодишна жртва на пукањето. Фецер изјавил дека ќе поднесе жалба на одлуката.[155]
Ремингтон
На 15 декември 2014 година, девет семејства од 26-те жртви на пукањето поднеле колективна тужба во Конектикат против Бушмастер, Ремингтон Армс, Камфор, дистрибутер на огнено оружје и сега затворената продавница на Ист Виндзор, каде што била купена пушката на вооружениот напаѓач, барајќи „неодредена“ отштета,[156] барајќи исклучување од Законот за федерална заштита на законската трговија со оружје од 2005 година, кој вообичаено не дозволувал таква тужба.[157][158] Тужителите тврделе дека XM15-E2S е погоден само за воена и полициска употреба и дека Бушмастер несоодветно го продавал на цивили.[158] Во јануари 2015 година, адвокатите на Бушмастер поднеле барање тужбата да се префрли на федералниот суд, бидејќи, иако пукањето се случило во Конектикат, тие се наоѓаат во Северна Каролина.[153] Во февруари 2015 година, адвокатите на семејствата на жртвите поднеле барање за враќање на тужбата до државниот суд.[159] На 14 април 2016 година, судот во Конектикат го одбил барањето на обвинетите за кратко отфрлање на случајот.[160] Адвокатите на одбраната по еден месец поднеле втор предлог за разрешување.[161] На 14 октомври 2016 година бил усвоен предлогот на обвинетите за отфрлање на тужбата. Судијата пресудил дека жалбата не е валидна според федералните закони и законите на Конектикат.[162][163][164][165]
Семејствата поднеле жалба до Врховниот суд во Конектикат. Во март 2019 година, судот со гласање 4 спрема 3 решил да поништи делови од пресудите на судот, и да го врати случајот во Врховниот суд Бриџпорт на дополнителни сослушувања. Тој пресудил[166] дека тужителите можат да побараат интерни документи за тоа како компаниите за оружје го продавале AR-15.[167] Ремингтон побарал од Врховниот суд на САД да ја разгледа пресудата на државниот суд, но во ноември 2019 година Врховниот суд одбил да ја разгледа жалбата, дозволувајќи им на тужбата на семејствата да продолжи.[168]
На 26 јули 2021 година, судија одбил да ја отфрли тужбата. Во судските документи следниот ден, Ремингтон понудил 33 милиони долари кои ќе ги поделат деветте семејства.[169] На 15 февруари 2022 година, Ремингтон се согласил да даде 73 милиони долари,[170] според адвокатот на семејствата, Џош Коскоф.[171]
Алекс Џонс
На 17 април 2018 година, радио водителот и теоретичар на заговор Алекс Џонс бил тужен за клевета од тројца родители чии деца биле убиени во пукањето. Пред ова, Џонс рекол дека пукањето во Сенди Хук било „целосно лажно“ и „џиновска измама“ извршена од противниците на Вториот амандман.[172] Џонс подоцна изјавил дека пукањето било реално.[173] На 23 мај 2018 година, уште шест семејства го тужеле Џонс за неговите изјави.[174] Џонс пропуштил да изнесе сведоци и материјали релевантни за процедурите пред судот. Следствено, Џонс и ИнфоВорс биле казнети со вкупно 126.000 американски долари во октомври и декември 2019 година.[175]
Во октомври 2021 година, на Џонс му било наложено да плати отштета, и бил критикуван од судијата за неуспехот да ги предаде документите побарани од судовите.[176][177] Џонс прогласил банкрот во април 2022 година како резултат на тужбите за клевета предизвикани од неговите тврдења дека пукањето било измама.[178][179]
На 4 август 2022 година, на Џонс му било наложено да плати компензаторна отштета од 4,1 милиони долари на родителите на жртвите во Сенди Хук, а на 5 август 2022 година, му било наложено да плати дополнителни 45,2 милиони долари за казнена отштета.[180][181][182]
Последици
Училиштето било затворено на неодредено време по пукањето, делумно затоа што станало место на злосторство.[183] Учениците од Сенди Хук продолжиле со настава на 3 јануари 2013 година во средното училиште Чалк Хил во Монро, на покана од градот. Чалк Хил во тоа време бил неискористен објект, реновиран по пукањето, со бироа и опрема донесени од основното училиште Сенди Хук. Училиштето Чалк Хил привремено беше преименувано во „Сенди Хук“.[184][185][186] Универзитетот во Конектикат нудел стипендија за преживеаните деца од пукањето.[187]
