Даниел Баренбојм (хебрејски: דניאל בארנבוים; роден на 15 ноември 1942 година) е пијанист и диригент кој е државјанин на Аргентина, Израел, Палестина и Шпанија.
Баренбојм е актуелен генерален музички директор на Берлинската државна опера, а претходно бил музички директор на Симфонискиот оркестар на Чикаго, Оркестарот на Париз и Ла Скала во Милано.[1] Баренбојм е познат по неговата работа со Западно-источниот диван оркестар, оркестар со седиште во Севиља со млади арапски и израелски музичари, и како критичар на израелската окупација на палестинските територии.
Баренбојм има добиено многу награди, вклучувајќи седум Греми награди, почесен Витез командант на Орденот на Британската Империја,[2] командант и голем офицер на француската Легија на честа, и други. Во 2002 година, заедно со палестинско-американскиот научник Едвард Саид, му била доделена наградата Конкорд на шпанскиот принц од Астурија. Баренбојм е полиглот, течно зборува шпански, хебрејски, англиски, француски, италијански и германски јазик. Самонаречен спинозист, тој е значително под влијание на животот и мислата на Спиноза.[3][4][5][6][7]
Биографија
Даниел Баренбојм, 11 годишна возраст, со композиторот Лустиг и младинскиот оркестар на Гадна (1953)
Даниел Баренбојм е роден на 15 ноември 1942 година во Буенос Аирес, Аргентина, од аргентинско-еврејски родители Аида (родена Шустер) и Енрике Баренбојм, двајцата професионални пијанисти.[8] Започнал со часови по пијано на петгодишна возраст со својата мајка, продолжувајќи да учи со својот татко, кој останал негов единствен учител. На 19 август 1950 година, на седумгодишна возраст, тој го одржал својот прв свечен концерт во неговиот роден град Буенос Аирес.[9]
Во 1952 година, семејството на Баренбојм се преселило во Израел. Две години подоцна, во летото 1954 година, неговите родители го однеле во Салцбург за да учествува на часовите по диригирање на Игор Маркевич. Во текот на тоа лето тој, исто така, се запознал и свирел за Вилхелм Фуртвенглер, кој останал централно музичко влијание и идеал за Баренбојм.[10] Во 1955 година, Баренбојм студирал хармонија и композиција со Надија Буланже во Париз.
Баренбојм има државјанство во Аргентина, Израел,[11]Палестина,[12] и Шпанија,[13] и бил првиот човек кој имал палестинско и израелско државјанство истовремено. Живее во Берлин.[9][14]
Кариера
Американски концертен настап на 15-годишна возраст (јануари 1958 година)
По настапот во Буенос Аирес, Баренбојм го направил своето меѓународно деби како пијанист на 10-годишна возраст во 1952 година во Виена и Рим. Во 1955 година настапил во Париз, во 1956 година во Лондон и во 1957 година во Њујорк под диригентската палка на Леополд Стоковски. Потоа следеле редовни концертни турнеи низ Европа, САД, Јужна Америка, Австралија и Далечниот Исток.
Во јуни 1967 година, Баренбојм и неговата тогашна свршеница Жаклин ду Пре одржале концерти во Ерусалим, Тел Авив, Хаифа и Бершева пред и за време на Шестдневната војна.[15] Неговото пријателство со музичарите Иџак Перлман, Зубин Мета и Пинчас Цукерман, и бракот со ду Пре довеле до филмот од 1969 година на Кристофер Нупен за нивната изведба на квинтетот на Шуберт „Пастрмка“.[16]
Баренбојм дебитирал како оперски диригент во 1973 година со изведбата на Моцартовиот Дон Жуан на фестивалот во Единбург. Баренбојм бил именуван за музички директор на Симфонискиот оркестар на Чикаго во 1989 година, функција што ја држел до 17 јуни 2006 година.[17]
Од 1992 година, Баренбојм е музички директор на Берлинската државна опера и на Стаатскапеле Берлин. Во есента 2000 година тој бил прогласен за доживотен диригент на Стаатскапеле Берлин.[18]
На 15 мај 2006 година, Баренбојм бил именуван за главен гостин-диригент на операта Ла Скала во Милано, по оставката на Рикардо Мути.[19] Тој потоа станал музички директор на Ла Скала во 2011 година.[20]
Во 2009 година, Баренбојм за првпат го диригирал Виенскиот новогодишен концерт на Виенската филхармонија.[21] Во својата новогодишна порака тој изразил надеж дека 2009 година ќе биде година за мир и за човечка правда на Блискиот Исток.[22] Тој повторно го диригирал Новогодишниот концерт во Виена во 2014 година, како и во 2022 година.[23]
↑Henderson, Michael (20 June 2006). „Goodbye Chicago, hello world“. The Telegraph. London. Архивирано од изворникот на 14 September 2006. Посетено на 23 April 2007.
