Оскар Кокошка (1 март 1886 – 22 февруари 1980) бил австриски уметник, поет, драматург и учител најпознат по неговата интензивен експресионистички пристап и стил, како и неговите теории за визијата што влијаеле на виенското експресионистичко движење.[1]
Животопис
Роден бил во Пухларн на Дунав, Долна Австрија. Неговата мајка потекнува од шумарско семејство од Долна Австрија. Неговиот татко имал потекло од славната лоза на прашките златари, но кога Оскар се родил, татко му работел како трговечки патник за една фирма за накит. Оскар бил второ од четирите деца во семејството.
Неколку месеци по неговото раѓање, семејството се преселило во Виена. Во 1904 ОК му доделила со стипендија од Kunstgewerbeschule (Училиште за уметности и занаети). Сакал да биде учител по уметност. Во 1908 ја отворил својата прва изложба. Поточно, му се укажала можност да претстави некои од своите дела.
Во 1909 ја има првата самостојна изложба во "Меѓународно уметничко школо", а истата година го напушта училиштето. Во 1910 заминува во Берлин, за по првпат да работи со Волден. Во 1912 неговото име станува познато во уметничките кругови ширум Европа: учествува на сите важни изложби на континентот.
Во 1913 се жени со Алма Малер, којашто за него изградила куќа во којашто ќе може да работи и каде што поминале една година. По абортусот на Алма во 1914, тие се разделиле.
На 1 август 1914, започнала Првата светска војна. Оскар се пријавува во една од најелитните регименти во Австроунгарската армија, 15-та Кралска Коњаничка. Бил испратен на Источниот фронт, каде што е ранет и потоа отпуштен од армијата како неспособен за служба.
Во 1918 умира Густав Климт. Оскар и’ пишува на мајка си: „Плачев по кутриот Климт, единствениот виенски уметник којшто имаше талент и карактер. Сега, јас сум негов наследник, како што еднаш од него побарав во "Кунстшау", а не се чувствувам подготвен да го преземам водството врз тоа стадо изгубени овци“. Три години подоцна, тој се сели во Дрезден, каде што работи како професор на академијата.
Во ова време во Германија се случуваат битки помеѓу различни политички партии. Во март 1920, една слика на Рубенс е уништена. Оскар со отворено писмо му се обратил на населението на Дрезден: „Барам од сите оние коишто имаат намера да користат огнено оружје за да ги промовираат своите политички убедувања, ..., да бидат доволно милозливи и да ги одржуваат своите воени вежби на друго место, а не пред уметничката галерија во Цвингер; на пример, на некои ридови каде што човечката цивилизација не е во опасност... Сигурно е дека во иднина Германците ќе откријат многу поголемо уживање и значење во гледањето слики коишто ќе бидат зачувани, отколку во сите современи политички идеи“.
Подоцна истата година, тој му пишува на семејството: „Откако ја напуштив Виена, се вљубив околу деветнаесет пати, секогаш сериозно, во лесноумни дами со големи срца... Редовно добивам љубовни писма, и тие се како светлина на изгрејсонце; така и бојам со прекрасни бои што сјаат“.
Во 1922 Оскар му пишува на татка си: „Верувам, со сета сериозност, дека сега сум најдобриот сликар на светот“. Во 1923 започнува да живее немирен, патнички живот. Никогаш не сум чул за уметник којшто патувал колку Оскар Кокошка. Тој сликал како што ние денес користиме фото-апарат, рекол еднаш еден критичар. Во годините потоа, Оскар патувал и сликал и патувал, и сликал.
Подоцна се сели во Париз, а откако се скарал со неговиот агент, се преселил во Прага. За време на Втората светска војна, германскиот систем ги забранил неговите дела, но и за време на војната а и по неа, ОК бил застапен на секоја поголема изложба. Во тоа време ја има и првата изложба во САД.
Во тие години, неговите изложби често оделе заедно со оние на Климт и на Шиел. Тој е основач на Германската Слободна лига за култура, формирана во Лондон во 1939, пред самиот почеток на Втората светска војна. Оскар Кокошка починал во болницата во Монтре, на 22 февруари 1980, на возраст од 94 години.[2]
Кокошка -Ерфурт, 1919 година
Кариера
Виенска авангарда
Во 1908 година на Кокошка му била понудена можност да поднесе дела на првиот виенски „Кунстшау“. Кокошка доби налог од директорот на Винер Веркштат, Фриц Верндорфер, за слики во боја што ќе ја надополнат книгата за деца и ќе бидат изложени на изложбата. Кокошка, сепак, создал слики што ќе послужат како илустрации за песната што ја напиша една година претходно, „Die träumenden Knaben (Младите што сонуваат)“, која доби форма на автобиографска адолесцентска фантазија која не била соодветна. за млада публика.