На 31 јануари, училишниот одбор на Њутаун едногласно изгласал да побара присуство на полициски службеник во сите негови основни училишта; претходно други училишта во областа имале таква заштита, но Сенди Хук не било едно од нив.[188]
На 10 мај, работна група од 28 именувани членови гласале да се урне постојното основно училиште Сенди Хук, и да се изгради ново училиште на негово место. Предложениот проект од 57 милиони долари бил испратен на одобрување до Одборот за образование на Њутаун, по што следело јавно гласање.[189][190] Во октомври 2013 година, жителите на Њутаун гласале со 4.504-558 во корист на предложеното уривање и реконструкција, кое било финансирано со 50 милиони американски долари државни пари.[191] Уривањето започнало на 25 октомври[192] и било завршено во декември 2013 година по цена од речиси 1,4 милиони американски долари.[193]
Откако канцеларијата на градските служби била преплавена со барања од медиумите,[194] Претставничкиот дом на Конектикат, републиканецот Ден Картер вовел закон што ќе го ограничи пристапот до јавните информации достапни според Законот за слобода на информации.[194] На 5 јуни, двата дома (Сенатот и Претставничкиот дом) на државниот законодавен дом на Конектикат усвоиле нацрт-закон со кој се сменил Законот за слобода на информации на државата со цел „да се спречи објавувањето на фотографии од местото на злосторството и видео докази од масакрот во основното училиште Сенди Хук и други убиства во Конектикат, загрижени дека таквите записи ќе се шират на интернет“. Предлог-законот создал ново ослободување од државниот Закон за слобода на информации. Објавувањето на фотографии, филмови, видео, дигитални или други визуелни слики што прикажуваат жртва на убиство е спречено доколку таквите записи „разумно може да се очекува да претставуваат неоправдано нарушување на личната приватност на жртвата или на преживеаните членови на семејството на жртвата“.[195]
Фондацијата „Сенди Хук Промис“, била формирана како непрофитна организација за да им помогне на преживеаните и семејствата на жртвите, а истовремено ја продолжува услугата за помагање на другите погодени од други престрелки низ САД.[196]
Настани по масакрот
Претседателот Барак Обама имал телевизиско обраќање на денот на пукањето: „Ќе треба да се собереме и да преземеме значајна акција за да спречиме други вакви трагедии, без оглед на политиката“.[197] Обама изразил „огромно сочувство за семејствата кои се погодени“.[198][199][200] Тој, исто така, наредил знамињата да бидат спуштени на половина копје во Белата куќа и другите објекти на американската сојузна влада ширум светот, во знак на почит кон жртвите.[201] На 16 декември, Обама отпатувал во Њутаун каде се состанал со семејствата на жртвите и зборувал на меѓуверското бдеење.[202]
Денел Малој, гувернерот на Конектикат, им се обратил на медиумите вечерта по пукањето во близина на локалната црква, на бдеење за жртвите, повикувајќи ги жителите на Конектикат да се соберат и да си помагаат едни на други. Малој рекол: „Злото ја посети оваа заедница денеска, и премногу е рано да се зборува за закрепнување, но секој родител, секој брат или сестра, секој член од семејството треба да разбере дека сите во Конектикат сме заедно во ова, и ќе правиме сè што треба за да го надминеме овој настан, и ќе го пребродиме“.[7][203] Стотици ожалостени, вклучително и гувернерот Малој, присуствувале на бдеењето во различни цркви во Њутаун.[204][205] На 17 декември, Малој повикал на минута тишина, а црковните ѕвона да бијат 26 пати во 9:30 часот на 21 декември, точно една недела по пукањето во училиштето.[206]
Американскиот секретар за образование Арне Данкан изјавил: „Благодарност упатуваме до секој наставник, член на персоналот кои се грижеле, и ги штителе децата, при што самите се изложиле на ризик. Ќе направиме сè што е во наша моќ да помогнеме и да го поддржиме заздравувањето и закрепнувањето на Њутаун.“[207]
Ден по убиствата, таткото на Ланза објавил изјава во која изјавил дека жали заедно со семејствата и пријателите на загинатите.
