Ұлы Гэтсби

 Басқа мағыналар үшін Ұлы Гэтсби (айрық) деген бетті қараңыз.
Ұлы Гэтсби
ағылш. The Great Gatsby
Басылым
"Ұлы Гэстби" кітабының алғашқы мұқабасы
Авторы

Фрэнсис Скотт Фицджеральд

Түпнұсқа тілі

Ағылшын тілі

Жазылған жыл

1923 – 1925 жж.

Жариялануы

10 сәуір 1925 жыл

Баспагер

Charles Scribner's Sons

Алдыңғысы

Әдемілер және қарғыстар

Келесі

Түн жұмсақ

Ұлы Гэтсби (ағылш. The Great Gatsby) — америкалық жазушы Фрэнсис Скотт Фицджеральдтың романы. Роман 1925 жылдың 10 сәуірінде жарық көрді. Америка әдебиетіндегі Джаз дәуірінің өкілі ретінде саналады. Роман Фицджеральдтың Еуропадағы саяхатының барысында, Парижде аяқталып жарияланған болатын.

Оқиға Нью-Йорктен алшақтау орналасқан Лонг-Айлендтің "алтын жағалауында" көрініс табады. 1920 жылдары Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейін АҚШ-та гүлдену басталады.

"Құрғақ заң" кезінде көптеген бутлегерлер миллионерлерге айналып, қысмыстың өрлеуіне түрткі болады. Фицджеральд олардың байлығына таңдана отырып, шексіз материализм бен Америкада моральдың болмауын бетке басады.

Роман автордың өмірінде атаққа ие бола алмады. Ұлы депрессия және Екінші дүниежүзілік соғыс жылдары тіпті ұмытылып кеткен болатын, 1950 жылдары жақсы сатыла бастады. Кейбір ағылшын тілдес елдерде орта мектеп пен ЖООдағы әдебиет бағдарламасына енгізілген болатын. 1998 жылы роман Modern Library баспасының нұсқасы бойынша 20 ғасырдың 100 ең жақсы кітаптарының рейтингінде 2 орында тұр.

Сюжеті

Роман бірінші жақтан жазылған. Ник Каррауэй өзінің әңгімесін ауқатты әкесінің кеңесінен бастайды: оның артықшылығына ие емес адамдарды пайымдамауды сұрайды. Оқиға Никтің Лонг-Айлендтегі Уэст-Эггте пәтер жалдауынан басталады. Онда ол Тома және Дэйзи Бьюкенендермен танысады. Бірде сол үйде Ник Джордан Бейкермен танысады. Джордан Никке Томның Нью-Йоркте көңілдесі бар екендігі жайлы айтады.

Бірде Ник өте бай Гэтсби есімді кісімен көрші екенін біледі. Гэтсби апта сайын сауық кештерін ұйымдастырып тұрады. Ол Никті өзінің бір кешіне шақырады. Гэстбиді ешкім көрмеген. Кеш барысында бір ер кісі Никті таниды, олар майданда бірге соғысған. Бейтаныс Джей Гэтсби болып шығады. Ник мен Джей арасында достық орнайды. Бірде Джордан Никке Гэтсбидің неге кештерге көп адамдарды шақыратынын айтады. Гэтсбидің басты мақсаты Дейзимен кездесу болып табылады, Дейзи - Гэтсбидің бұрыңғы ғашығы. Джей Джордан арқылы Никті Дейзимен кездесу ұйымдастыруын сұрайды. Ник уәде береді. Сол уақытта Ник пен Джордан арасында роман басталады.

"Плаза" отеліндегі кездесуде Том Джейдің Дейзиге деген махаббаты туралы біліп қояды, Том Гэтсбидің бутлегер екендігін айтады. Джей Дейзидің шындықты айтуды, Том сүймегенің айтуды сұрайды, бірақ Дейзи не айтарын білмей тұрып қалады. Том өзінің жеңісін сезініп, Джей мен Дейзи бір машинада, ал өзі, Ник және Джордан басқа көлікте қайтатының айтады.

