Glas Naíon

Bosca Geografaíocht PholaitiúilGlas Naíon

Cuir in eagar ar Wikidata

Suíomh
Map
 53° 22′ 19″ N, 6° 16′ 02″ O / 53.371859°N,6.267357°W / 53.371859; -6.267357
Stát ceannasachÉire
Cúige ÉireannachCúige Laighean
Iaraonán críochach riaracháinContae Bhaile Átha Cliath
Údarás áitiúilComhairle Cathrach Bhaile Átha Cliath Cuir in eagar ar Wikidata
Aitheantóir tuairisciúil
Logainm.ie1166174

Is bruachbhaile mhór i dTuaisceart Bhaile Átha Cliath í Glas Naíon.[1] Tá Glas Naíon suite i mbarúntacht na Cúlóige taobh amuigh de theorainneacha chathair Bhaile Átha Cliath agus is áit chónaithe don chuid is mó í anois, ach tá áiseanna eile ann cosúil le Garraithe Náisiúnta na Lus agus Reilig Ghlas Naíon.[2] Tháinig an t-ainm Glas Naíon ón fhocal Gluais, sruthán nó stream sa Bhéarla, agus ainmníodh an áit mar gheall ar an gcraobh-abhainn seo d'abhainn na Tulchann, Glas Naoidhean nó Glas Naíon mar a litrítear í sa lá atá inniu ann.[3] Ceaptar go gciallaíonn sé stream of infants sa Bhéarla ach níl na saineolaithe go hiomlán cinnte.[4]

Stair

Griangraf de chloigtheach i reilig Glas Naíon

Tosaíonn stair Glas Naíon thart ar an 5ú haois nó 6ú haois, beagnach ceithre chéad bhliain sula bunaíodh an chathair. I dtús báire, bunaíodh Glas Naíon mar mhainistir lonnaíochta do Naomh Mobhi i dTuaisceart Bhaile Átha Cliath. Deirtear go raibh a lán naomh cáiliúla i mbun staidéar ar chúrsaí faoi Naomh Mobhi sa mhainistir sin, cosúil le Naomh Colmcille, Comgall, Canice agus Ciarán.[3]

Sna Meánaoiseanna, thosaigh pobail ag teacht chun cinn timpeall an mhainistir ach nuair a bhí na Lochlannaigh is na Danair ag teacht i dtír in Éirinn ón 9ú aois, rinneadar an-réabadh ar bhailte agus mhainistreacha na hÉireann, san áireamh mhainistir Ghlas Naíon.[3] Tharla an cath is mó in Éirinn i rith na mblianta sin agus i nGlas Naíon, tharla an cath cáiliúil Cath Chluain tarbh. Le linn an chath, bhí troid mhór ar siúl idir na Lochlannaigh agus na nGaeil a tharla in aice le abhainn ‘An Tulcha’  i 1014. Chloigh Brian Bóirmhe leis na Lochlannaigh sa chath seo ach bhí an throid go uafásach sin agus fuair na mílte bás.[5]

Tháinig na Normannaigh go hÉirinn sa 12ú haois agus chuaigh, rí na Normannaigh, Rí Henry, i gceannas ar phíosa talamh in Éirinn. Bhí Glas Naíon faoi smacht rí Henry agus ba é sin an tús a bhí leis an smacht dhíreach a bhí ag na Sasanaigh ar Éireann.[3]

Tar éis teacht na hAnglo-Normannaigh, D’athraigh talún Ghlas Naíon isteach ina mhainéar a bhí faoi úinéireacht ag an Priory of the Holy Trinity (Teampall Chríost)[6] agus bhí an sráidbhaile cosúil le baile eile sa Pháil. Bhí Teampall Chríost an-tábhachtach i stair agus i bhforbairt sráidbhaile Ghlas Naíon.

