María Salvo Iborra, nada en Sabadell o 27 de maio de 1920 e finada en Barcelona o 16 de novembro de 2020,[1] foi unha activista antifranquista española, vítima da represión durante a ditadura franquista.[2]
Traxectoria
Filla dun carpinteiro ebanista que participou no movemento obreiro sen militar en ningún partido político nin sindicato. A súa nai era ama de casa, católica practicante e analfabeta. Cando tiña sete anos a súa familia trasladouse ao barrio de Les Corts de Barcelona. Aos trece abandonu a escola e traballou de porteira no edificio no que vivían. Posteriormente traballou de costureira e pranchadora. En 1935 comezou a frecuentar os centros culturais de Esquerra Republicana, pero influenciada pola moza do seu irmán maior ingresou nas Juventudes Socialistas Unificadas de Cataluña (JSUC).[3][4]
Logo do golpe de Estado do 18 de xullo de 1936 afiliouse á Unión General de Trabajadores e traballou nun taller de roupa colectivizado pola CNT e a UGT.[3] En 1938 fíxose cargo da secretaría de Propaganda do comité de Barcelona das Juventudes Socialistas Unificadas de Cataluña. O 26 de xaneiro de 1939 marchou ao exilio en Francia, onde foi internada nos campos de concentración de Le Pouliguen e Moisdon-la-Rivière. Formou parte dos grupos de españois aos que as autoridades francesas obrigaron a regresar a España.[4]
Traballou na clandestinidade para o Partido Comunista de España sendo coñecida como Alba e Cionín. Viaxou a Galicia onde contactou con Eladio Rodríguez a través de Jacinto Nogueira. Trala caída de Eleuterio Lobo Martín foi detida en Madrid o 9 de setembro de 1941 xunto con Consuelo Alonso, Perpetua Rejas e Antonia Benito, ingresando na Prisión de Les Corts (prisión provincial de Barcelona). Tres anos despois celebrouse o xuízo en Alcalá de Henares ante un tribunal militar, que a condenou a trinta anos de prisión por conspiración contra a seguridade interior do Estado,[5] iniciando un periplo de prisións por España comezando por Torrero (Zaragoza), prisión de Ventas (Madrid) e prisión provincial de Segovia, entre outras. Foi posta en liberdade, con pena de desterro da provincia de Barcelona e destino en Santander, dezaséis anos despois.[4][6]
Membro na clandestinidade do Partido Socialista Unificado de Cataluña, conseguiu regresar a Barcelona burlando o desterro. Desde a transición presidiu a Associació Catalana d'Expresos Polítics e cofundó a asociación Les Dones del 36.
O historiador Ricard Vinyes escribiu o libro El daño y la memoria. Las prisiones de María Salvo (ISBN 84-01-53070-9).[5]
Reconoñecmentos
Notas
- ↑ Agencia EFE (17 de novembro de 2020). "Fallece la luchadora antifranquista María Salvo a los 100 años". =El Confidencial (Madrid). Consultado o 17 de novembro de 2020.
- ↑ presodelescorts.org/ (ed.). "María Salvo Iborra" (PDF). Consultado o 18 de decembro de 2013.
- ↑ 3,0 3,1 Bengoechea, Soledad (2013). Les dones del PSUC (en catalán). Barcelona: Els arbres de Fahrenheit. p. 103.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 "Maria Salvo, ex-presa política del franquismo: «La lucha no se acaba nunca»". =Revista Universitat de Barcelona. 20 de novembro de 2015.
- ↑ 5,0 5,1 "Ricard Vinyes reconstruye la biografía de la antifranquista María Salvo". El País. 2 de novembro de 2004. Consultado o 18 de decembro de 2013.
- ↑ S. Barbarroja, Cristina (11 de novembro de 2015). "María Salvo, la última Dona del 36". =Público.
Véxase tamén
Bibliografía
- Fernández Rodríguez, Carlos (2020). Los otros camaradas: El PCE en los orígenes del franquismo (1939-1945) (en castelán). Zaragoza: Prensas Universitarias de Zaragoza. pp. 339–351. ISBN 9788417873707.
Ligazóns externas