Сол уақытта Джордж Вильсон өзінің әйелімен ұрысып, әйелінің оның көзіне шөп салып жүр деп айыптайды. Әйелі жылап, далаға жүгіріп шығады, сонда оны Гэтсбидің көлігі қағып кетеді. Артта келе жатқан Ник, Джордан және Том қаза тапқан әйелді көреді. Ол Томның көңілдесі болып шығады. Джордж Вильсон Гэтсби өлтіреді. Ник Гэстбидің барлық таныстарын және туысқандарын жерлеуге шақырады, бірақ ешкім келмейді. Том мен Дейзи ешқандай хабар қалдырмай, кетіп қалады. Джорданмен қатынастарын бұзғаннан кейін, Ник Томды кездейсоқ кездестіріп қалады. Ник Томның Уилсонды Гэтсбиді өлтіруге мәжбүрлегенің біледі. Кейін Ник Орта Батысқа көшіп кетеді.

Басты кейіпкерлер

  • Ник Каррауэй (ағылш: Nick Carraway) — Йель университетінің түлегі, бірінші дүниежүзілік соғыстың ардагері және жақында келген Уест-Эгга тұрғыны, 29 жаста (кейінірек 30 жаста), ол бірінші адам баяндаушысы ретінде әрекет етеді. Ол Гэтсбидің көршісі және облигация сатушысы. Каррауэй жеңіл-желпі және оптимистік, дегенмен роман дамыған сайын соңғы сапа жоғалады. Ақыр соңында, ол Америка Құрама Штаттарының шығысының құлдырауы мен немқұрайдылығынан үміт үзіп, ортаңғы батысқа оралады.
  • Джей Гэтсби (ағылш: Jay Gatsby; Джеймс "Джимми" Гэтц) — көлеңкелі іскерлік байланысы бар жас жұмбақ миллионер (кейінірек ол бутлегер екендігі белгілі болды), бастапқыда Солтүстік Дакотадан шыққан. Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде, ол Кентукки штатындағы Луисвиллдегі АҚШ-тың Тейлор армия лагерінде орналасқан Жас әскери адам болған кезде, Гэтсби өзінің дебютанты Дейзи Бухананмен өмір бойы махаббатпен кездесті. Соғыстан кейін ол Англиядағы Оксфордтағы Тринити колледжінде қысқа уақыт оқыды. Фрэнсис Фицджеральдың әйелі Зелда айтуынша, ол ішінара Лонг-Айлендтің жұмбақ көршісі Макс Герлахта Гэтсбиді құрған. Әскери істің ардагері Герлах өзінің жүктемелік қызметінің арқасында өзін-өзі тапқан миллионер болды және Фицджералдқа жазған хаттарында "ескі спорт" сөзін қолданғанды ұнататын.
  • Дэйзи Фэй Бьюкенен (ағылш: Daisy Fay Buchanan) — кішкентай, эгоцентристік, жас дебютант және Луисвилл, Кентуккидегі зайырлы Арыстан. Ол Никтің үшінші немере әпкесі және Том Бьюкененның әйелі. Томға үйленгенге дейін Дейзи Гэтсбимен романтикалық қарым-қатынаста болған. Оның Гэтсби мен Том арасындағы таңдауы романның басты қақтығыстарының бірі болып табылады. Фрэнсис Фицджералдтың романтикасы және оның Джиневра Кингке деген құштарлығы Фрэнсисті кейіпкер жасауға шабыттандырды.
  • Томас «Том» Бьюкенен (ағылш: Thomas "Tom" Buchanan) — Шығыс Эггте тұратын миллионер және Дэйзидің күйеуі. Том-бұлшықет физикасы бар, дауысы төмен және менмен мінезді адам. Ол Йель футбол жұлдызы және ақ үстемдіктің жақтаушысы болды. Басқа әдеби модельдердің ішінде Бьюкенен Джиневра Кингке үйленген Чикаго кәсіпкері Уильям "Билл" Митчеллмен белгілі бір ұқсастықтары бар. Бьюкенен мен Митчелл полоға қызығушылық танытқан чикагалықтар болды.
  • Джордан Бейкер (ағылш: Jordan Baker) — әуесқой гольфшы, саркастикалық тамырымен және жеке көзқарасымен, Дейзидің бұрыннан келе жатқан досы. Романның көп бөлігі үшін ол Ник Каррауэйдің досы, бірақ олар соңына қарай алшақтайды. Ол турнирде алдау туралы қауесеттерге байланысты күмәнді беделге ие, бұл оның әлеуметтік жағынан да, гольф ойыншысы ретінде де беделіне нұқсан келтірді. Джиневраның досы Эдит Каммингс, әуесқой гольфшы, баспасөзде "the Fairway Flapper"деген атпен танымал. Джордан Бейкерден айырмашылығы, Каммингс ешқашан алаяқтық жасады деп күдіктенбеген. Кейіпкердің аты-екі танымал автомобиль брендтерінің атылар, Jordan Motor Car Company және Baker Motor Vehicle, екеуі де Кливленд, Огайо, Джорданың "жылдам" беделіне және американдық әйелдерге берілген жаңа бостандыққа, әсіресе 1920 жылдары.
  • Джордж Уилсон (ағылш: George B. Wilson) — механик, көліктерге арналған шеберхананың иесі. Оны әйелі Миртл Уилсон да, Том Бьюкенен да ұнатпайды, ол оны "мылқау, ол өзінің тірі екенін білмейді"деп сипаттайды. Романның соңында Джордж Гэтсбиді өлтіреді, ол Миртлді өлтіріп, содан кейін өзін өлтіреді деп қателеседі. Романның соңында Джордж Гэтсбиді өлтіреді, Миртлді өлтірген көлікті басқарды деп қателесіп өлтіріп, сосын өзін-өзінді өлтіреді.
  • Миртл Уилсон (ағылш: Myrtle Wilson) — Джордждың әйелі және Том Бьюкененның әуесқойі. Миртл күйеуінен кетуге тырысады, некеден көңілі қалады. Оны Гэтсбидің көлігі кездейсоқ өлтіреді, өйткені ол Томды көлік жүргізіп жатыр деп қате ойлайды және оның артынан жүгіреді.