Водачи од другите земји и организации ширум светот, исто така, изразиле сочувство во текот на викендот по пукањето.[208]
Претседателот Обама постхумно им оддал почест на шестмината возрасни лица со медал за претседателски граѓани за 2012 година на 15 февруари 2013 година.[209] Претседателот Обама изјавил: „И тогаш кога Даун Хохспрунг и Мери Шерлах, Вики Сото, Лорен Русо, Рејчел Д'Авино, Ен Мари Марфи - кога се појавија на работа во основното училиште Сенди Хук на 14 декември минатата година, очекуваа ден како и сите други денови - да го прават она што е правилно за нивните деца, и поминаа студено утро подготвувајќи ги училниците и пречекувајќи ги младите студенти - тие немаа поим дека злото наскоро ќе ги нападне. И кога се случи, можеа самите да се засолнат, да се фокусираат на сопствената безбедност, на сопствената благосостојба. Но, тие не го сторија тоа. Тие ги дадоа своите животи за да ги заштитат драгоцените деца под нивна грижа. Дадоа сè што имаа за најневините и најбеспомошните меѓу нас. И тоа е она што го почитуваме денес - храброто срце, несебичниот дух, инспиративните постапки на извонредните Американци, извонредните граѓани.“[210]
Теориите на заговор за Сенди Хук станале социјални феномени, и покрај огромното медиумско покривање на инцидентот.[211]
Контрола на поседување оружје
Пукањето во основното училиште Сенди Хук поттикнало обновена дебата за контролата на оружјето во САД, вклучително и предлози за универзален систем за проверка, и за ново федерално и државно законодавство со кое се забранува продажба и производство на одредени видови полуавтоматско огнено оружје и шаржери со повеќе од десет куршуми муниција.
За неколку часа по пукањето, била започната петиција „Ние луѓето“ со која се барало од Белата куќа „веднаш да го реши прашањето за контролата на оружјето преку воведување законодавство во Конгресот“,[212][213] и групата за застапување за контрола на оружјето, Кампањата Брејди за да се спречи оруженото насилство, објави дека лавина од донации неколку часа по пукањето предизвикала пад на нејзината интернет-страница.[214] Пет дена подоцна, претседателот Обама објавил дека ќе ја направи контролата на оружјето „централно прашање“ на неговиот втор мандат,[215] и создал работна група за насилство со оружје, предводена од потпретседателот Џо Бајден.[216] На 16 јануари 2013 година, Обама потпишал 23 извршни наредби и предложил 12 активности на Конгресот во врска со контролата на оружјето.[217] Неговите предлози вклучувале универзални проверки за набавките на огнено оружје, забрана за јуришно оружје и забрана за шаржери со голем капацитет, со што се ограничува капацитетот на 10 патрони.[218][219]
На 21 декември 2012 година, Вејн ЛаПјер од Националната асоцијација за пушки рекол дека училишните зони без оружје привлекуваат убијци и дека забрана за оружје нема да ги заштити Американците. Тој го повика Конгресот да ангажира вооружени полицајци за секое американско училиште, и најави дека Националната асоцијација за пушки ќе создаде Национална програма за одговор при итни случаи на школски штит за помош.[220] По прес-конференцијата на ЛаПјер, Кампањата Брејди побарала донации за да го поддржи своето застапување за контрола на оружјето, и побарала од членовите на Националната асоцијација за пушки „кои веруваат дека сме подобри од ова“ да се приклучат на оваа кампања.[221] На 8 јануари 2013 година, поранешната конгресменка Габи Гифордс, која била застрелана и повредена во пукање во 2011 година во Тусон, ја основала групата за контрола на оружјето Американците за одговорни решенија, со специфична цел да ги надмине можностите за собирање средства на Националната асоцијација за пушки, и слични групи.[222]
