Composto cíclico

En química, un composto cíclico é un composto químico no cal unha serie de átomos están conectados formando un anel ou bucle (o ciclo).^[1] Aínda que a gran maioría dos compostos cíclicos son orgánicos, hai tamén unhas poucas substancias inorgánicas que tamén poden formar estruturas cíclicas, como o xofre, silanos, fosfanos, ácido fosfórico, e ácido tribórico. Os compostos químicos poden ser homocíclicos^[2] se os átomos situados no vértice do anel son todos do mesmo elemento; dentro deles os máis salientables son os compostos carbocíclcos, no que o mencionado elemento é o carbono^[3]. Os compostos heterocíclicos teñen nos vértices do anel átomos de máis dun elemento químico^[4]. Os compostos cíclicos poden ser aromáticos ou non; por exemplo, o benceno é aromático mentres que o ciclohexano non. O termo "policíclico" utilízase cando se forma máis dun anel na molécula, como é o caso do naftaleno. O termo macrociclo úsase cando o anel contén máis dunha ducia de átomos.

• 
  Cicloheptano, un composto químico non aromático.
• 
  Benceno, un composto cíclico.
• 
  Naftaleno, un composto policíclico.
• 
  Porfirina, un composto macrocíclico.
• 
  Pentazol, un composto químico inorgánico.

Os compostos alicíclicos (de compostos alifáticos) noméanse de acordo co sistema de nomenclatura da IUPAC engadíndolles o prefixo ciclo ao nome do correspondente hidrocarburo de cadea aberta con igual número de átomos de carbono. Por exemplo: ciclopentano, ciclobutano etc.

Reaccións de abertura e peche do anel

Reacción de peche do anel de Dieckmann.

Reaccións típicas dos compostos cíclicos son as reaccións de peche do anel e as reaccións de abertura do anel.

Exemplos de reaccións de peche do anel son:

• Metátese de peche do anel
• Reacción de ciclación de Nazarov
• Síntese de aneis grandes de Ruzicka
• Condensación de Dieckmann
• Síntese de Wenker
• Ciclación de radical

Exemplos de reaccións de abertura do anel son:

• Unha reacción de polimerización de tipo xeral: Polimerización de abertura do anel
• Polimerización de metátese de abertura do anel

Notas

1. March, Jerry (1985), Advanced Organic Chemistry: Reactions, Mechanisms, and Structure (3rd ed.), New York: Wiley, ISBN 0-471-85472-7
2. IUPAC Gold book - Homocyclic compound
3. IUPAC Gold book - Carbocyclic compounds
4. IUPAC Gold Book - Heterocyclic compounds

Véxase tamén

Outros artigos

• Cicloadición
• Composto heterocíclico
• Lactona
• Hemiacetal
• Macrociclo
• Composto de cadea aberta

Ligazóns externas

• Polycyclic Compounds Medical Subject Headings (MeSH) na Biblioteca Nacional de Medicina dos EUA.
• Macrocyclic Compounds Medical Subject Headings (MeSH) na Biblioteca Nacional de Medicina dos EUA.