Қаракөл қойы

Қаракөл қой қозысы

Қаракөл қойы – қозысының елтірісі өте бағалы болатын қой тұқымы. Қылшық жүнді қой тұқымдарының ішіндегі ең көп тарағаны. Біздің жыл санауымыздан бұрын Орта Азия халқының жылдар бойы сұрыптауының және өсіруінің нәтижесінде шығарылған. Денесі мығым, шағын, жүрдек, құйрықты (құйрық майы 2 – 3 кг) қой. Құйрығының ұшы S – тәрізді иілген, сирағы жіңішке, тұяғы берік, шөл және шөлейт аймақтарының қатаң ауа райына және жұтаң жайылымына әбден бейімделген. Қошқары мүйізді, тірі салм. 55 – 65 кг, ірілері 100 кг-нан жоғары болады, ал саулығы 45 – 50 кг тартады. Табиғи төлдегіштігі, әр 100 саулыққа шаққанда 95 – 100 қозыдан келеді. Еркек қозыларының салм. 4,5 – 5,5 кг, ұрғашысы 3,8 – 4,5 кг. Қозының жабыны туған кезінде бұйраланып тұрады, өсе келе жүн талшықтары ұзарып, бұйралары жазылып кетеді. Қаракөл елтірісі қара, көк, сұр, қоңыр, ақ, қызғылт түсті болып келеді. Жүні тұлымды, жылына екі рет (көктем, күз) қырқылады. Қошқарларынан 3,0 – 3,5 кг, саулықтарынан 2,0 – 2,5 кг жүн алынады. Одан қалың жүн маталар, кілем тоқылады. Сүттілігі 50 – 60 кг-ға жетеді. Сүтінің майлылығы 7 – 8%. Қаракөл қойының еті және майы өте сіңімді әрі дәмді. Қаракөл қойы негізінен Оңт. және Батыс Қазақстанда (Жамбыл, Қызылорда, Оңт.Қазақстан, Атырау, Маңғыстау, Батыс Қазақстан облыстары) өсіріледі. Қаракөл қойын сұрыптау жұмысымен Қазақ қаракөл ш. ғылыми-зерттеу институты шұғылданады.^[1][2]

Дереккөздер

1. “Қазақ Энциклопедиясы”, 9-том
2. Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8