‘S e baile beag dùthchasail air iomall na Sròine Reamhaire, air an àirde an iar-dheas na h-Alba a th' ann an Lios Uillt (Beurla/Beurla Ghallta: Lewswalt). Tha e suidhichte aig 31m os cionn ìre na mara[3] ann an ceann a tuath nan Rannaibh, faisg air Ervie, air an àirde an iar Dhùin Phris is Gall-Ghaidhealaibh (Siorrachd Bhaile na h-Ùige ro 1975). Tha e 309km air falbh bho Obar Dheathain, 117km bho Ghlaschu, 93km bho Dhùn Phrìs agus 166km bho Dhùn Èideann, prìomh-bhaile na dùthcha.[4] 'S e Beurla agus Beurla Ghallta a th' aig a’ mhòr-chuid dhiubh ann an Lios Uillt. Tha Eaconomaidh a' bhaile gu math crochte air àiteachas agus turasachd. Taobh fhoghlaim, tha bun-sgoil[5] ann ach feumar a dhol dhan àrd-sgoil anns An t-Sròin Reamhair.[6]
Freumhan an Ainm
A rèir eòlaichean fhreumh-fhaclachd, tha e coltach gur ann à lios neo loch agus allt san tuiseal ginideach anns a' Ghàidhlig fhèin a tha an t-ainm.[7] Nochd a' Ghàidhlig ann an ceann a deas na h-Alba anns an 7mh Linn agus bha an cànan fhathast làidir ann an Siorrachd Bhaile na h-Ùige fhèin anns an 18mh Linn.[8] A dh'aindeoin sin, tha cuid dhen bheachd gur ann à Seann Chuimris gwaelod (bun) a th'ann.[9] 'S ann gu math connspaideach 's a tha freumhan an ainm seo.[10] Tha iomadh àite ann a tha a' tòiseachadh le lios agus ainm pearsanta, gu h-àraidh naomh air choireigin. Chaidh am baile a chlàradh anns an 16mh Linn mar Loch Woll. Tha cruth na tìre a' toirt cuideam dhan dha theòiridh: àite torrach faisg air creathal na Crìosdaidheachd an Alba far a bheil lochan pailt.
Daoine Ainmeil
Poileataigs
'S ann gu Comhairle Choimhearsnachd Lios Uillt fhèin a bhuineas Lios Uillt, a ghabhas a-steach an sgìre eadar Lios Uillt, A' Ghlac agus Port Slogan. Tha 563 duine a' fuireach san sgìre air fad.[11] Tha seachdnar comhairlichean coimhearsnachd a' riochdachadh na sgìre. Tha e a' buntainn dhan uàrd-taghaidh 01 (An t-Sròn Reamhar agus na Rannaibh) airson Comhairle na Roinne.[12]
Còmhdhail
Chan eil seirbheis rèile ann. A dh'aindeoin sin, tha dà sheirbheis bhus a' frithealadh a' bhaile:
- 408 An t-Sròn Reamhar - Lios Uillt - Cill Choluim.
- 412 An t-Sròn Reamhar - Lios Uillt – Ervie - Lios Uillt - An t-Sròn Reamhar.[13]
Iomraidhean
- ↑ Arcgis
- ↑ Post Code Maps
- ↑ Elevation Map
- ↑ Distance from - to
- ↑ A' Chomhairle[dead link]
- ↑ Stranraer Academy
- ↑ The Placenames of Scotland, James B. Johnston, Dùn Èideann 1892
- ↑ Transactions and Journal of Proceedings of the Dumfriesshire and Galloway Natural History and Antiquarian Society. Third Series. Volume XI: 147
- ↑ The Placenames of Scotland, James B. Johnston, Dùn Èideann 1892
- ↑ The Brittonic Language in the Old North
- ↑ A' Chomhairle
- ↑ A' Chomhairle
- ↑ Còmhdhail na Comhairle
