Somoni

Somoni
cомонӣ
Código:	TJS
Ámbito:	Tadjiikistán
Símbolo:	SM
Fracción:	100 diram.
Moedas:	1, 2, 5, 10, 20, 25 e 50 diram. 1, 3 e 5 somoni
Billetes:	1, 5, 20 e 50 diram. 20, 50, 100, 200 e 500 somoni.
Emisor:
Taxa de troco: 11-02-2021	1 EUR = 13,82 TJS 1 USD = 11,4 TJS[1]
Troco actual

O somoni (en taxico: cомонӣ) é a moeda oficial da República de Tadjiikistán, dividida en 100 diram (дирам). O seu código ISO 4217 é TJS e o seu símbolo é SM.^[2]

O nome do somoni está inspirado no apelido do pai da nación taxica, Ismail Samani.^[3][4]

Consonte o Decreto 415, do 26 de outubro de 2000, do presidente da República de Tadjiikistán, o somoni entrou en circulación o 30 de outubro dese mesmo ano, en substitución do rublo taxico, cunha paridade de 1 somoni = 1.000 rublos.^[3]

Moedas

As primeiras moedas puxéronse en circulación o 3 de setembro de 2001 consonte o Decreto 645, do 28 de agosto dese ano, con valores faciais de 5, 10, 20, 25 e 50 diram cuñadas en aceiro revestido de latón, e 1, 3, e 5 somoni en aceiro bañado en níquel. A partir de novembro de 2004 comezaron a emitirse tamén moedas conmemorativas circulantes de 1, 3 e 5 somoni, estas dúas últimas bimetálicas.^[3] En 2011 produciuse a emisión dunha segunda serie, que entrou en circulación en xuño de 2012, que se compuña dos valores de 5, 10, 20 e 50 diram, e 1 somoni. Finalmente, en 2018 entrou en circulación unha terceira serie cos valores de 1, 3 e 5 somoni.^[5][4]

As moedas da primeira serie foron cuñadas pola corporación pública rusa Goznak na Casa da Moeda de San Petersburgo. As seguintes series cuñáronse na Casa da Moeda de Casaquistán.^[5]

Primeira emisión

Imaxe		Facial	Datas	Parámetros técnicos				Descrición
Reverso	Anverso			Diámetro	Espesor	Peso	Aliaxe	Reverso	Anverso	Canto
		5 diram [6]	2001 2006	16,5 mm	1,45 mm	2,00 g	Ace. / Lat. (baño).	Valor facial	7 estrelas. ҷумҳурии Тоҷикистон = "Rep. de Tadjiikistán"	Liso
		10 diram [7]	2001 2006	17,5 mm	1,51 mm	2,40 g
		20 diram [8]	2001 2006	18,5 mm	1,51 mm	2,73 g
		25 diram [9]	2001 2006	19,1 mm	1,44 mm	2,80 g				Estriado
		50 diram [10]	2001 2006	21 mm	1,50 mm	3,55 g
		1 somoni [11]	2001	24,0 mm	1,60 mm	5,15 g	Ace/Ni (baño)	Valor. Coroa con 7 estrelas.	Ismail Samani. ҷумҳурии Тоҷикистон = "Rep. de Tadjiikistán"	Estriado por seccións
			2006			5,21 g	Ni-Lat.	Escudo e valor. ҷумҳурии Тоҷикистон = "Rep. de Tadjiikistán"	Dous bustos. СОЛИ ТАМАДДУНИ ОРИЁӢ / ДЕВОРНИГОРАИ ТОҶИКОНИ БОСТОН = "Ano da civilización aria. Diáspora dos antigos taxicos"
			2006						Arqueiro nunha carruaxe. СОЛИ ТАМАДДУНИ ОРИЁӢ / САҲНАИ ШИКОР (АСРИ V ПЕШ АЗ МИЛОД) = "Ano da civilización aria. Escena de caza, s. V a.de C."
			2007						Jaloliddini Rumi (poeta). ШОИР ВА МУГАФАККИРИ БУЗУРТ МАВЛОНОҶАЛОЛИДДИНИ РУМӢ 800 СОЛ = "Poeta e gran autor Mavlon Jaloliddini Rumii 800 anos"
		3 somoni [12]	2001	25,5 mm	1,80 mm	6,30 g	Cu-Ni	Valor. Coroa con 7 estrelas.	Escudo de Tadjiikistán. ҷумҳурии Тоҷикистон = "Rep. de Tadjiikistán"	Liso. Inscrición co valor
			2004				Bimetálica	Escudo e valor. ҷумҳурии Тоҷикистон = "Rep. de Tadjiikistán"	Monumento do rei Ismail Samani en Dushanbe. ПОЙТАҲТИ ТОҶИКИСТОН ш.ДУШАНБЕ ★ 1924-2004 ★ = "A capital de Tadjiikistán, Dushanbe 80 anos"
			2006						Escudo de Armas da cidade de Kulob. • 2700 СОЛАГИИ ш. КӮЛОБ • = "2700 aniversario de Kulob"
		5 somoni [13]	2001	26,5 mm	1,85 mm	7,10 g	Cu-Ni	Valor. Coroa con 7 estrelas.	Abdullah Rudaki. • ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН • / ПАНҶ СОМОНӢ / РӮДАКӢ = República de Tadjiikistán / 5 somoni / Rudaki	Estriado por seccións
			2004			6,95 g	Bimetálica	Escudo e valor. ҷумҳурии Тоҷикистон = "Rep. de Tadjiikistán"	Bandeira e Constitución de Tadjiikistán. • КОНСТИТУТСИЯИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН • / X СОЛ = "Constitución da Rep. de Tadjiikistán / 10 anos"	Liso. Inscrición co valor
			2006						Edificio do Goberno e mapa de Tadjiikistán. • ИСТИҚЛОЛИЯТИ ТОҶИКИСТОН • / XV СОЛ = "Independencia de Tadjiikistán / 15 anos"
			2008						Busto de Rudaki, cun rolo de papel e unha pluma. ★ САРДАФТАРИ АДАБИЁТИ ТОҶИК АБӮ АБДУЛЛОҲИ РӮДАКӢ / 1150 СОЛ = "Fundador da literatura taxica / 1150 anos"