Жетістігі

Жарияланғаннан кейін көп ұзамай" Ұлы Гэтсби " Бродвейде сахналанып, Голливудтегі көрсетілімде болса да, кітап бестселлерге айналмады (алғашқы басылым — шамамен 24000 дана). Фицджералдтың өмірінде роман үлкен атаққа ие болмады. Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде ол қайта басылып, 150 000 дана кітап американдық сарбаздарға майданға жіберілді.

Бұл романның оқырмандарға деген қызығушылығының көбеюін тудырды. Содан бері бүкіл әлем бойынша 25 миллионнан астам көшірме сатылды. Келесі онжылдықтарда роман әлемнің көптеген ағылшын тілді елдеріндегі орта мектептерде және университеттік әдебиет курстарында оқуға міндетті болған шығармаларының бірі болды.

1998 жылы роман Modern Library баспасының нұсқасы бойынша XX ғасырдың 100 үздік ағылшын тілді романдар тізіміндегі № 2 нөмірмен белгіленді, тек Джойстың "Улиссінен" кейін. "Le Monde нұсқасы бойынша ғасырдың 100 кітабы" тізімінде роман 46-орынды иеленді.

Тағы қараңыз

Дереккөздер

Read other articles:

Australian cabless diesel locomotive Pacific National XRB classXRB561 at South Dynon in June 2006Type and originPower typeDiesel-electricBuilderPacific National, South DynonModelEMD GT26Total produced3SpecificationsConfiguration:​ • UICCo-CoGauge1,435 mm (4 ft 8+1⁄2 in),1,600 mm (5 ft 3 in)Fuel typeDieselPrime moverEMD 16-645E3CAspirationTurbochargedCylindersV16CareerOperatorsPacific NationalNumber in class3NumbersXRB560-XRB562C...

 

54 окрема механізована бригада Нарукавний знак бригадиНа службі грудень 2014 — по т.ч.Країна  УкраїнаВид Сухопутні військаТип  Механізовані військаУ складі ОК «Схід»Пункт базування  Донецька область,м.БахмутОборонець гетьманІван МазепаГасло «През шаблі має...

 

Kölner CfW Flagge Kölner CfW Voller Name KölnerClub für Wassersport e. V. Abkürzung KCfW Vereinssitz Oberländer Ufer50968 Köln Gegründet 26. Oktober 1907 in Köln Vereinsfarben rot, weiß, schwarz Trainingsgewässer Rhein Vorsitzender Peter Möller Mitglieder ca. 200 Homepage www.kcfw.de Bootshaus des KCfW nördlich der Rodenkirchener Brücke. Ehemaliges Bootshaus des KCfW unweit des Kölner Doms. Der Kölner Club für Wassersport (kurz KCfW) ist einer der ältesten Ruderver...

