Ժոզեֆ Օլլեր

Ժոզեֆ Օլլեր
Ծնվել է	փետրվարի 10, 1839(1839-02-10)[1][2]
Ծննդավայր	Տեռասա, Àmbit metropolità de Barcelona, Բարսելոնայի պրովինցիա, Կատալոնիա, Իսպանիա
Մահացել է	ապրիլի 19, 1922(1922-04-19)[1] (83 տարեկան)
Մահվան վայր	Փարիզ
Գերեզման	Պեր Լաշեզ[3] և Grave of Oller
Քաղաքացիություն	Իսպանիա և  Ֆրանսիա
Մայրենի լեզու	կատալաներեն
Մասնագիտություն	գործարար
Ստորագրություն
Joseph Oller Վիքիպահեստում

Ժոզեֆ Օլլեր (կատ.՝ Josep Oller i Roca, փետրվարի 10, 1839(1839-02-10)^[1][2], Տեռասա, Àmbit metropolità de Barcelona, Բարսելոնայի պրովինցիա, Կատալոնիա, Իսպանիա - ապրիլի 19, 1922(1922-04-19)^[1], Փարիզ), իսպանացի գործարար և ձեռնարկատեր, ով իր կյանքի մեծ մասը ապրել է Փարիզում։

Նա հիմնադրել է Մուլեն Ռուժ կաբարեն^[4] և եղել է գրազահաշվեցույցի ստեղծողը^[5][6][7]։

Կենսագրություն

Ծնվել է Տեռասայում։ Ժոզեֆ Օլլերը մանկության տարիներին ընտանիքի հետ գաղթել է Ֆրանսիա։ Ավելի ուշ նա վերադարձել է Իսպանիա, որպեսզի սովորի Բիլբաոյի համալսարանում։ Այնտեղ նա սկսել է հետաքրքրվել աքլորակռվով ու սկսել բուքմեյքերի իր գործունեությունը։

1867 թվականին Փարիզում Ժոզեֆ Օլերը հայտնագործել է խաղադրույքների նոր եղանակ, որը նա անվանել է Pari Mutuel։ Նա հաջողությամբ ներկայացրել է իր համակարգը ֆրանսիական մրցարշավներում։ Այնուամենայնիվ, 1874 թվականին Ժոզեֆ Օլլերը դատապարտվել է տասնհինգ օրվա ազատազրկման և տուգանվել անօրինական մոլախաղերի համար։ 1891 թվականին Ֆրանսիայի իշխանությունները օրինականացրել են իրենց համակարգը և արգելել արձանագրված հավանականության խաղադրույքները։

1870 թվականիին նա որոշ ժամանակով տեղափոխվել է Լոնդոն` խուսափելու Ֆրանս-պրուսական պատերազմից։ Այնտեղ նա շփվել է բեմական աշխարհի հետ։

1876 թվականից սկսած Ժոզեֆ Օլլերը իր ուշադրությունը կենտրոնացրել է ժամանցի արդյունաբերության վրա։ Առաջին անգամ նա բացել է տարբեր լսարաններ և վայրեր։ Սակայն միայն 1889 թվականին են ինքն ու իր ընկերը՝ Շառլ Զիդլերը, բացել հայտնի Մուլեն Ռուժը^[4][6][8]։ «Մուլեն Ռուժ» կաբարեի բացումը, որը ծրագրվել էր որպես «աշխարհի առաջին պալատը` կանանց համար և պարի ամենանշանավոր տաճարը», նվիրված էր Փարիզում Համաշխարհային ցուցահանդեսի մեկնարկին և Էյֆելյան աշտարակի կառուցման ավարտին<sup>[9]</sup>։ Չորս տարի անց, նա բացել է Փարիզի առաջին մյուզիք-հոլլը` Փարիզյան Օլիմպիան։

Թաղվել է Պեր Լաշեզ գերեզմանատանը։

Ծանոթագրություններ

1. https://pantheon.world/profile/person/Joseph_Oller
2. Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
3. Gabrielli D. Dictionnaire historique du Père-Lachaise (ֆր.) — 2002. — P. 237. — ISBN 978-2-85917-346-3
4. «Joseph Oller, the founder».
5. «Inventor of the "Pari Mutuel" System Of Wagering» (PDF).
6. Анри Перрюшо Тулуз-Лотрек. — Litres, 2017-12-19. — 519 с. — ISBN 9785040947867
7. Артём Васильев Ставки на спорт. Основы беттинга. — Litres, 2017-09-16. — 69 с. — ISBN 9785040801336
8. Елена Кузнецова Париж. — Litres, 2017-09-05. — 135 с. — ISBN 5457171698
9. «Увидеть «Мулен Руж» и не умереть». РИА Новости (ռուսերեն). 20091006T1303+0400Z. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 17-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժոզեֆ Օլլեր» հոդվածին։