Շախմատի Հայաստանի առաջնություն

Շախմատի Հայաստանի առաջնությունը ինչպես տղամարդկանց, այնպես էլ կանանց շրջանում առաջին անգամ անցկացվել է 1934 թվականին։

#	Տարի	Հաղթող
1	1934	Հենրիկ Գասպարյան
2	1938	Հենրիկ Գասպարյան Ալեքսանդր Դոլուխանյան
3	1939	Ալեքսանդր Դոլուխանյան
4	1941	Լորիս Քալաշյան Վազգեն Կարապետյան
5	1945	Ալեքսանդր Քալանթար
6	1946	Տիգրան Պետրոսյան
7	1947	Տիգրան Պետրոսյան Հենրիկ Գասպարյան
8	1948	Տիգրան Պետրոսյան Հենրիկ Գասպարյան
9	1949	Հենրիկ Գասպարյան
10	1950	Հենրիկ Գասպարյան
11	1951	Հենրիկ Գասպարյան
12	1952	Վլադիմիր Գոլդին
13	1953	Արծրուն Սարգսյան
14	1954	Հենրիկ Գասպարյան
15	1955	Հենրիկ Գասպարյան
16	1956	Հենրիկ Գասպարյան
17	1957	Նիկոլայ Մյասնիկով
18	1958	Էդուարդ Մնացականյան
19	1959	Էդուարդ Մնացականյան
20	1960	Էդուարդ Մնացականյան
21	1961	Վանիկ Զաքարյան Արծրուն Սարգսյան
22	1962	Էդուարդ Մնացականյան
23	1963	Ադոլֆ Դեմիրխանյան
24	1964	Լևոն Գրիգորյան
25	1965	Ադոլֆ Դեմիրխանյան
26	1966	Լևոն Գրիգորյան
27	1967	Էդուարդ Մնացականյան
28	1968	Լևոն Գրիգորյան
29	1969	Լևոն Գրիգորյան Կարեն Ա.­ Գրիգորյան
30	1970	Կարեն Ա. Գրիգորյան
31	1971	Լևոն Գրիգորյան
32	1972	Լևոն Գրիգորյան Կարեն Ա. Գրիգորյան
33	1973	Ալբերտ Հարությունով
34	1974	Արշակ Պետրոսյան
35	1975	Վահագն Ոսկանյան
36	1976	Արշակ Պետրոսյան Վանիկ Զաքարյան Գագիկ Հակոբյան
37	1977	Ալբերտ Հարությունով
38	1978	Սմբատ Լպուտյան
39	1979	Սլավիկ Մովսիսյան
40	1980	Սմբատ Լպուտյան
41	1981	Վլադիմիր Շաբոյան Կարեն Մովսիսյան
42	1982	Հրաչիկ Թավադյան
43	1983	Աշոտ Անաստասյան
44	1984	Վլադիմիր Շաբոյան
45	1985	Աշոտ Անաստասյան
46	1986	Աշոտ Անաստասյան
47	1987	Աշոտ Անաստասյան
48	1988	Աշոտ Անաստասյան
49	1989	Արմեն Համբարձումյան
50	1990	Արտաշես Մինասյան
51	1991	Սերգեյ Գալդունց
52	1992	Աշոտ Անաստասյան Արտաշես Մինասյան
53	1993	Արտաշես Մինասյան
54	1994	Աշոտ Անաստասյան
55	1995	Արտաշես Մինասյան
56	1996	Վլադիմիր Հակոբյան
57	1997	Վլադիմիր Հակոբյան
58	1998	Սմբատ Լպուտյան
59	1999	Կարեն Ասրյան
60	2000	Գաբրիել Սարգսյան
61	2001	Սմբատ Լպուտյան
62	2002	Լևոն Արոնյան
63	2003	Գաբրիել Սարգսյան
64	2004	Արտաշես Մինասյան
65	2005	Աշոտ Անաստասյան
66	2006	Արտաշես Մինասյան
67	2007	Կարեն Ասրյան
68	2008	Կարեն Ասրյան
69	2009	Արման Փաշիկյան
70	2010	Ավետիք Գրիգորյան
71	2011	Ռոբերտ Հովհաննիսյան
72	2012	Տիգրան Լ. Պետրոսյան
73	2013	Տիգրան Լ. Պետրոսյան
74	2014	Տիգրան Քոթանջյան
75	2015	Կարեն Հ. Գրիգորյան[1]
76	2016	Զավեն Անդրիասյան[2]
77	2017	Հովհաննես Գաբուզյան[3]
78	2018	Հայկ Մարտիրոսյան[4]
79	2019	Արման Փաշիկյան[5]
80	2020	Սամվել Տեր-Սահակյան[6]
81	2021	Հովհաննես Գաբուզյան[7]
82	2022	Մանուել Պետրոսյան[8]
83	2023	Սամվել Տեր-Սահակյան[9]
84	2024	Ռոբերտ Հովհաննիսյան[10]
85	2025	Ռոբերտ Հովհաննիսյան[11]