Во својата автобиографија, Кокошка го објаснил потеклото на песната, кое го следи неговото лично искуство како млад студент кој бил вљубен во неговата шведска соученичка Лилит.
Момчињата кои сонуваат се состои од воведни страници со две мали црно-бели литографии, во прилог на осум поголеми литографии во боја со вертикална колона од текст поставен покрај секоја слика. Под влијание на композициите пронајдени во средновековната уметност, Кокошка прикажал различни моменти во времето истовремено во секоја поединечна слика. Кокошка, исто така, ги усвоил смелите линии и експресивните бои на традиционалната европска народна уметност и ги поистоветил со стилизираната орнаментика и дводимензионалните тела на Југенстил. Последната страница, насловена Das Mädchen Li und ich (девојката Ли и јас), ги прикажува аголните форми на младото момче (Кокошка) и девојката (Лилит), заземајќи го стилот на белгискиот скулптор Георг Мине. Ова дело, кое Кокошка му го посвети на својот поранешен учител Густав Климт, го демонстрира преминот од Југендстил во експресионизам.
„Момчињата кои сонуваат“ заедно со таписеријата насловена „Носителите на соништата“, која сега е изгубена, беа првите дела што некогаш беа изложени од Кокошка. Како и илустрациите на книгите, таписеријата на Кокошка се сметаше за вознемирувачка поради прикажувањето на младешки, егзотични и сексуализирани фантазии. По прикажувањето на овие две дела, Кокошка беше подложена на бурни реакции од конзервативните функционери и само мал дел од петстотините примероци на Момчињата кои сонуваат беа всушност врзани и продадени. Како како резултат, тој беше избркан од Училиште за уметности и занаети. Австриски Архитектот Адолф Лос се спријателил со Кокошка и го запознал со други авангардни членови кои потоа станале негови субјекти во серија портрети.
Портрети
Кокошка насликал голем дел од свооите портрети помеѓу 1909 и 1914 година. За разлика од многу негови современици кои исто така добивале нарачки за портрети, како што е Едвард Мунк, Кокошка ја задржала целосната уметничка слобода бидејќи тие генерално не биле директно нарачани. Мнозинството од моделите на Кокошка беа клиенти на архитектот Лос. Други портрети на Кокошка се со пријатели и застапници во неговиот круг кој ја поддржува модерната уметност од овој период. Истакнати членови на оваа група кои ги насликале нивните портрети вклучуваат трговец со уметнички дела Херварт Волден, поддржувач на уметноста Лоте Францос, поет Питер Алтенберг и историчари на уметност Ханс и Ерика Тиеце.
Портретите на Кокошка ги демонстрираат конвенциите на традиционалното портретирање, првенствено во однос на перспективата во која тој ги доловува гледачите. Сепак, Кокошка, исто така, усвои елементи на модерниот стил кој вклучува инкорпорирање на рацете во композицијата за дополнително да се долови емоциите изразени преку гестовите на поединецот. Овие портрети, исто така, го користат несвесното позиционирање на телото на седителот, за кое Кокошка веруваше дека ќе ги открие внатрешните тензии на нивната потсвест.
Портретите на Кокошка вклучуваат експресивна палета на бои слична на оние што беа прикажани во делата на германските уметници Die Brücke во тоа време. Употребата на Кокошка на остри, остри бои што ги прават субјектите да изгледаат како гнили трупови не треба да се сфати како приказ на нивните индивидуални физички услови, туку како сеопфатен показател за староста во распаѓање.Смелите линии и закрпи со светла боја сопоставени на инаку цврста, досадна позадина беа визуелни толкувања на вознемиреноста што ги чувствува Кокошка и оние во круг. Портретите на Кокошка, сепак, се разликуваа од оние на неговите современици поради неговото верување во симболичката важност на самиот чин на сликање, што е нагласено со видливи потези со четка и области на изложено платно. Кокошка ги интегрираше сликарските техники со оние што се користат во цртањето, како што се гледа во неговата употреба на живи и контрастни бои, брзи удари со четката, вознемирени траги од гребење и нерамномерно ракување.
