Tubus est canalis opertus, concavus et in longitudine rotundatus, fistula teres, per quam aqua aliique liquores ducuntur, aut aër aliaque gasa, sicut motrorum benzinariorum exhalationes, deducuntur. Tubi huic usui praeparati saepissime ex chalybe fiunt. Sed etiam ex plastica tubi utiles fiunt. Tubuli in laboratoriis adhibiti e vitro sunt. Antiqui etiam coriaceis et fictilibus tubis usi sunt ad aquam deducendam.[1]
Tubus figuram geometricamcylindri efficit inque materia exhibet. Alia operti canalis genera sunt fistula, quae saepe plumbea erat,[2] et sipho, qui etiam instrumentum exstinguendis incendiis idoneum est.[3]
Bruun, Christer, 2008. Proprietari e produttori di fistule acquarie romane: alcune questioni di topografia e di epigrafia. Archeologia Classica 509: 133-146.
————, 2010. Onomastics, Social History and Roman Lead Pipes. Arctos 44: 41-65.