Կանանց առաջնության հաղթողներ

• Ամբողջական ցանկը

#	Տարի	Հաղթող
48	1993	Էլինա Դանիելյան
49	1994	Էլինա Դանիելյան
50	1995	Էլինա Դանիելյան
51	1996	Գոհար Հլղաթյան
52	1997	Գոհար Հլղաթյան
53	1998	Լիլիթ Մկրտչյան
54	1999	Էլինա Դանիելյան
55	2000	Լիլիթ Մկրտչյան
56	2001	Գոհար Հլղաթյան
57	2002	Էլինա Դանիելյան
58	2003	Էլինա Դանիելյան
59	2004	Էլինա Դանիելյան
60	2005	Լիլիթ Մկրտչյան
61	2006	Սիրանուշ Անդրիասյան
62	2007	Սիրանուշ Անդրիասյան
63	2008	Լիլիթ Գալոյան
64	2009	Լիլիթ Գալոյան
65	2010	Անահիտ Խառատյան
66	2011	Սիրանուշ Անդրիասյան
67	2012	Մարիա Կուրսովա
68	2013	Աննա Հայրապետյան
69	2014	Շուշաննա Սարգսյան
70	2015	Սուսաննա Գաբոյան
71	2016	Մարիա Գևորգյան[12]
72	2017	Մարիա Գևորգյան[13]
73	2018	Մարիա Կուրսովա[14]
74	2019	Մարիա Գևորգյան[15]
75	2020	Մարիա Գևորգյան[16]
76	2021	Սուսաննա Գաբոյան[17]
77	2022	Մարիամ Մկրտչյան[18]
78	2023	Մարիա Գևորգյան[19]
79	2024	Սուսաննա Գաբոյան[10]
80	2025	Սուսաննա Գաբոյան[11]

Ծանոթագրություններ

1. Շախմատի Հայաստանի չեմպիոնները Կարեն Գրիգորյանը և Սուսաննա Գաբոյանն են
2. Հայաստանի 2016 թվականի առաջնության արդյունքները
3. «Հովհաննես Գաբուզյանը՝ Հայաստանի շախմատի տղամարդկանց չեմպիոն». Վերցված է 2017 Հունվար 21-ին.(չաշխատող հղում)
4. «Հայկ Մարտիրոսյանը Հայաստանի շախմատի տղամարդկանց 2018 թվականի չեմպիոնն է». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 25-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 22-ին.
5. «10 տարի անց. Արման Փաշիկյանը` շախմատի Հայաստանի կրկնակի չեմպիոն». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 20-ին.
6. Սամվել Տեր-Սահակյանը՝ շախմատի Հայաստանի չեմպիոն
7. «Hovhannes Gabuzyan and Susanna Gaboyan win Armenian championship». www.fide.com (անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ մարտի 1-ին.
8. «Մանուել Պետրոսյանը դարձավ շախմատի Հայաստանի չեմպիոն - Armsport.am». armsport.am. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 23-ին.
9. 83th Armenian Ch. The Highest League
10. «Շախմատի տղամարդկանց առաջնության նոր չեմպիոնը Ռոբերտ Հովհաննիսյանն է». armenpress.am. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 20-ին.
11. «Ավարտվեց շախմատի Հայաստանի առաջնությունը․ Հայտնի են հաղթողները». Armsport.am. 2025-01-22. Վերցված է 2025-01-22-ին.
12. Մարիա Գևորգյանը` Հայաստանի կանանց չեմպիոն(չաշխատող հղում)
13. «Մարիա Գևորգյանը` Հայաստանի շախմատի կանանց չեմպիոնուհի». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2017 Հունվար 21-ին.
14. «Մարիա Կուրսովան՝ շախմատի Հայաստանի չեմպիոն». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ ապրիլի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 22-ին.
15. «Մարիա Գևորգյանը՝ շախմատի Հայաստանի կանանց առաջնության հաղթող». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 26-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 20-ին.
16. Մարիա Գևորգյանն արժանիորեն դարձավ շախմատի կանանց Հայաստանի չեմպիոն
17. «Սուսաննա Գաբոյանը շախմատի Հայաստանի չեմպիոնն է». armenpress.am. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 25-ին.
18. «Կանանց շախմատի Հայաստանի 77-րդ առաջնության չեմպիոնը Մարիամ Մկրտչյանն է».
19. «nfl-is-highest-valued-pro-sports-league». doi:10.1177/237455680326.n4. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 21-ին.

Աղբյուրներ

• Շախմատի Հայաստանի տղամարդկանց չեմպիոններ Արխիվացված 2012-01-20 Wayback Machine
• Շախմատի Հայաստանի կանանց չեմպիոնուհիներ Արխիվացված 2011-09-30 Wayback Machine