طب نقل الدميمتهنه transfusiologist (en) الموضوع نقل الدم تعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات طب نقل الدم أو طب النقل (بالإنجليزية: Transfusion medicine)‏ أو علم نقل الدم (بالإنجليزية: transfusiology)‏ هو فرع من فروع الطب يختص بنقل الدم ومكوناته. يقوم مختص مخبري سريري بعمليات جمع الدم وحفظه وفصل مكون

 

Megan Guarnier Datos personalesApodo(s) CalimeroNacimiento Glens Falls4 de mayo de 1985 (38 años)País  Estados UnidosNacionalidad(es) EstadounidenseAltura 1,63 cm[1]​Peso 54-55 kg[1]​Carrera deportivaDeporte CiclismoDisciplina Ciclismo en rutaTipo EscaladoraTrayectoria Equipos amateur 2008-20092009 PromanBourgogne Cyclisme Féminin Equipos profesionales 2010-201220132014-20182019 TIBCO-To The TopRabo WomenBoels DolmansTIBCO-SVB        ...

 

Hobart BosworthLahir(1867-08-11)11 Agustus 1867Marietta, Ohio, A.S.Meninggal30 Desember 1943(1943-12-30) (umur 76)Glendale, California, A.S.PekerjaanAktorsutradaraTahun aktif1908–1942Suami/istriAdele Farrington (?–1919) (cerai)Cecile Kibre (1920–1943) (hingga wafat)AnakGeorge Hobart Bosworth (b. 1918) Hobart Van Zandt Bosworth (11 Agustus 1867 – 30 Desember 1943) adalah seorang sutradara, aktor, penulis, dan produser asal Amerika Serikat [1] Referensi ^...

Not to be confused with Zagreb Ladies Open or Zagreb Indoors. This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Zagreb Open – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (March 2022) (Learn how and when to remove this template message) Tennis tournamentZagreb Open 2022 Zagreb OpenTournament informationEvent nameZagrebLocat...

 

Prison complex in California, United States This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article relies largely or entirely on a single source. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: Federal Correctional Complex, Lompoc – news · newspapers · books&...

 

2014 single by Neon Jungle LouderSingle by Neon Junglefrom the album Welcome to the Jungle Released20 July 2014 (2014-07-20)Recorded2014Genre Pop LabelSony, RCASongwriter(s)Duck Blackwell, Adam Argyle, Jetta John-HartleyNeon Jungle singles chronology Welcome to the Jungle (2014) Louder (2014) Can't Stop the Love (2014) Louder is a 2014 song by Neon Jungle from their 2014 album Welcome to the Jungle. It is their fourth single.[1] Background The band said the song discuss...

Railway station in Toronto, Ontario, Canada KennedyDeparting northbound train and adjoining TTC stationGeneral informationLocation2467 Eglinton Avenue EastToronto, OntarioCanadaCoordinates43°43′57″N 79°15′45″W / 43.73250°N 79.26250°W / 43.73250; -79.26250Owned byMetrolinxPlatforms1 side platformTracks1Connections Kennedy (future)ConstructionParkingAt adjacent community centreBicycle facilitiesNoAccessibleYes (temporarily closed)Other informationStation code...

 

Island in the Philippines This article is about the major island in the Visayas, Philippines. For the small island in Bicol Region, Philippines, see Panay Island (Catanduanes). For other uses, see Panay (disambiguation). Po-ni redirects here. For the former state in Borneo, see History of Brunei. PanayPanay island satellite image captured by Sentinel-2 in 2016Location within the PhilippinesGeographyLocationSouth East AsiaCoordinates11°09′N 122°29′E / 11.150°N 122.483°E...

 

Islamic museum in Sharjah, United Arab Emirates The Museum building First floor gallery at Sharjah's Museum of Islamic Civilization The Sharjah Museum of Islamic Civilization is a museum in Sharjah, United Arab Emirates (UAE). The museum, opened in 2008, covers Islamic culture, with more than 5,000 artifacts from the Islamic world.[1] Objects include calligraphy, carvings, ceramics, coins, glass, manuscripts, metalwork, and scientific instruments. It was formerly known as the Islamic ...

