Porteiro histórico do Athletic Club, é un dos xogadores máis importantes da historia do club, así como o futbolista que máis partidos oficiais disputou coa súa camiseta (614). Gañou co Athletic dous campionatos de Copa (1969 e 1973) e un Trofeo Zamora nas 18 tempadas que ocupou a portería de San Mamés. Ademais, foi tres veces subcampións de Copa, unha vez subcampión de Liga e xogou a final da Copa da UEFA en 1977.[1][2][3][4]
Retirouse ao final da tempada 1979/80,[5] aínda que foi o 12 de decembro de 1979 cando disputou o seu último partido como profesional.[6] Posteriormente, pasou a traballar como adestrador nas categorías inferiores do Athletic, e adestrou o primeiro equipo na tempada 1986/87. Posteriormente exerceu de adestrador de porteiros ata 2001.
Traxectoria
Comezos
Naceu o 1 de marzo de 1943 na localidade guipuscoana de Zarautz, nun baserri chamado Makatza.[7] Durante a súa infancia comezou a xogar ao fútbol na praia de Zarautz. Estudou no Colexio La Salle e, posteriormente, aprendeu o oficio de torneiro na Escola de Mestres Antonianos. Durante un tempo traballou no torno nunha pequena empresa.[8][9]
O primeiro equipo no que xogou, con 12 anos, foi o Salleko infantil. Pouco despois pasou a xogar no equipo dos Antonianos e máis tarde no xuvenil do CD Zarautz.[8][10]
Basconia
En 1961, con 18 anos, pasou unha proba para fichar polo CD Basconia, que militaba en Segunda División, cando este equipo aínda non era filial do Athletic.[9] Debutou na categoría de prata na sétima xornada contra o Indautxu, aproveitando unha lesión de Arego e xa non volveu saír do once titular.[11]
Co Basconia xogou a Copa do Xeneralísimo 1961/62 e, para sorpresa de moitos, eliminou ao Atlético de Madrid, club que militaba en Primeira División e que gañara as dúas últimas edicións do torneo.[12][13] A grande actuación de Iribar nesa eliminatoria e ao longo da tempada chamou a atención de varios clubs de todo o país, como o FC Barcelona, o Valencia CF ou o Atlético de Madrid, que estaban interesados en adquirir os seus servizos.[14][5][11]
Finalmente, o Athletic Club pagoulle ao CD Basconia un traspaso dun millón de pesetas polo xogador, cifra récord para a época.[15][9]
Athletic Club
A súa primeira tempada no Athletic non foi doada, xa que a portería estaba ocupada polo internacional Carmelo Cedrún, que fora o dono indiscutible da meta branca e vermella durante máis de dez anos. O 23 de setembro de 1962, debido á lesión de Carmelo, debutou como xogador do equipo vasco substituíndo ao porteiro biscaíño aos 61 minutos de xogo, nun partido contra o CD Málaga.[16] O 14 de abril de 1963 foi titular por primeira vez nunha derrota por 3-2 ante o Real Betis. O 21 de abril de 1963 xogou o seu primeiro partido en San Mamés, que acabou cunha derrota ante o Real Madrid (0–1) tras un gol de penalti de Puskás.[17][9]
Na seguinte tempada, con Carmelo lesionado, Iribar consolidouse como porteiro titular. As súas boas actuacións valéronlle a admiración da afección e, ademais, relegou definitivamente ao banco a Carmelo, que marchou ao Espanyol ao final da tempada.