Во писмото од 1909 година, Кокошка истакнал дека „би сакал да направи нервно растроен портрет“. поединецот излегува преку средствата за создавање на својот имиџ. Патрик Веркнер, историчар на уметност, ги опишува портретите на Кокошка сугерирајќи дека кожата е како да се одвојува од телото, дозволувајќи му на гледачот да гледа низ физиономијата како превез само за да ги направи видливи средствата за прикажување. Портретите на Кокошка како целина ги коментираат огромните чувства на неизвесност што ги чувствуваат оние кои беа свесни за менувањето на културното милје што доведе до крајот на стариот поредок на Австриската империја во 1918 година.
Портретот на Кокошка, Ханс Тиеце и Ерика Тиеце-Конрат, беше насликан во 1909 година во библиотеката на домот на двојката. Освен тоа што биле блиски пријатели на уметникот, двојката била и истакнати историчари на уметност од тоа време. Ерика Тиеце-Конрат објасни дека додека Кокошка го создавала нивниот портрет, тој ги охрабрувал да се движат слободно и да продолжат со својата работа на двете клупи кои се наоѓале едно до друго покрај прозорец. Откако го наслика својот сопруг во профил, Кокошка ја замоли Ерика да се постави за да може да ја наслика фронтално. Набргу по почетокот на сликата, Кокошка ја спушти својата четка за сликање и почна да ги користи само прстите. Кокошка ги користеше ноктите за да изгреба тенки линии во бојата, кои се појавуваат во контурите и областите на шрафирање и вкрстување , како и низ целата позадина. Иако се насликани во нивната библиотека, фигурите изгледаат како да постојат во надреален, сублиминален простор. Кокошка комбинира живописни тонови на сина и црвена боја на инаку пригушена зелена позадина. Во портретот, парот не е свртен еден кон друг, туку нивните раце се испружени како да се допираат. Нивните раце потоа стануваат средство за комуникација, симболизирајќи го мостот по кој нивните внатрешни енергии можат да течат напред-назад. Двојката беше принудена да ја напушти Австрија во 1938 година како резултат на нивното еврејско наследство, но можеа да го понесат со себе овој портрет што одбија да го изложат додека не го купи Музејот за модерна уметност во 1939 година.[3]
Берлин
Кокошка се преселила во Берлин во 1910 година, истата година Ној сецесија беше основана во Берлин. Групата, составена од уметници и филозофи како што се Емил Нолде, Ернст Лудвиг Кирхнер, Ерих Хекел и Макс Пехштајн, формирана како бунт против постариот Сецесија група. Додека Кокошка се воздржуваше од усвојување на техниките и идеологиите на групата, тој навистина се восхитуваше на чувството за заедница воспоставено меѓу нејзините членови. Берлинскиот уметнички дилер Пол Касирер видел ветување во делата на Кокошка и ги внел уметникот во меѓународниот круг. Отприлика во исто време, Херварт Волден, издавач и уметнички критичар кој беше запознаен со Кокошка од Лос, го вработи Кокошка како илустратор за неговото списание Невремето . Дваесет и осум цртежи на Кокошка биле објавени во списанието во текот на првата година; и иако тој беше значително помалку изложуван, Кокошка остана соработник на периодичното издание. Првото дело парче на Кокошка за „Невремето“, цртеж од серијата „Menschenköpfe (народни глави)“ беше посветено на Карл Краус. Дваесеттиот број на периодичното издание ја прикажувал првата илустрација на корицата на Кокошка, која ја надополнуваше „Убиец, надеж на жените“, како и првиот литературен придонес на уметникот. Кокошка продолжил да патува меѓу Виена и Берлин во следните четири години.
Кокошка имал страсна, често бурна афера со Алма Малер. Започна во 1912 година, пет години по смртта на нејзината четиригодишна ќерка Марија Малер и две години пред нејзината врска со Валтер Гропиус, подоцна прославен архитект во Берлин. Но, по две години заедно, Алма го одбила, објаснувајќи дека се плаши да не биде премногу совладана од страста. Таа се омажила за Волтер Гропиус во 1915 година и живеела со него до нивниот развод во 1920 година. Кокошка продолжи да ја сака Алма Малер целиот свој живот и едно од неговите најпознати дела, Невестата на ветрот (Бурата' '; 1913).
Првата светска војна
Тој доброволно се пријавил за служба како коњаник во австриската армија во Првата светска војна, а во 1915 година бил тешко ранет. Во болницата лекарите одлучиле дека е психички нестабилен. Сепак, тој продолжи да ја развива својата кариера како уметник, патувајќи низ Европа и сликајќи го пејзажот.
