Дритан Абазовиќ (роден на 25 декември 1985 година) е црногорски политичар кој ja вршел функцијата премиер на на Црна Гора од април 2022 година до октомври 2023 година. [1] Како етнички Албанец, тој ја предводи партијата Обединета реформска акција. Претходно бил вицепремиер во кабинетот на Здравко Кривокапиќ од 2020 до 2022 година [2]
Ран живот, образование и рана кариера
Абазовиќ е роден на 25 декември 1985 година во Улцињ, СР Црна Гора, СФР Југославија (денес Црна Гора ). [‡ 1] Абазовиќ е етнички Албанец.[3] По завршувањето на основното и средното училиште во Улцињ, дипломирал на Факултетот за политички науки на Универзитетот во Сараево.Магистрирал меѓународни односи на Факултетот за политички науки на Универзитетот во Црна Гора во 2008 година [4] Во 2019 година, докторирал на Факултетот за политички науки на Универзитетот во Сараево, откако ја одбранил докторската дисертација со наслов „Глобална политика - етички аспекти на глобализацијата“.[5]
Работел како професор во гимназијата во Улцињ, предавал социологија на културата, комуникација и историја на религијата.[6]
Од 2005 до 2007 година бил асистент на Факултетот за политички науки на Универзитетот во Сараево. Во 2009 година го завршил курсот за проучување на мирот на Универзитетот во Осло . На истиот универзитет завршил семинар за стручно усовршување.[6] Во 2011 година, тој престојувал во Соединетите Американски Држави додека учествувал во програмата на Стејт департментот во Вашингтон.Од 2010 до 2012 година, тој бил извршен директор на локалната радиодифузна компанија Теута, како и на невладината организација „Могул“, двете со центар во Улцињ.[6]
Во 2010 година, ја објавил својата прва книга со наслов Космополитска култура и глобална правда .[7]
Политичка кариера
Опозиција
Абазовиќ бил еден од основачите на социјал-либералната политичка партија Позитивна Црна Гора во 2012 година.[8] На црногорските парламентарни избори во 2012 година, партијата освоила 7 од 81 место во парламентот, што довело до тоа Абазовиќ да стане најмладиот пратеник во парламентот на Црна Гора.[9] Во 2014 година, по расколот во партијата, Абазовиќ ја напуштил Позитивна Црна Гора, работејќи како независен пратеник пред да се приклучи на новооснованата Обединета реформска акција (УРА) во 2015 година.[10] Тој во моментов е претседател на УРА и бил пратеник од истата партија од 2015 до 2020 година [4]
На 11 јули 2020 година, Граѓанското движење УРА одлучило да настапи на изборите самостојно, претставувајќи ја својата изборна платформа на левиот центар под името Црно и бело. Листата била предводена од независни кандидати, меѓу кои и познатата новинарка и активистка Милка Тадиќ, неколку универзитетски професори, новинари, граѓански и невладини активисти. Носител на изборната листа бил Абазовиќ како лидер на УРА.[11] Изборната листа на УРА вклучувала и еден претставник на партијата СПП, партија на бошњачките малцинства, како и неколку помали локални иницијативи.[12]
Со парламентарните избори во Црна Гора во 2020 година се случила првата демократска промена на власта во историјата на земјата. Изборната листа на Абазовиќ освоила четири мандати, што било доволно, но и клучно за соборувањето на Демократската партија на социјалистите (ДПС) предводена од Мило Ѓукановиќ по 30 години.[13][14] Абазовиќ, во име на УРА, заедно со лидерите на листите За иднината на Црна Гора и мирот е наша нација, Здравко Кривокапиќ и Алекса Бечиќ, на средбата договориле неколку принципи на кои би почивала идната влада, вклучително и формирање на експертска влада, продолжување на процесот на пристапување во Европската унија, борба против корупцијата и надминување на поларизацијата на црногорското општество.[15] Тие ги поканиле малцинските партии на Бошњаците и Албанците, сакајќи да формираат голема коалициска влада, но овие партии ја одбиваат ваквата понуда [15]
