Ток Писин (Tok Pisin) — креолски јазик кој се зборува во Папуа Нова Гвинеја. Ток Писин е службен јазик во земјата и е најзборуван во државата. Овој јазик го користат од 5 до 6 милиони луѓе, но сепак јазикот приближно го зборуваат сите жители на државата.
Потекло на поимот
Името на јазикот потекнува од англиските зборови „talk“ (tok на ток писин) и „pidgin“ (pisin на ток писин). Многу ретко јазикот се именува како новогвинејски пиџин, или во академските извори меланезиски пиџин,[1]меланезиски англиски пиџин или неомеланезиски. Сепак, ток писин е најкористено име за јазикот. Иако порано јазикот се сметал за пиџин, денес тој е посебен јазик, најмногу поради тоа што има луѓе на кои јазикот им е мајчин и е лингва франка во Папуа Нова Гвинеја.
Класификација
Ток Писин се развил како резултат на меѓусебната комуникација на различните народи, кои отишле да работаат на плантажи во Квинсленд, Австралија. Луѓето почнале да користат една јазична мешавина заснована на англискиот. Оваа рана фаза на развојот е позната како пиџин. Јазикот воглавно има зборови од англискиот, но и од германскиот, малајскиот, португалскиот и абориџинските јазици.
Официјален статус
Јазикот е службен во Папуа Нова Гвинеја, заедно со англискиот и хири моту. Јазикот често се користи во Националното собрание на Папуа Нова Гвинеја. Повеќето од документите на владата се на англиски, но јавните кампањи во државата се на ток писин. Во образовниот систем англискиот е основен јазик, но и ток писин се користи во некои училишта.
Фонологија
Фонологијата на ток писин е слична со таа на јазикот од кој произлегол (англиски), но значително упростена. Така јазикот има 16 согласки и 5 самогласки.
Yumi olgeta mama karim umi long stap fri na wankain long wei yumi lukim i gutpela na strepela tru. Uumi olgeta igat ting ting bilong wanem samting I rait na rong na mipela olgeta I mas mekim gutpela pasin long ol narapela long tingting bilong brata susa.
Македонски
Сите човечки суштествa се раѓaaт слободни и еднакви по достоинство и правa. Tиe се обдарени со разум и совест и требa да се однесувaaт еден кон друг во дуxот на општо човечкaтa припaдност.
↑Eg F. Mihalic SVD, The Jacaranda Dictionary and Gramar of Melanesian Pidgin, Milton, QLD, Australia: Jacaranda Press Pty Ltd, 1971.
Литература
Volker, C. A. (2008). Papua New Guinea Tok Pisin English Dictionary. South Melbourne, Victoria: Oxford University Press. ISBN978-0-19-555112-9.
Mihalic, Francis (1971). The Jacaranda Dictionary and Grammar of Melanesian Pidgin. Milton, Queensland: Jacaranda Press. ISBN0-7016-8112-8. OCLC213236.
Murphy, John Joseph (1985). The Book of Pidgin English (6. изд.). Bathurst, New South Wales: Robert Brown. ISBN0-404-14160-9. OCLC5354671.
Smith, Geoff P. (2002). Growing Up With Tok Pisin: Contact, Creolization, and Change in Papua New Guinea's National Language. London: Battlebridge Publications. ISBN1-903292-06-9. OCLC49834526.
Dutton, Thomas Edward; Thomas, Dicks (1985). A New Course in Tok Pisin (New Guinea Pidgin). Canberra: Australian National University. ISBN0-85883-341-7. OCLC15812820.
Wurm, S. A.; Mühlhäusler, P. (1985). Handbook of Tok Pisin (New Guinea Pidgin). Pacific Linguistics. ISBN0-85883-321-2. OCLC12883165.
Nupela Testamen bilong Bikpela Jisas Kraist (ток писин). The Bible Society of Papua New Guinea. 1980. ISBN0-647-03671-1. OCLC12329661.
