A escatoloxía refírese ás expectativas do fin da era actual, da historia, ou do propio mundo.[1] A fin do mundo ou fin dos tempos[2] está prevista por varias relixións (tanto abrahámicas como non abrahámicas), que ensinan que os acontecementos mundiais negativos alcanzarán un clímax. A crenza de que a fin do mundo é inminente coñécese como apocalipticismo, e co tempo foi mantida tanto por membros das relixións principais como por cultos do fin do mundo.
No contexto do misticismo, o termo refírese metaforicamente á fin da realidade ordinaria e ao reencontro co divino. Algunhas relixións tratan a escatoloxía como un acontecemento futuro profetizado nos textos sagrados ou no folclore.
Etimoloxía
A palabra "escatoloxía" procede do grego ἔσχατος (éschatos) que significa "último", e -loxía, que significa "estudo". Apareceu por primeira vez en inglés contra 1844.[3]
Relixións
As relixións abrahámicas manteñen unha cosmoloxía lineal, con escenarios do tempo final que conteñen temas de transformación e redención. No xudaísmo posterior, a expresión "fin dos días" fai referencia á Era Mesiánica e inclúe unha reunión da diáspora xudía exiliada, a chegada do Mesías, a resurrección dos xustos e o mundo por vir. Algunhas formas de cristianismo representan o tempo final como un período de tribulación que precede á segunda chegada de Cristo, que se enfrontará ao Anticristo xunto coa súa estrutura de poder e marcará o inicio do Reino de Deus. No islam, o Día do Xuízo vén precedido pola aparición de al-Masih al-Dajjal, e seguido do descenso de Isa (Xesús). Isa triunfará sobre o falso mesías ou Anticristo, o que levará a unha secuencia de acontecementos que rematará coa saída do sol desde o oeste e o comezo do Qiyamah (Día do Xuízo).
As relixións dhármicas tenden a ter visións do mundo máis cíclicas, con escatoloxías do tempo final caracterizadas pola decadencia, a redención e o renacemento (aínda que algunhas cren que as transicións entre ciclos son relativamente sen incidentes). No hinduísmo, o tempo final ocorre cando Kalki, a encarnación final de Vishnu, descende sobre un cabalo branco e pon fin ao Kali Yuga actual, completando un ciclo que comeza de novo coa rexeneración do mundo. No budismo, o Buda predixo que as súas ensinanzas serían esquecidas despois de 5000 anos, seguidos de tumultos. Di que un bodhisattva chamado Maitreya aparecerá e redescubrirá a ensinanza do dharma, e que a destrución definitiva do mundo chegará entón a través de sete soles.
Desde o desenvolvemento do concepto de tempo profundo no século XVIII e o cálculo da idade estimada da terra, o discurso científico sobre a fin dos tempos considerou o destino final do universo. As teorías incluíron o Big Rip, o Big Crunch, o Big Bounce e o Big Freeze. Os comentaristas sociais e científicos tamén se preocupan polos riscos catastróficos globais e os escenarios que poderían provocar a extinción humana.
Robert Sungenis, Scott Temple, David Allen Lewis, Shock Wave 2000! subtitled The Harold Camping 1994 Debacle, New Leaf Press, Inc. 2004 ISBN0-89221-269-1
Stephen Travis, Christ Will Come Again: Hope for the Second Coming of Jesus, Toronto: Clements Publishing 2004. ISBN1-894667-33-6
Jerry L. Walls (ed.), The Oxford Handbook of Eschatology, New York: Oxford University Press 2008. ISBN978-0-19-973588-4