Вицепремиер на Црна Гора
Абазовиќ заедно со американскиот заменик државен секретар Венди Шерман, 19 октомври 2021 година
На 4 декември 2020 година, новиот повеќе партиски кабинет на Црна Гора бил изгласан од 41 пратеник од вкупно 81 пратеник во Парламентот на Црна Гора, а независниот политичар Здравко Кривокапиќ станал нов премиер на Црна Гора, а Абазовиќ бил избран за вицепремиер задолжен за безбедносниот сектор. координација и национална безбедност, со што формално завршило тридецениското владеење на ДПС во земјата. Новиот кабинет ветил дека ќе ја искорени корупцијата и организираниот криминал.[16]
На 5 јануари 2021 година, Абазовиќ изјавил пред јавноста дека компанијата „Глобал Монтенегро“, делумно во сопственост на претседателот Мило Ѓукановиќ, имала долг од 12,45 милиони евра кон државата и дека повеќе нема да има „недопирливи“ функционери.[17] Следниот ден, градежниот и казино магнат за кој се верува дека е поврзан со организираниот криминал во Црна Гора, Брано Миќуновиќ бил уапсен во Будва . Абазовиќ им честитал на полицијата и Агенцијата за национална безбедност за акцијата.[18] Миќуновиќ бил ослободен на 8 јануари и му било дозволено да се брани од слобода.[19]
По жестоките судири што избувнале во Цетиње за време на прогласувањето на новиот митрополит црногорски и приморски Јоаникије Миќовиќ на 5 септември 2021 година, избувнале и тензии во владејачкото мнозинство. Следниот ден, вицепремиерот Абазовиќ, министерот за внатрешни работи Сергеј Секуловиќ и началникот на полицијата Зоран Брѓанин биле обвинети дека се против настанот што се одржува во Цетиње од страна на неколку медиуми,[20] Премиерот Здравко Кривокапиќ најавил внатрешна истрага за настаните, одбивајќи да го коментира потенцијалното разрешување на Секуловиќ и Брѓанин. На 7 септември, водачот на ДФ Небојша Медојевиќ ги повикал двајцата да поднесат оставка, тврдејќи дека тие се дел од заговор дизајниран да ја врати ДПС на власт со насилни средства.[21] Следниот ден, Абазовиќ изјавил дека владата ја преминува „црвената линија“, предупредувајќи дека разрешувањето на Секуловиќ ќе доведе до тоа тој да ја повлече поддршката од владата и да работи на нејзино соборување.[22] На 1 ноември, се одржал состанок на Комитетот за безбедност и одбрана, а Абазовиќ ја повторил својата поддршка за безбедносниот сектор, велејќи дека тие го „зачувале мирот, во област со најголем ризик“. Министерот Секуловиќ, исто така, ги бранел своите постапки на првиот состанок на Комитетот на 27 септември.[23] Овие настани биле „почетокот на крајот“ на владата на Кривокапиќ, што на крајот довело до нејзино соборување со гласање недоверба неколку месеци подоцна.[24]
Премиер на Црна Гора
Абазовиќ на прес-конференција со финската премиерка Сана Марин
На 3 март 2022 година, претседателот Ѓукановиќ му го врачил мандатот за формирање на нова влада на Абазовиќ по гласањето за недоверба на владата на Кривокапиќ на почетокот на февруари.[25] На 28 април, црногорскиот парламент ја изгласал новата влада составена од широка коалиција на проевропски и просрпски партии, со Абазовиќ како премиер.[26] Абазовиќ изјавил пред пратениците дека главниот фокус на новата влада ќе бидат реформите што ги бара ЕУ од Црна Гора за да се забрза процесот на пристапување во светло на новата ситуација создадена од руската инвазија на Украина . Тој додал дека приоритети на Владата ќе бидат борбата против корупцијата, поодржливи инвестиции и развој, заштита на животната средина и подобра грижа за децата и младите.[26]
На 22 август 2022 година парламентот на Црна Гора му изгласал недоверба на владата.[27] Тој останал да ја извршува функцијата премиер до изборот на новата влада.[28]
.jpg)