Segunda emisión

Imaxe		Facial	Datas	Parámetros técnicos				Descrición
Reverso	Anverso			Diámetro	Espesor	Peso	Aliaxe	Reverso	Anverso	Canto
		1 diram [14]	2011	14,5 mm	1,00 mm	1,30 g	Ace. / Lat. (baño).	Valor facial e ornamento.	Escudo de armas de Tadjiikistán. ҷумҳурии Тоҷикистон = "Rep. de Tadjiikistán"	Liso
		2 diram [15]		16,0 mm	1,10 mm	1,60 g
		5 diram [16]	2011 2015 2017	18,0 mm	1,20 mm	2,00 g
		10 diram [17]	2011 2015 2017 2018	20,5 mm	1,40 mm	3,00 g
		20 diram [18]	2011 2015 2017 2018	23,5 mm	1,60 mm	4,50 g				Estriado
		50 diram [19]	2011 2015 2017 2018	26'0 mm	1,60 mm	5,50 g
		1 somoni [20]	2011 2017	27,0 mm	1,5 mm	5,20 g	Fe-Ace. (baño)

Terceira emisión

Imaxe		Facial	Datas	Parámetros técnicos				Descrición
Reverso	Anverso			Diámetro	Espesor	Peso	Aliaxe	Reverso	Anverso	Canto
		1 somoni [21]	2018 2019 2020	24,5 mm	1,8 mm	5,80 g	Cu-Ni	Valor facial e ornamento	Mirzo Tursunzoda. • ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН • М. Турсунзода = "Rep. de Tadjiikistán. M. Tursunzoda"	Estriado
		3 somoni [22]	2018 2019 2020	25,5 mm	1,8 mm	6,30 g	Cu-Ni		Shirinsho Shohtemur. • ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН • Ш. Шоҳтемур = "Rep. de Tadjiikistán. Sh. Shohtemur"	Liso. Inscrición co valor
		5 somoni [23]	2018 2019 2020	26,5 mm	1,8 mm	7,00 g	Cu-Ni		Sadriddin Aynī. • ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН • C. Aйнӣ = "Rep. de Tadjiikistán. S. Aynī"	Estriado por seccións

