Pos tale nomizita "dizastro di Rancagua", kande patriota trupi Chiliana vinkesis dal Hispani, Chiliani exilis su en Cuyo, ed aceptis esar komandita da José de San Martín, lor la guberniestro di la provinco, qua projetis atakar Hispani en la vicerejio Peru. Ilu decidis lansar marala atako uzanta Chiliana portui.
San Martín savis ke por liberigar komplete Arjentinia ed altra regioni en Sud-Amerika de Hispana dominaco, oportis vinkar rejal armeo en Supra Peru (la nuna Bolivia), ma to nur esus posibla kun la helpo del armeo komandita da Simón Bolívar, veninta de norde. La du armei unionus en Peru e pose atakus Supra Peru.
San Martín anke kalkulis ke atakar de sude kontre Supra Peru afrontus granda rezisto. Tale, il projetis atakar Hispani ante en Chili e pos marchar norde til renkontrar Bolívar en Peru. Il projetis trairar Andi, e facis to en 4 punti por trompar Hispani pri la loko ube l'atako eventus. De Mendoza kun la helpo di Bernardo O'Higgins ilu komencis trairar la montaro ye la 19ma di januaro1817 e finis ye la 8ma di februaro. Quankam la suceso, San Martín perdis 1/3 de lua armeo en la voyajo.
Batalio di Chacabuco, segun graburo de 1902.
Kande Hispani savis ke San Martín jacis en Chili, li movis norde por blokusar il, ed establisis su en la valo di Chacabuco. San Martín deskovris da ula spionisto la skiso di Hispani, e lansis atako ye la 12ma di februaro. Lua trupi cirkondis Hispani, kaptis importanta punto di artilrio e vinkis la batalio. Ye la 13ma di februaro vinkoza San Martín eniris Santiago. Patrioti perdis nur 12 soldati en la batalio, ma cirkume 120 mortis pose pro la vunduri dum la kombati.[2]
