Conta a tradición que a actual igrexa de San Xurxo, en Santurtzi, foi orixinalmente un mosteiro fundado por uns monxes de orixe inglesa, que fuxindo de conflitos relixiosos, foron a recalar na costa biscaíña, no Val de Somorrostro. En torno a este mosteiro xurdiría o pobo de Santurtzi.
O nome Santurtzi deriva do latínSant Georgi, ao igual que a ermida do mesmo nome que existiu en Gordexola preto de Iduibaltza (Okondo). A primeira mención escrita deste topónimo data do 1075. No devandito documento, escrito en latín, menciónase ao Monasterium Sant Georgis. Posteriormente, durante a Idade Media o nome sería transcribido de moi diversas formas San Jurdic (1249), Santurce (1333), San Yurdie, Sautuye, Santurtzi (1372). No século XV aparece mencionado como Sturse, Santurse e Santursi.
A denominación en éuscaro, única oficial dende 1983, é Santurtzi. Tradicionalmente, en castelán coñeceuse como Santurce. O xentilicio dos seus habitantes é santurtziarra.
Posúe unha orografía moi accidentada aínda que, a excepción do monte Serantes (452 m) -un dos seus elementos topográficos máis simbólico-, non presenta grandes alturas, situándose as máis significativas nos contrafortes do propio Serantes: O Mazo (245 m) e os Cuetos (123 e 106 m). O seu relevo inscríbese dentro do flanco norte do chamado anticlinal de Biscaia. É un relevo de tipo estrutural correspondendo a unha serie de materiais do cretáceo (calcarias urgonienses) ao longo de Punta Lucero-Serantes suavemente inclinados cara á ría.
Características
O clima en Santurtzi está baixo a influencia do clima oceánico húmido. As temperaturas son suaves durante todo o ano, con choivas máis frecuentes na primavera e outono, invernos benignos e veráns non excesivamente calorosos. A temperatura media no verán é de 20 °C e de 8 °C no inverno.
A beleza da paisaxe e a calidade da súa gastronomía xunto coa hospitalidade dos santurzanos son só algúns atractivos dos que o visitante pode gozar. Santurtzi é unha vila mariñeira que soubo conservar os seus costumes a pesar do seu gran crecemento. A vida neste Concello, está marcada polo mar, que inspira o seu traballo e o seu lecer. A pesca e as regatas de traiñeiras e as festas marianas da Virxe do Carme manteñen vivas as súas raíces. E da gastronomía que dicir, en todo o mundo é coñecido o bo trato que ao peixe dáselle en Santurtzi, en especial ao besugo e como non, ás sardiñas en lugares como o restaurante Mandanga ou o internacionalmente coñecido Currito.