En 1969 gañou o seu primeiro título co Athletic ao vencer ao Elche por 1-0 na final da Copa do Xeneralísimo. Na tempada 1969/70 estivo preto de gañar o campionato de liga, pero unha derrota en Valencia, na penúltima xornada de liga, deixou ao equipo como subcampión. Ese ano fíxose co trofeo Zamora, ao encaixar 20 goles en 30 partidos de liga.[18] Durante a tempada 1970/71 mantivo a portería a cero durante 1.018 minutos en San Mamés.[19] O seu momento máis delicado foi en 1973, cando estivo varios meses gravemente enfermo debido á febre tifoide.[20] O 29 de xuño do mesmo ano conquistou o seu segundo título ao vencer por 2-0 ao Castellón na final da Copa.[21]
Na tempada 1976/77 foi subcampión tanto da Copa da UEFA como da Copa do Rei, tras perder sendas finais contra a Juventus e o Real Betis respectivamente.[22] Na quenda de penaltis ante o Betis, Iribar tirou o vixésimo lanzamento, sendo detido polo gardameta contrario, o tamén vasco Esnaola, o que fixo que o título fose a parar ás vitrinas andaluzas.[23]
Trala súa retirada foi adestrador das categorías inferiores do Athletic Club (infantil e cadete). En 1983 colleu as rendas do Bilbao Athletic, na Segunda División, categoría na que se proclamou subcampión na súa primeira tempada. Na campaña 1986-87 pasou a ocupar o banco do primeiro equipo do Athletic Club, rematando terceiro na liga e semifinalista na Copa do Rei.[27] Foi adestrador de porteiros do primeiro equipo entre 1990 e 2001 e, posteriormente, foi designado polo presidente Javier Uría como representante institucional do club, acompañando habitualmente ao primeiro equipo nas súas viaxes.[28] Tamén foi adestrador da selección de Euskadi durante case vinte anos, deixando o posto en 2011 e sendo substituído por Javier Irureta.[29]
Selección española
Foi internacional coa selección española en 49 ocasións. O seu debut internacional foi o 11 de marzo de1964, cando acababa de cumprir 21 anos, nunha goleada por 5-1 contra Irlanda, nun partido de clasificación para a Eurocopa de 1964.[9][30] Ese foi o inicio dunha longa carreira baixo os paus da selección, onde se convertería no titular indiscutible durante a seguinte década. Ese mesmo verán foi o porteiro titular de España na Eurocopa. Xogou as semifinais contra Hungría e tamén a final ante a Unión Soviética, capitaneada por outro histórico porteiro, Lev Iashin. O gol do dianteiro galego Marcelino deulle a Eurocopa a España, gañando así Iribar o primeiro título da súa carreira deportiva, no seu cuarto partido como internacional.[31]
Iribar e Kortabarria saltan ao campo de Atocha vestindo a ikurriña no derbi Real-Athletic o 5 de decembro de 1976.
Durante a Transición española e coincidindo coa recta final da súa carreira deportiva, Iribar tivo unha importante implicación na política. O 5 de decembro de 1976, antes dun derbi ante a Real Sociedad no Estadio de Atocha, Iribar e o capitán realista Inaxio Kortabarria saltaron ao terreo de xogo portando unha ikurriña, que situaron ambos cerimoniosamente no círculo central do campo. Daquela esta bandeira era ilegal, xa que aínda non comezara o proceso autonomista en España. Foi a primeira exposición pública da bandeira que foi tolerada polas autoridades da época, xa que ambos os xogadores non foron detidos nin procesados nesa ocasión.[34]
Nos anos seguintes apoiou publicamente á esquerda abertzale. O 19 de outubro de1978 presentouse como membro da primeira Mesa Nacional da coalición independentista Herri Batasuna, da que foi polo tanto un dos fundadores. Xunto a Telesforo Monzón, Patxi Zabaleta, Jon Idigoras ou Francisco Letamendía, entre outros, formou parte da coalición como independente.[35] Nese momento, a Mesa Nacional, máis que órgano de goberno da coalición, funcionaba como unha Xunta de apoio a HB. Nesa primeira Mesa Nacional, Iribar actuou como representante de Biscaia.
↑Mallo, Juanma (1 de marzo de 2018). "«Txetxu, me retiro»". El Correo(en castelán). Arquivado dende o orixinal o 03 de marzo de 2022. Consultado o 3 de marzo de 2022.
↑Agiriano, Jon (1 de marzo de 2018). "Iribar es el Athletic". Athletic - El Correo(en castelán). Arquivado dende o orixinal o 03 de marzo de 2022. Consultado o 3 de marzo de 2022.
_(cropped).jpg)
.svg){kind=small}