Billetes

En 1999 imprimiuse a primeira emisión de billetes, composta polos valores faciais de 1, 5, 20 e 50 dirams, e 1, 5, 10, 20, 50 e 100 somoni, que se puxeron en circulación o 30 de outubro de 2020.^[3] A esta serie engadíuselle en 2010 o billete de 3 somoni. A presión inflacionaria producida desde a introdución do somoni trouxo como consecuencia a impresión dos valores de 200 e 500 somoni ese mesmo 2010. A serie inicial de 5, 10, 20, 50 e 100 somoni foi reemitida en 2013, aínda que mantendo a data de 1999.^[24][25]

Imaxe		Facial	Datas	Dimensións	Descrición
Anverse	Reverso				Anverso	Reverso
		1 diram [26]	1999	100 × 60 mm	Teatro e casa da ópera	Cordal Pamir
		5 diram [27]			Palacio Cultural Arbob	Shrine of Mirzo Tursunzoda
		20 diram [28]			Sala do Banco Nacional	Estrada de momtaña
		50 diram [29]			Ismail Samani	Val
		1 somoni [30]		141 × 65 mm	Mirzo Tursunzoda	Banco Nacional de Tadjiikistán
		3 somoni [31]	2010		Shirinsho Shotemur	Asemblea Suprema
		5 somoni [32]	1999	144 × 65 mm	Sadriddin Aini	Santuario de Rudaki
		10 somoni [33]	1999 2018	147 × 65 mm	Said Alii Hamadoni	Tumba de Said Alii Hamadoni
		20 somoni [34]		150 × 65 mm	Avicena	Castelo Hissar
		50 somoni [35]		153 × 65 mm	Bobojon Gafurov	Casa de té
		100 somoni [36]	1999 2917	156 × 65 mm	Ismail Samani	Palacio presidencial
		200 somoni [37]	2010 2018	159 x 68 mm	Nusratullo Maksum	Biblioteca Nacional
		500 somoni [38]		162 x 71 mm	Rudaki	Palacio das Nacións

Notas

1. Cambio so somoni co euro e co dólar. Nataf.net
2. "Country currency codes". Iban.com
3. "History of national currency of Tajikistan Arquivado 21 de febreiro de 2021 en Wayback Machine.". Embassy of the Republic of Tajikistan to the Republic of Turkey.
4. "Coins". National Bank of Tajikistan.
5. "Coins from Tajikistan. Somoni (2000-date)". Numista.com
6. "5 Diram (2001-2006)". Numista.com
7. "10 Diram (2001-2006)". Numista.com
8. "20 Diram (2001-2006)". Numista.com
9. "25 Diram (2001-2006)". Numista.com
10. "50 Diram (2001-2006)". Numista.com
11. "1 Somoni: 2001, 2006(a), 2006(b), 2007". Numista.com
12. "3 Somoni: 2001, 2004, 2006". Numista.com
13. "5 Somoni: 2001, 2004, 2006, 2008". Numista.com
14. "1 Diram 2011". Numista.com
15. "2 Diram 2011". Numista.com
16. "5 Diram 2011". Numista.com
17. "10 Diram 2011". Numista.com
18. "20 Diram 2011". Numista.com
19. "50 Diram 2011". Numista.com
20. "1 Somoni 2011". Numista.com
21. "3 somoni: 2018 e 2019-2020". Numista.com
22. "3 somoni: 2018 e 2019-2020". Numista.com
23. "5 somoni: 2018 e 2019-2020". Numista.com
24. "Tajikistan". Banknote.ws
25. "Bancnotes". National Bank of Tajikistan.
26. "1 Diram". Banknote.ws
27. "5 Diram". Banknote.ws
28. "20 Diram". Banknote.ws
29. "50 Diram". Banknote.ws
30. "1 Somoni". Banknote.ws
31. "3 Somoni". Banknote.ws
32. "5 Somoni". Banknote.ws
33. "10 Somoni". Banknote.ws
34. "20 Somoni". Banknote.ws
35. "50 Somoni". Banknote.ws
36. "100 Somoni". Banknote.ws
37. "200 Somoni". Banknote.ws
38. "500 Somoni". Banknote.ws

Véxase tamén

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Somoni

Bibliografía

• Krause, C. L.; Mishler, C. (1991). Standard Catalog of World Coins: 1801-1991. (18ª ed.). Krause Publications. ISBN 0-87341-150-1
• Pick, A. (1994). Standard Catalog of World Paper Money: General Issues. (7th ed.). Krause Publications. ISBN 0-87341-207-9

Ligazóns externas

• National Bank of Tajikistan (en inglés)