Во 1919 година, Кокошка започнала да предава на Кунстакадеми Дрезден. Во отвореното писмо упатено до жителите на Дрезден од 1920 година, Кокошка тврди дека битките за граѓанска војна меѓу револуционерните партии треба да бидат преместени надвор од границите на градот за да се заштити уметноста што не може да избега од вкрстен оган. Ова писмо е напишано по инцидент на 15 март 1920 година кога куршум ја оштетил Ватшева кај фонтаната, слика од Питер Пол Рубенс. Како резултат од неговото писмо, Кокошка доби реакција од комунистичките уметници Џорџ Грос и Џон Хартфилд во она што беше наведено како дебата Кунстлумп, или дебата за уметнички измеќар. Многу други уметници, сепак, продолжија да ја поддржуваат работата на Кокошка.
Кокошка се вратил во Виена во есента 1931 година, каде што поминал шест месеци во домот што им го купил на своите родители единаесет години претходно. Сместена во виенскиот 16-ти округ познат како Либхарстал, куќата, која сега функционира како ателје на уметникот, со поглед на Шлос Вилхелминенберг кој Градскиот совет го претвори во Киндерхајм, или сиропиталиште. За тоа време, Кокошка прифатил од комисијата од Социјалдемократскиот градски совет, „Црвена Виена“, за слика што ќе биде закачена во Ратхаус, или Градското собрание. Од Кокошка, заедно со други австриски уметници, било побарано да создадат уметничко дело што ја прикажува Виена како придонесувала кон овој проект управуван од Историскиот музеј дерштад (Винскиот музеј). Во чест на хуманитарните напори на градскиот совет, Кокошка решил да ги илустрира децата кои играат надвор од палатата во преден план на композицијата која инаку се состоела од градски пејзаж.
Кокошка се вратил во Виена во есента 1931 година, каде што поминал шест месеци во домот што им го купил на своите родители единаесет години претходно. Сместена во виенскиот 16-ти округ познат како Либхарстал, куќата, која сега функционира како студио на уметникот, даваше поглед на Шлос Вилхелминенберг кој Градскиот совет го претвори во Киндерхајм, или сиропиталиште. За тоа време, Кокошка прифати комисија од Социјалдемократскиот градски совет, „Црвена Виена“, за слика што ќе биде закачена во Ратхаус, или Градското собрание. Од Кокошка, заедно со други австриски уметници, беше побарано да создаде уметничко дело што ја прикажува Виена како придонес кон овој проект управуван од Историскиот музеј дерштад (Винскиот музеј). Во чест на хуманитарните напори на градскиот совет, Кокошка реши да ги илустрира децата кои играат надвор од палатата во преден план на композицијата која инаку се состоеше од градски пејзаж.
„Дегенерација“ и Втора светска војна
Оценета за „дегенерирана“ од нацистите, Кокошка побегна од Австрија во 1934 година за Прага. Во Прага неговото име беше усвоено од група други иселенички уметници, Оскар-Кокошка-Бунд (ОКБ), иако Кокошка одби учество со нивната група. Тој добил чехословачко државјанство во 1935 година. Во 1938 година, кога Чесите почнаа да се мобилизираат за очекуваната инвазија од Вермахт, тој побегнал во Обединетото Кралство и останал таму за време на војната. Со помош на Британскиот комитет за бегалци од Чехословачка (подоцна „Чешкиот фонд за доверба на бегалците“), сите членови на ОКБ можеле да избегаат преку Полска и Шведска.