На 16 јануари 2013 година, Њујорк станал првата американска држава што дејствувала по пукањето кога го донела Законот за безбедна муниција и огнено оружје.[223] На 3 април 2013 година, Генералното собрание на Конектикат усвоило голем нацрт-закон за контрола на оружјето од 139 страници,[224] со широка двопартиска поддршка.[224] Гувернерот Малој го потпишал законот истиот ден.[225] Нацрт-законот барал универзални проверки на заднината за сите набавки на огнено оружје,[226] и забрана на шаржер со голем капацитет за продажба или купување, која може да има повеќе од десет куршуми муниција, како оние што се користеле во основното училиште Сенди Хук.[227] Тој, исто така, го создал првиот регистар во САД за прекршителите на опасно оружје, и додал над 100 видови пиштоли на забраната во државата.[224] Групите за оружје се собрале пред Капитол за да протестираат пред потпишувањето[224] и го оспориле на суд. Сојузниот судија Алфред Ковело одлучил да го поддржи законот во јануари 2014 година[228]
На 4 април 2013 година, Мериленд, исто така, донел нови ограничувања на нивните постоечки закони за оружје.[229][230] Сепак, десет други држави донеле закони со кои ги олабавиле ограничувањата за оружје.[231]
Законодавството воведено на првата сесија на 113-от конгрес ги вклучувало забраната за напад на оружје од 2013 година[232][233] и амандманот Манчин-Туми за проширување на проверките на заднината за купување оружје.[234][235] И двата предлог-закони биле поразени во Сенатот на 17 април 2013 година.[236]
Видео игри
Обновената дебата за ефектите на насилните видео игри врз младите започнала веднаш по пукањето поради извештаите во вестите кои сугерирале дека Ланза често играл насилни видео игри.[237][238][239] Вејн ЛаПјер јавно ги обвинил видео игрите за пукањето, особено бесплатната интернет игра Убијци во градинка (Kindergarten Killers) создадена од Гери Шорт.[240]
Полицијата пронашла бројни[241] видео игри во подрумот на домот на Адам Ланза, кој се користел како место за игри. Конечниот извештај за пукањето од страна на државниот обвинител, објавен во ноември 2013 година, истакнал дека „[Ланза] често играше видео игри, и дома и на интернет. Тие би можеле да се опишат и како насилни и ненасилни. Едно лице го опиша извршителот дека поголемиот дел од своето време го поминува играјќи ненасилни видео игри, а негова омилена игра во еден момент била Супер Марио Брос.“
Извештајот ја опишува неговата желба за Dance Dance Revolution, која ја играл често со часови со познаник во кино во Денбери, која имала комерцијална верзија на играта, а исто така ја играл играта и дома.[41]Dance Dance Revolution е ненасилна игра за вежбање каде што „од корисникот се бара да ги движи стапалата ритмички како одговор на видео знаците“. Според Извештајот на Канцеларијата на застапникот за деца, Ланза ја играл играта со часови користејќи ја како одвраќање од неговиот внатрешен немир. Во извештајот се вели дека „имаше денови кога не сакаше да прави ништо друго освен да ја игра играта Dance Dance Revolution.[242]
Конечниот извештај на државниот правобранител не поставил врска меѓу видео игрите и мотивот за пукањето.[41][243] Сепак, Извештајот на Детскиот застапник вели дека „зависноста од видео игри и интернет се чини дека се „многу коморбидни со неколку други психијатриски нарушувања“, вклучувајќи анксиозност, депресија и опсесивно-компулсивни предизвици“.[244]
Наследство
Многу организации биле создадени по масакрот кои работат на промовирање крај на престрелките во училиштата, при што некои се организирани и водени од родители на жртвите, додека други биле создадени од луѓе што се почувствувале навредени од пукањето.[245]
Ефект врз заедницата
2014 година
Во март 2014 година, градските власти на Њутаун го објавиле дизајнот за новото основно училиште Сенди Хук.[246][247] Единствениот остаток од првобитното училиште би бил неговиот јарбол за знаме.[246]
Над 1.600 испитаници биле прашани меѓу другите прашања, што треба да се направи со 11 милиони американски долари што биле примени како донации по масакрот во 2012 година.[247] Поголемиот дел од одговорите биле дека парите треба да се употребат за советување за ментално здравје и други семејни трошоци.
