PROFILBARU.COM

Tabarchìn; Tabarkin
Parlòu in	Itàlia
Regioìn	Sardegna; (a Carlofòrte e Câdezédda)
Parlànti
Totâle	~15.000
Clasificaçión
Filogénexi	Léngoe indoeoropêe; Itàliche; Romànze; Romànze òcidentâli; Gàllo-Itàliche; Lìgure; Lìgure coloniâle; Tabarchin
Statûto ofiçiâ
Minoritâia; riconosciûa in	Itàlia ( Sardegna) da-a Lézze Regionâle 26/1997
Estræto in léngoa
	Diciaraçión universâle di dirìtti umâni, art. 1; Tütti i ómmi nàscian in libertè sun pàigi in dignitè e driti. Sun dutè de raxun e de cusciensa e han da fò l'ün con l’otru in piña fraternitè.
	Info

ZE	Sta pàgina a l'é scrîta in zenéize

O Tabarchin (in tabarchin: tabarkin) o l'e 'na variante da lengoa ligure parlâ inta zöna de Carlofòrte e Cädasedda, inta Sardegna do ponente, inte 'n'izoa lengoistica lontann-a da çitæ de Zena. O l'é parlòu da 10.000 personn-e.

Stöia

O nomme de Tabarchin o vegne da l'izoa de Tabarca, zu in Àfrica, sùbito de d’âto a-a Tunizîa, dove stava di pegeixi, ciù che âtro apreuvo a pescâ o coâllo. Gh’en stæti da-o 1540 a-o 1742.

Tutt’assemme a-o Bey di Turchi o no gh’è anæto ciù ben d'aveighe di Zeneixi cristien coscì inte seu tære, e o gh’à ordenòu d’anâsene ciù fito poscìbile. Segûo a Zena no se ghe poeiva anâ; lì o spaçio o l'è senpre stæto pöco, e i Tabarchin doveivan çercâlo inte quarche pòsto neuo.

E coscì o Re da Sardegna Carlo Feliçe o ghe dà a mente a-i pövei Tabarchin desperæ, e into 1745 o ghe proponn-e d’anâ inte l’izoa de San Pê. E coscì i Tabarchin, pegeixi d’orìgine e nòrdaficæn de proveniensa, an pigiòu e strasæ e a lengoa e î an portæ inte n'âtra izoa, dove no gh’ea ninte ma a l'ea tæra di cristien, e an comensòu torna a travagiâ.

Comme o diva anche l'Anònimo, i zeneixi “lì donde van, pe primma cösa n'âtra Zena ghe fan”. Defæti i Tabarchin pe primma cösa an fondòu 'na neua çitæ, con dâghe o nomme do Re ch’o î aveiva liberæ.

E coscì ancon a-a giornâ d'ancheu a Carlofòrte se parla a lengoa ch'a l'è nasciûa a Zena, a l'è pasâ pe Tabarca e a l'è finîa a Carlofòrte, parlâ da-i Zeneixi de Sardegna.

Fonologîa

Consonante

		Bilabbiàli	Alveölàri	Postalveölàri	Palatàli	Velàri
Nazâli	sonöre	m	n		ɲ	ŋ
Plosîve	sórde	p	t			k
Plosîve	sonöre	b	d			ɡ
Affrichæ	sórde			t͡ʃ
Affrichæ	sonöre			d͡ʒ
Fricatîve	sórde	f	s	ʃ
Fricatîve	sonöre	v	z	ʒ
Vibrânti	sonöre		r
Aproscimæ	sonöre		l		j	w

Vocâle

	Frontæ				Centrâli		Derê
	no-ariondæ		ariondæ		Centrâli		Derê
	curte	longhe	curte	longhe	curte	longhe	curte	longhe
Saræ	i	iː	y	yː			u	uː
Centrâli	e	eː	ø	øː			o	oː
Quæxi-averte	ɛ	ɛː					ɔ	ɔ:
Averte					a	aː