წითელი მოცვი

წითელი მოცვი
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:  მცენარეები კლასი:  ორლებნიანნი ოჯახი:  მანანასებრნი
ლათინური სახელი
Vaccinium vitis-idaea
დაცვის სტატუსი
ყველაზე ნაკლები საფრთხის ქვეშ IUCN 3.1 Least Concern : 18748884
სისტემატიკა ვიკისახეობებში სურათები ვიკისაწყობში ITIS   505637 NCBI   180772 EOL   484410 IPNI   293975-2 TPL   kew-2457314

წითელი მოცვი^[1] ( ლათ. Vaccinium vitis-idaea) — მცენარე მანანასებრთა ოჯახისა.^[2] 25 სანტიმეტრამდე სიმაღლის ბუჩქია. სუსტად დატოტვილი მცენარეა. ტოტები სწორმდგომი ან მიწაზე გართხმულია. მხოხავი ფესვთა სისტემა აქვს, ნიადაგში 5-10 სანტიმეტრზე ჩადის, მაგრამ ვეგეტაციის პერიოდში 35-80 სანტიმეტრამდე ღრმავდება. ნაყოფი ბურთისებრი ღია-მოწითალო ფერისაა, ოთხბუდიანი. ფოთლები ელიფსური ან უკუკვერცხისებრია. ყვავილები ზარისებრია. გვირგვინი თეთრი ან მკრთალი ვარდისფერი აქვს. იზრდება წიწვოვან და შერეულ ტყეებში, ბუჩქნარებში, ტუნდრაში, მშრალ ტორფნარებში ჩრდილოეთ და ცენტრალურ ევროპაში, აზიაში, ჩრდილოეთ ამერიკაში. თესლი მორუხო-წითელი ფერის კურკაა. ყვავილობს მაის-ივნისში, ნაყოფი მწიფდება აგვისტო-სექტემბერში.^[2] ნაყოფი შეიცავს შაქარს 8-9%, ორგანულ მჟავებს, 2,3%-მდე. მათ შორის: ლიმონის, ვაშლის და ბენზოინის მჟავებს. აგრეთვე შეიცავს პექტონებს, თრიმლავ ნივთიერებებს, კაროტინს და სხვ. სამკურნალოდ გამოიყენება წითელი მოცვის ფოთლები და ნაყოფი;^[2] საქართველოში გვხვდება მთაგორიან ადგილებში, ტყეებში, ძირითადად შერეულ ან ფიჭვნარ ტყეებში, თითქმის ალპურ ზონამდე;^[2] ხშირია აჭარა-გურიის მთებში, აფხაზეთში, რაჭა-ლეჩხუმში, სვანეთში, ქართლში, თუშეთში, ფშავ-ხევსურეთში.^[3]

ყვავილის ფორმულა: ${\displaystyle \mathrm {\ast \;Ca_{(4)}\;Co_{(4)}\;A_{4+4}\;G_{({\overline {4}})}} }$

რესურსები ინტერნეტში

• წითელი მოცვი – ინფორმაცია (ინგლისური)
• წითელი მოცვი – ინფორმაცია (ინგლისური)
• წითელი მოცვი – ინფორმაცია (რუსული)
• წითელი მოცვი – ინფორმაცია დაარქივებული 2012-11-25 საიტზე Wayback Machine. (რუსული)
• წითელი მოცვი – დიდი საბჭოთა ენციკლოპედია^{[მკვდარი ბმული]} (რუსული)

სქოლიო

1. წითელი მოცვი - ბოტანიკური ლექსიკონი
2. ↑ წითელი მოცვი – Vaccinium vitis-idaea^{[მკვდარი ბმული]}
3. წითელი მოცვი – Vaccinium vitis-ideae L.,. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-04-20. ციტირების თარიღი: 2012-12-07.