На 21 октомври, започнала работата за подготовка на градилиштето за новото основно училиште Сенди Хук.[248] Изградбата требало да започне во март 2015 година, а училиштето да биде отворено до декември 2016 година [249]
Во декември било објавено дека градот Њутаун ќе го стекне имотот и домот на Ненси Ланза без трошоци.[250] Имотот на улица Јогананда бр. 36 бил дел од имотот Ланза, чиј единствен наследник е преживеаниот син Рајан Ланза. Адвокатот на Ланза, Кенет Грудер, го договорил трансферот преку серија трансакции. Грудер рекол дека озлогласеноста на домот го направила во суштина неподобен за продавање.[250] Домот бил урнат во март 2015 година.[251]
2015 година
На 21 јануари 2015 година, Законодавниот совет на Њутаун гласал едногласно да се урне куќата во која живееле Ненси и Адам Ланза, и да се задржи земјиштето како отворен простор.[252] Уривањето е завршено на 24 март 2015 година.[253]
Во февруари 2015 година, семејството на една од жртвите, Викторија Сото, поднело барање за заштита на нејзиното име. Причината за ова била да се спречи другите да го злоупотребат името на Сото на друштвените мрежи. Сестрата на жртвата, Џилијан, рекла дека постоеле лажни профили на друштвените мрежи користејќи го името на нејзината сестра за да промовираат теории на заговор за пукањето.[254]
2016 – денес
Во јули 2016 година, новото основно училиште Сенди Хук било отворено. Новото училиште е на местото на зградата во која се случил масакрот, која била урната и повторно изградена со државен грант од околу 50 милиони долари.[255]
Споменик
Во 2013 година, одборот на Њутаун назначил Постојана меморијална комисија на Сенди Хук.[256] Од 189 поднесени дизајни, комисијата избрала дизајн од Ден Афлек и Бен Валдо за изградба на споменик. Работата на локацијата започнала во август 2021 година.[256] Изградбата била завршена во август 2022 година. Споменикот бил отворен за јавноста на 13 ноември 2022 година, по приватна церемонија со семејствата на жртвите.[257] На него се наоѓа камена плоча на коај се врежани имињата на жртвите. Секоја година во црквата Света Роза од Лима се одржува меморијална миса.[258]
↑Christofferson, John; Apuzzo, Matt; Fitzgerald, Jim; Murphy, Bridget; Eaton-Robb, Pat (December 16, 2012). „Evidence hints at deadlier plan in Conn. massacre“. The Washington Times. Associated Press. Архивирано од изворникот на January 28, 2013. Посетено на December 30, 2012.
↑Candiotti, Susan; Botelho, Greg; Watkins, Tom (March 29, 2013). „Newtown shooting details revealed in newly released documents“. CNN. Архивирано од изворникот на July 29, 2018. Посетено на July 26, 2018. But on December 14, 2012, he went out -- armed with 10 30-round magazines for his semiautomatic Bushmaster .223 caliber model XM15 rifle and bullets for his two handguns and a shotgun.
↑Dorn, Chris; Dorn, Michael; Steve, Satterly; Shepherd, Sonayia; Nguyen, Phuong. „7 Lessons Learned from Sandy Hook“. Campus Safety. Архивирано од изворникот на September 20, 2018. Посетено на September 20, 2018.
↑Zeveloff, Naomi (December 5, 2013). „A Newtown Clarification“. The Jewish Daily Forward. Архивирано од изворникот на January 7, 2014. Посетено на December 12, 2013.
↑Candiotti, Susan; Yan, Holly (December 16, 2012). „Connecticut school shooting: Latest developments“. CNN. Архивирано од изворникот на December 16, 2012. Посетено на December 16, 2012. Carver, who performed autopsies on seven of the victims, said the wounds he knew about were caused by a "long weapon" and that the rifle was the primary weapon used.