За време на Втората светска војна, Кокошка сликала антифашистички дела како што е алегоријата „За што се бориме“ (1943).Кокошка го напушти раздвижениот центар на Лондон и се насели во Полперо, во Корнвол. Додека престојувал во ова приморско село, Кокошка направи слики што прикажуваат пејзажи на пристаништето, заедно со „Ракот“, со што започна серија дела вградени со политички алегории кои се спротивставуваат на нацистичкиот режим. „Ракот“ на Кокошка е насликан помеѓу 1939 и 1940 година и го доловува погледот на пристаништето од куќата на уметникот во Полперо. Ова дело функционира како автопортрет на уметникот, каде што Кокошка е пливачката која ја претставува Чехословачка. Големиот рак е симбол на Невил Чембрлен, британскиот премиер во времето кога била создадена сликата. Во објаснувањето на оваа слика, Кокошка рече дека ракот „ќе треба да извади само една канџа за да го спаси од давење, но останува настрана“. Понатаму, оваа слика ја покажува нестабилноста што ја чувствувал како резултат на германска окупација принудувајќи го да побара засолниште во други земји низ Европа. Ова пејзажно сликарство, меѓу другите од Кокошка, беше донесено со него во Лондон недовршено, каде што беа трансформирани во политички алегории. политичко сликарство кое се однесува на уништувањето на Чехословачка. Во оваа сатирична слика, Кокошка го коментира Минхенскиот договор на 1938 година со гротескни карикатури на Бенито Мусолини и Адолф Хитлер.[4]
Во текот на неколку летни месеци, тој и неговата млада жена од Чешка, Олжишка „Олда“ Палковска Кокошка (1915–2009), живееле во Улапул, село во Вестер Рос, Шкотска. Таму цртал со молив во боја (техника што ја развил во Шкотска) и насликал многу локални пејзажни погледи во акварел. Додека бил во Улапул, Кокошка го насликал портретот на својот пријател, богатиот индустријалец Фердинанд Блох-Бауер, вујко на Марија Алтман. Помеѓу 1941-1946 година тој и Олда поминуваа неколку недели секое лето со чешкиот професор Емил Корнер во неговиот дом Куќата на Елриг во Вигтауншир.<ref>Oskar-Kokoschka/ Oskar Kokoschka
Книжевните дела на Кокошка се исто толку чудни и интересни како и неговата уметност. Неговите мемоари, Море обѕирно со визии, ги детализираат неговите теории и за телесната и за висцералната визија и како тие ја обликуваат свеста, уметноста и реалноста. Неговата кратка драма Убиец, надежта на жените' (1909 година, поставена десет години подоцна од Пол Хиндемит како Убијци, надеж на жените) често се нарекува прва експресионистичка драма. Неговото Орфеј и Евридика (1918) стана опера на Ернст Кренек, кому прво му се обратиле за случајна музика.
Библиографија
1908: Die traumenden Knaben (The Dreaming Youths) Vienna: Wiener Werkstätte (Originally published in an edition of 500 by the Wiener Werkstätte. Unsold copies numbered 1–275, were reissued in 1917 by Kurt Wolff Verlag.)
1909: Mörder, Hoffnung der Frauen (Murderer, the Hope of Women) (Play)
1913: Der gefesselte Columbus (Columbus Bound). [Berlin]: Fritz Gurlitt, [1913] (known as Der weisse Tiertoter (The White Animal Slayer).
1919: Orpheus and Eurydike, in: Vier Dramen: Orpheus und Eurydike; Der brennende Dornbusch; Mörder, Hoffnung der Frauen; [and] Hiob. Berlin
1955: Designs of the Stage-Settings for W.A. Mozart's Magic Flute, Salzburg Festival 1955/56. Salzburg: Galerie Welz
1962: A Sea Ringed with Visions. London: Thames & Hudson ISBN978-0-500-01014-3 (Autobiography)
1974: My Life; translated (from "Mein Leben") by David Britt. London: Thames & Hudson ISBN0-500-01087-0
Први праизведби на неговите драми
1907: Сфинга и Човек од слама. Комедија за автомати. 29 март 1909 година во Кабаре Фледермаус, Виена
1909: „Убиец, надеж на жените“
1911 година: „Гребната грмушка“
1913: Сфинга и човек од слама, љубопитник. 14 април 1917 година во „Галерија Дада“, Цирих
1917: „Јоб“ (зголемена верзија на „Сфинга и Човек од слама“, 1907 година)
1960: "Патничко писмо",Оскар Кокошка, X списание, том I, бр. II (март 1960)
Литература
Alfred Weidinger: Oskar Kokoschka. Dreaming Boy and Enfant Terrible. Early Graphic Works, 1902–1909. Ed. Albertina, Vienna 1996. OCLC246977185
Alfred Weidinger: Kokoschka and Alma Mahler: Testimony to a Passionate Relationship. Prestel, New York 1996, ISBN3-7913-1722-9
Tobias G. Natter, (Ed.), Oskar Kokoschka. The Early Portraits 1909–1914, exhibition catalog Neue Galerie New York and Hamburger Kunsthalle. DuMont, Cologne 2001, ISBN3-8321-7182-7.
Paul Westheim, Oskar Kokoschka : das Werk Kokoschkas in 135 Abbildungen, exhibition catalogue, Paul Cassirer Verlag, Berlin, 1925.
Филмографија
Kokoschka Life's work, документарен филм во режија на Мишел Роде, Швајцарија, 2017, 91', дистрибуиран во Канада од K-Films Amérique (VOD).
_by_Erling_Mandelmann.jpg)
