Sanamede do Monte, A Baña

Sanamede do Monte
	Cruceiro e igrexa de Sanamede.
Concello	A Baña
Provincia	A Coruña
Coordenadas	42°56′08″N 8°43′44″O / 42.93547881, -8.72902634
Área	9,51 km²
Poboación	414 hab. (2016)
Densidade	43,53 hab./km²
Entidades de poboación	10
	[ editar datos en Wikidata ]

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Sanamede e O Monte.

Sanamede do Monte é unha parroquia que se localiza no sueste do concello da Baña na comarca da Barcala. Segundo o padrón municipal de 2016 tiña 414 habitantes (211 mulleres e 203 homes) distribuídos en 7 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 544 habitantes.

Historia

Malia a mala conservación aínda quedan restos de túmulos megalíticos como son a mámoa do Purrubelo e a mámoa das Chamiseiras. As dúas sitúanse en Duomes de Abaixo. No lugar de Monte tamén se atopa a mámoa da Mina de Mosqueira.^[2]

A primeira referencia nun documento é o ano 988, onde reflicten que o monxe Leodofredo fai doazón da mesma e tódolos seus lugares ao mosteiro de Antealtares.

Feira en Seilán^[3]

No ano 1793, os veciños de Covas, San Cibrán e San Mamede elevaron unha petición ao Rei Carlos IV para que lles autorizase a celebración dunha feira todos os meses. Por Real Carta dada o 4 de setembro de 1795 concedéuselle a feira o segundo domingo de cada mes. Esta foi feita na carballeira de Seilán, e por ese motivo construíuse unha capela, primeiro de madeira, na que se oficiaba a misa os días da feira. No ano 1928 permitíuselle facer feira nos segundos domingos e nos cuartos daqueles meses que tiveran cinco. Esta durou ata os anos 60.

A igrexa

Sofre varias transformacións, sobre todo a partir do ano 1594, visibles na variedade de estilos, que van desnde o gótico tardío ata o manierista que se manifesta na capela maior e nos retablos.

Arquitectura popular

Muíños^[4]

A maioría moían con auga do río Seilán (río Albariña) nove meses, excepto o Novo, propio do cura, que moía todo o ano

O dos Aguillóns
O do Medio
O da Ponte dos Aguillóns
O dos Gómez
Novo
Vello
O de Nantón
O do Medio
O de Arriba
Novo, do cura

Moían a metade do ano coas augas do regato de Buchaín:

O de Buchaín
O de Abaixo

Pombais^[4]

Pombal de 20 pares de Francisco Pérez de Lucia
Pombal de 10 pares de Domingo Silva

Festas

3 de febreiro: San Blas (en Seilán).
17 de agosto: San Mamede.
18 de agosto: Santo Antón.
19 de agosto: San Luís.
Domingo seguinte ao 19 de agosto: A Peregrina (en Seilán).
Domingo seguinte ao 16 de setembro: Santa Eufemia (en Seilán).

Lugares e parroquias

Lugares de Sanamede do Monte

Lugares da parroquia de Sanamede do Monte no concello da Baña (A Coruña)
Buchaín \| Duomes de Abaixo \| Duomes de Arriba \| Freiriñas \| O Monte de Abaixo \| Nantón \| O Rucheiro \| Sanamede \| O Seilán \| Xanín

Parroquias da Baña

Galicia \| Provincia da Coruña \| Parroquias da Baña
A Baña (San Vicenzo) \| Barcala (San Xoán) \| O Barro (Santa Mariña) \| Cabanas (San Miguel) \| Corneira (San Cristovo) \| A Ermida (San Salvador) \| Fiopáns (San Pedro) \| Lañas (Santa Baia) \| Marcelle (Santa Cristina) \| Ordoeste (Santa María) \| A Riba (San Xoán) \| San Cibrán de Barcala (San Cibrán) \| Sanamede do Monte (San Mamede) \| Suevos (San Mamede) \| Troitosende (Santa María)