Anders Behring Breivik er sonur Jens Breivik, hagfræðings og síðar efnahagsráðgjafa í norska sendiráðinu í London og París og Wenche (fædd Behring), sem starfaði áður sem hjúkrunarfræðingur. Þau skildu þegar hann var eins árs. Anders ólst upp í Osló, gekk í Smestad-barnaskólann, Ris-gagnfræðaskólann og útskrifaðist úr verslunarskóla Osló (Oslo Handelsgymnasium).
Árásirnar
Hryðjuverkaárásir Anders Breiviks voru tvíþættar. Í fyrsta lagi sprenging í miðborg Osló og svo fjöldamorð með skotvopni á eyjunni Útey í Buskerud. Í árásunum báðum létu samtals 77[4] manns lífið, átta í sprengingunni og 69 í skotárásunum á Útey. Lögreglan segir að hann hafi staðið einn að tilræðinu en getur ekki fullyrt að hann hafi ekki átt sér vitorðsmann eða fleiri.
Stefnuyfirlýsingar og greiningar
Breivik gaf út 1500 blaðsíðna stefnuyfirlýsingu sem hann nefndi: „2083 - A European Declearance of Independence“ (2083 - Sjálfstæðisyfirlýsing Evrópu) ásamt tólf mínútna löngu myndbandi sem hann setti á vefsíðuna Youtube. Grundvöllur yfirlýsingarinnar og helsta tilefni hryðjuverkanna var „trú á samsæri múslima um að taka yfir Evrópu.“[5] Tilefni árásanna telst því múslimahatur.[6] Í yfirlýsingunni lýsir hann stjórnmálalegum skoðunum sínum, andstöðu sinni gegn fjölmenningarstefnu og því sem hann kallar „menningar-marxisma“ ásamt „íslamvæðingu“ sem hann telur vera að leggja vestræna siðmenningu undir sig. Meðlimir vefsíðunnar Document.no, sem Breivik sjálfur var virkur á, bentu seinna á að hlutar af stefnulýsingunni væru breyttur texti úr stefnulýsingu bandaríska hryðjuverkamannsins og „græna anarkistans“ Theodores Kaczynski,[7] þar má nefna skilgreiningar Kaczynskis á því sem hann kallaði „fjöldasálfræði vinstrisinna“. Breivik telur ekki unnt að snúa við íslamvæðingu Vesturlanda nema með því að fjarlægja stjórnmálaöflin sem heimila hana. Hann sendi stefnuyfirlýsinguna á persónuleg tölvupóstföng vina sinna og skoðanabræðra en nú hefur hún komist í almenna dreifingu á netinu.
Anders Breivik hefur verið lýst sem „öfgahægrimanni“,[8][9] „kristnum bókstafstrúarmanni“ og „nýnasista“ af lögreglu og fjölmiðlum. Sjálfur segist hann vera hófsamlega kristinn,[10] hafa óbeit á nasistum og Hitler, sé á móti þrælahaldi og aðskilnaðarstefnu Suður-Afríku eins og hún var.[11]
Föstudaginn 24. ágúst 2012 var kveðinn upp dómur í máli Breiviks. Hann var metinn sakhæfur þar sem ekki þótti sýnt fram á geðrof og hann dæmdur í 21 árs fangelsi, sem er lengsti mögulegi fangelsisdómur í Noregi. Dómurinn vakti undrun víða um heim og þótti vægur, en þá var ekki tekið með í reikninginn að eftir 21 ár má framlengja dvöl fangans um 5 ár í einu ítrekað og má dómurinn því teljast lífstíðardómur.
Eftir dóm
Árið 2013 sendi Breivik, úr fangelsi, inn umsókn um stofnun stjórnmálaflokks með heitið „Norski fasistaflokkurinn og norræna bandalagið“.[13] Engin lög í Noregi meina stjórnmálaflokki að kenna sig við fasisma en umsókninni var hafnað þar sem fleiri en einn mann þarf, lögum samkvæmt, til að stofna félag.[14]