↑Mason, Melvin (October 14, 2016). „Sandy Hook families' lawsuit thrown out“. FCIAC Network. Stratford Star. Архивирано од изворникот на October 18, 2016. Посетено на October 14, 2016. In her 54-page ruling, Bellis said the allegations "do not fit within the common-law tort of negligence entrustment under well established Connecticut law, nor do they come within the PLCAA [Protection of Lawful Commerce in Arms Act]'s definition of negligent entrustment."
Ne doit pas être confondu avec Univers. Pour les articles homonymes, voir espace. Les frontières entre la surface de la Terre et l'espace. L'espace comprend les zones de l'Univers situées au-delà des atmosphères et des corps célestes. Il s'agit de l'étendue de densité quasi nulle qui sépare les astres. On parle aussi de vide spatial[1]. Selon les endroits de l'espace concernés, on le qualifie parfois d'espace cislunaire, interplanétaire, interstellaire (ou intersidéral) ou interga...
De real was van de 14e tot de 19e eeuw een betaalmiddel in Spanje, de Spaanse koloniën en de Verenigde Staten. Een munt van 8 Real, ook bekend als Spaanse mat uit 1739 van Filips V, geslagen in Mexico-Stad (Muntteken:Mo). Vroege historie De real werd voor het eerst geïntroduceerd door koning Pedro I en had toen een waarde van 3 maravedís. De waarde steeg tot in 1497 de wisselkoers werd gezet op 34 maravedís. 17e eeuw In 1642 werden er twee aparte realen gecreëerd, de real de plata (gemaa...
هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (فبراير 2017) كازو موري (باليابانية: 森一生) معلومات شخصية الميلاد 15 يناير 1911 ماتسوياما، إهيمه تاريخ الوفاة 29 يونيو 1989 (78 سنة) الجنسية اليابان الحياة الع...
Red SparrowPoster filmSutradara Francis Lawrence Produser Peter Chernin Steven Zaillian Jenno Topping David Ready Ditulis oleh Justin Haythe SkenarioJustin HaytheBerdasarkanRed Sparrowoleh Jason MatthewsPemeran Jennifer Lawrence Joel Edgerton Matthias Schoenaerts Charlotte Rampling Mary-Louise Parker Jeremy Irons Penata musikJames Newton HowardSinematograferJo WillemsPenyuntingAlan Edward BellPerusahaanproduksiTSG EntertainmentChernin EntertainmentDistributor20th Century FoxTanggal rili...
Яків І КонстантинопольськийНародився 17 століттяХіос, Османська імперіяПомер 1700МолдоваДіяльність священникЗнання мов новогрецькаПосада Константинопольський патріархат і митрополитКонфесія православ'я Яків — патріарх Константинопольський, який перебував на...
Plaza and Stadium in Oklahoma City, Oklahoma Chickasaw Bricktown BallparkThe BrickJohnny Bench PlazaFormer namesSouthwestern Bell Bricktown BallparkSBC Bricktown BallparkAT&T Bricktown BallparkRedHawks Field at BricktownNewcastle Field at BricktownLocation2 South Mickey Mantle DriveOklahoma City, OklahomaUnited StatesCoordinates35°27′53.86″N 97°30′28.98″W / 35.4649611°N 97.5080500°W / 35.4649611; -97.5080500Public transitOKC Streetcar BallparkParking600...
List of World War I memorials and cemeteries in the area of the Saint-Mihiel salient, in the present day Meuse department of the Lorraine region, located in northeastern France. In this region the monuments and cemeteries are divided into: those linked to the efforts of the French to regain the ridge at Les Éparges, from 1915 to 1918; and those linked to the American offensive of the St Mihiel salient, the Battle of St Mihiel in September 1918. War Memorials and Cemeteries: Saint-Mihiel and ...
This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Uttar Pradesh Cricket Association – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2018) (Learn how and when to remove this template message) Uttar Pradesh Cricket Associationउत्तर प्रदेश क्रिकेट संघSportCricketJurisdictionUttar P...