Railway station in Surrey, England ReigateGeneral informationLocationReigate, Reigate and BansteadEnglandGrid referenceTQ254507Managed bySouthernPlatforms2Other informationStation codeREIClassificationDfT category DHistoryOriginal companyReading, Guildford and Reigate RailwayKey dates4 July 1849opened as Reigate Town1 November 1898renamed ReigatePassengers2017/18 1.223 million2018/19 1.437 million2019/20 1.465 million2020/21 0.369 million2021/22 0.893 million NotesPassenger statistics from th...

 

2019 children's book by Ibtihaj Muhammad and S. K. Ali The Proudest Blue: A Story of Hijab and Family CoverAuthorIbtihaj Muhammad and S.K. AliCountryUnited StatesLanguageEnglishGenreChildren's literature, Picture bookPublisherLittle, Brown Books for Young Readers Publication dateSeptember 10, 2019Media typePrint (hardcover, paperback), AudioPages36ISBN978-0-31-651900-7 The Proudest Blue: A Story of Hijab and Family is a children's picture book written by Olympic medalist and social justi...

 

Communist block trains Train 4416, a green train operated by the Beijing Railway Bureau External image Green painted East German type 24 passenger car for China Railway in 1989 The terms green-skinned train[1][2] and green train[3] (Chinese: 绿皮车; pinyin: lǜpíchē; lit. 'green skin carriage') refer to a type of design which used to be the mainstay of the passenger railway fleets of China and other communist countries during the Cold War. These wo...

Portuguese bicycle racer In this Portuguese name, the first or maternal family name is Ferreira and the second or paternal family name is Sousa. Sérgio SousaSousa in 2016Personal informationFull nameSérgio Ferreira SousaBorn (1983-10-11) 11 October 1983 (age 40)Santo Tirso, PortugalHeight1.82 m (6 ft 0 in)Weight68 kg (150 lb)Team informationCurrent teamRetiredDisciplineRoadRoleRiderProfessional teams2005–2010Carvalhelhos–Boavista2011–2014Bar...

 

Canyon Independent School DistrictAddress3301 N. 23rd St.Texas Panhandle Canyon, Randall, Texas, 79015United StatesCoordinates35°01′07″N 101°55′16″W / 35.01861°N 101.92111°W / 35.01861; -101.92111District informationTypePublicMottoEmpowering Lifelong SuccessGradesPK-12Established1895SuperintendentDr. Darryl FluscheAsst. superintendent(s)Robyn CranmerCameron RosserHeather WilsonSchool board 7 Members Bruce CobbBill JenkinsMatt ParkerJennifer WinegarnerRandy ...

 

South Korean singer and entertainer For Lee Jae-yoon, South Korean-Canadian actor and model, see Lee Jae-yoon. In this Korean name, the family name is Lee. Lee Jae-yoonLee in June 2019Born (1994-08-09) August 9, 1994 (age 29)Busan, South KoreaEducationDong-Ah Institute of Media and Arts[1]OccupationsSingerdanceractorYears active2016–presentHeight184 cm (6 ft 0 in)Musical careerGenresK-popYears active2016–presentLabelsFNCMember ofSF9Korean nameHangul이재...

High school in Burlington County, New Jersey, United States Burlington County Institute of Technology Medford CampusAddress10 Hawkin RoadMedford, Burlington County, New Jersey 08055United StatesCoordinates39°53′45″N 74°48′07″W / 39.895765°N 74.802010°W / 39.895765; -74.802010InformationOther namesBCIT Medford, Medford TechTypeVo-techpublic high schoolSchool districtBurlington County Institute of TechnologyNCES School ID340249000998[1]PrincipalMichae...

 

José Agustín Caballero Información personalNacimiento 28 de agosto de 1762La Habana, CubaFallecimiento 6 de abril de 1835 (72 años)La Habana, CubaNacionalidad cubanaReligión Iglesia católica EducaciónEducado en Universidad de La HabanaInformación profesionalOcupación Escritor[editar datos en Wikidata] José Agustín Caballero (La Habana, Cuba, 28 de agosto de 1762 - La Habana, Cuba, 6 de abril de 1835) fue un sacerdote, teólogo y filósofo cubano. Está considerado como el...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!