Հայկական լեռնաշխարհի ճանապարհային կայաններ

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Բալլըկայա (այլ կիրառումներ)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Գիլան (այլ կիրառումներ)

Հայկական լեռնաշխարհի ճանապարհային կայաններ

Հայկական լեռնաշխարհ գոյություն ունեցել էին հետևյալ ճանապարհային կայաններ՝

• Այարչայ, ճանապարհային կայան Արևմտյան Հայաստանում։ Ըստ թուրք պատմիչ Քյաթիբ Չելեբիի Էրզրում-Դիարբեքիր ճանապարհի վրա։ Հմմտ Այարբաշ^[1]։
• Բալլըկայա, ճանապարհային կայան Արևմտյան Հայաստանում, Մալաթիա-Սեբաստիա ուղեգծի վրա, նշանակված է Կիպերտի կազմած հայկական քարտեզում^[2]։
• Բաշխան, Պաշխան, ճանապարհային կայան, իջևատուն և կամուրջ Արևմտյան Հայաստանում, Մուշի դաշտում, Թոկատից Դիարբեքիր տանող՝ ճանապարհի վրա։ Այստեղ Արածանիի վրա կան կամուրջներ՝ մի հին փոքր և մի մեծ՝ նորը, որ նույնպես կոչվում է Բաշխան^[3]։
• Բարանտեա, ճանապարհային կայան Մեծ Հայքում։ Նշանակված է Պևտինգերյան քարտեզում՝ Արտաշատ-Սատաղ ուղեգծի վրա^[4]։
• Բարսի, ճանապարհային կայան Սեբաստիայից Կոնիա տանող ուղեգծում։ Հիշատակում է թուրք պատմագիր Քյաթիբ Չելեբին^[5]։
• Բուբալիա, ճանապարհային կայան Փոքր Հայքում՝ Նիկոպոլիս֊Զիմարա ուղեգծի վրա, հիշատակված Պևտինգերյան քարտեզում։ Նիկողայոս Ադոնցը տեղադրում է բարձր Հայք Աշխարհի Դարանաղի գավառում^[6]։
• Գիլան, ճանապարհային կայան Արևմտյան Հայաստանում, Էրզրումից Դիարբեքիր տանող ճանապարհին։ Հիշատակում է Քյաթիբ Չելեբին^[7]։
• Գյոլբաշը, ճանապարհային կայան պատմական Փոքր Հայքում, Սեբաստյանից Գոնյա տանող ճանապարհին։ Հիշատակում է թուրք պատմագիր Քյաբիթ Զելեբին^[8]։
• Գոբդի , Գոբդե, Գոբդիե, ճանապարհային կայան Մեծ Հայքում։ Նշանավորված է Պևտինգերյան քարտեզում՝ Արտաշատ-Պարեսակա ուղեգծի վրա։ Եվրոպական ուսումնասիրողներից ոմանք նույնացնում են Պարսկահայքի Խոյ քաղաքի հետ։ Քարտեզի Անանուն Ռավեննացու օրինակում՝ Գոբդիե։ Կոնրադ Միլլերի կարծիքով անվան ուղիղ ընթերցումը կարող է եղած լինել Գոբաիշ, իսկ Մարկվարտի կարծիքով՝ Գոբդե^[9]։
• Գութանի, ճանապարհային կայարան Երևանի խանության Վեդիբացարի գավառում։ Ճշգրիտ տեղադրությունը՝ անորոշ^[10]։
• Դագնևանա, ճանապարհային կայան և ավան Մեծ Հայքում՝ նշանակված Պևտինգերյան քարտեզի Տիգրանակերտ-Արտաշատ ուղեգծի վրա^[11]։

Ծանոթագրություններ

1. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1986, էջ 225 — 992 էջ։
2. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1986, էջ 590 — 992 էջ։
3. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1986, էջ 632 — 992 էջ։
4. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1986, էջ 650 — 992 էջ։
5. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1986, էջ 667 — 992 էջ։
6. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1986, էջ 744 — 992 էջ։
7. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1986, էջ 893 — 992 էջ։
8. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1986, էջ 922 — 992 էջ։
9. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1986, էջ 960 — 992 էջ։
10. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1986, էջ 1004 — 992 էջ։
11. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1986, էջ 1018 — 992 էջ։