Chrétien-Guillaume de Lamoignon de Malesherbes Chrétien-Guillaume de Lamoignon de Malesherbes (* 6. Dezember 1721 in Paris; † 22. April 1794 ebenda) war ein französischer Staatsmann, Minister und später Verteidiger Ludwigs XVI.[1] Inhaltsverzeichnis 1 Leben und Wirken 2 Eponyme 3 Werke (Auswahl) 4 Literatur 5 Weblinks 6 Einzelnachweise Leben und Wirken Malesherbes wurde in eine Juristenfamilie hineingeboren, sein Vater war Guillaume de Lamoignon de Malesherbes (1683–1772), Pr...
Joachim sending ambassadors to tsar Ivan IV Joachim (1448?-1567)[1] served as Greek Patriarch of Alexandria between 1486 and 1567. Joachim and Russia In 1556, Joachim sent a letter to the Russian Czar Ivan IV, asking the Orthodox monarch to provide some material assistance for the Saint Catherine's Monastery in the Sinai Peninsula, which had suffered from the Turks. In 1558, the Czar sent to Egypt a delegation led by archdeacon Gennady, who, however, died in Constantinople before he c...
Al SharqiParent houseHafaitatCountryUnited Arab EmiratesFounded1879; 144 years ago (1879)FounderHamad bin Abdullah Al SharqiCurrent headHamad bin Mohammed Al SharqiTitlesEmirSheikhStyle(s)His/Her Highness The Al Sharqi (Arabic: الشرقي) family is the ruling royal family of Fujairah, one of the seven emirates that together comprise the United Arab Emirates (UAE). Founding Fujairah The name derives from the singular of Sharqiyin, long the dominant tribe along the East coa...
This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: Swords TV series – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2020) (Learn how and when to remove this template message) This article nee...
Untuk perkembangan dari 1912 dan seterusnya, lihat Sejarah ekonomi Tiongkok (1912–49) dan Sejarah ekonomi Tiongkok (1949–sekarang). Seekor naga Tionghoa tampak mengambang di atas awan, diukir pada sebuah cetakan emas era Ming (abad ke-15). Sejarah ekonomi Tiongkok meliputi ribuan tahun dan kawasan tersebut telah berada di bawah lingkar kekayaan dan penurunan. Selama sebagian besar dua milenium, Tiongkok memiliki perekonomian paling maju dan terbesar di dunia.[1][2] Para se...
2020 American filmHolly Slept OverOfficial posterDirected byJoshua FriedlanderWritten byJoshua FriedlanderProduced by Jeremy Garelick Mickey Liddell Pete Shilaimon Will Phelps Glen Trotiner Jason Blumenfeld Starring Josh Lawson Nathalie Emmanuel Britt Lower Erinn Hayes Ron Livingston CinematographyJohn W. RutlandEdited byFrank LongoMusic byJason NesmithProductioncompanyAmerican IndieDistributed bySony Pictures Home EntertainmentRelease date March 3, 2020 (2020-03-03) (Unite...
CernoycomuneCernoy – Veduta LocalizzazioneStato Francia RegioneAlta Francia Dipartimento Oise ArrondissementClermont CantoneEstrées-Saint-Denis TerritorioCoordinate49°26′N 2°33′E49°26′N, 2°33′E (Cernoy) Superficie4,83 km² Abitanti234[1] (2009) Densità48,45 ab./km² Altre informazioniCod. postale60190 Fuso orarioUTC+1 Codice INSEE60137 CartografiaCernoy Sito istituzionaleModifica dati su Wikidata · Manuale Cernoy è un comune francese di 234 abita...
Gerakan Pembaharuan NegaraMovimiento Regeneración NacionalPresidenYeidckol Polevnsky GurwitzSetiausahaYeidckol Polevnsky GurwitzDitubuhkan2012 (sebagai pertubuhan bukan untung)2014 (sebagai parti politik)Ibu pejabatSanta Anita #50, Col. Viaducto Piedad, Del. Iztacalco, Bandar Raya Mexico, Mexico C.P. 08200AkhbarRegeneraciónIdeologiCardenisme[1]Reformisme[2]Demokrasi sosialPopulisme sayap kiriNasionalisme MexicoKedudukan politikTengah kiri[3] ke sayap kiri[4&...