I rith an 17ú haois, bhí go leor fadhbanna ag tarlú ó cheann ceann na tíre mar thoradh ar chogaí Cromwell agus ar díláithriú na mainistreacha (Glas Naíon san áireamh). Bhí sráidbhaile Glas Naíon ag dul in olcas mar thoradh ar na fadhbanna ach atógadh an sráidbhaile i rith an 18ú haois agus bhí sé ina háit an-fhaiseanta.[3]

Rinneadh bailecheantar de Ghlas Naíon i 1878 agus tháinig sé mar chuid de Chathair Bhaile Átha Cliath i 1900. D’éirigh Glas Naíon níos measa don chéad leath den aois seo ach atógadh an sráidbhaile sa dara leath den aois seo.[3]

Sráidbhaile Glas Naíon sa Lá atá inniu

Sa lá atá inniu, is sráidbhaile mór agus forbartha í. Tá athrú mór tagtha ar an sráidbhaile thar na mblianta, agus tá sé mar pháirt de chathair Bhaile Átha Cliath sa lá atá inniu ann. Tá meascán do theaghlaigh óga, seanóir agus mic léinn a bhíonn ag freastal Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath ina cónaí i nGlas Naíon. Tá an ceantar faoi bhláth san am i láthair leis na háiseanna go léir atá lonnaithe ann.

Grianghraf de theach gloine i nGarraithe Náisiúnta na Lus

Oideachas i nGlas Naíon

Tá ocht bhunscoil agus trí mheánscoil i gceantar Ghlas Naíon, le gaelscoil Scoil Mobhí ag an mbunleibhéal, Gaelcholáiste Scoil Chaitríona agus scoil riachtanais speisialta, Scoil Chiarain san áireamh.

Tá Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath suite i nGlas Naíon freisin. Cruthaíodh an institiúid i 1975 agus freastalaíonn thart ar 10,000 mac léinn uirthi.[7]

Reilig Ghlas Naíon

Is é Reilig Ghlas Naíon an reilig is mó sa tír seo. Tá a lán de na daoine is tábhachtaí i stair na hÉireann curtha ann, sé sin iad siúd a bhí baint acu le chúrsaí poblachtachas agus Chaitliceachas in Éirinn. Mar shampla, Dónal Ó’Conaill atá curtha sa reilig agus tá cloigtheach tógtha i gcuimhne Dhónail sa reilig. Tá páirt lárnach a imirt ag reilig Ghlas Naíon mar gheall ar an stair a bhaineann leis agus na daoine atá curtha ann agus tarraingíonn an músaem atá suite sa reilig go leor turasóirí chun na reilige chomh maith.[3]

Garraithe Náisiúnta na Lus

Grianghraf de Mheitéareolaíochta na hÉireann

Bunaíodh Garraithe Náisiúnta na Lus i nGlas Naíon sa bhliain 1795, nuair a ghlac Sochaí Ríoga Bhaile Átha Cliath seilbh ar thalamh Ghlas Naíon. I dtús ama, an aidhm a bhí ag na Garraithe nó dearcadh eolaíocht talmhaíochta a chur chun cinn ach trí na mblianta, d’athraigh an aidhm ón eolaíochta talmhaíochta go dtí eolas a bheith ar chúrsaí luibheolaíochta. Sa lá atá inniu, bíonn an-tóir ag turasóirí ar Gharraithe Náisiúnta na Lus agus tá sé dhochreidthe ar fad.[8]

Met Éireann

Tá Ionad Meitéareolaíochta na hÉireann lonnaithe i nGlas Naíon atá mar cheanncheathrú Sheirbhís Meitéareolaíochta na hÉireann. Bhí an fhoirgneamh deartha ag Liam McCormack i gcruth pirimide. Sa bhliain 1979, bhí an cheanncheathrún tógtha i nGlas Naíon ar Seanbhóthar

an Fhionnghlas.[9]

Pirimid na hEaglaise (Our Ladys of Dolours Church)

Tógadh Pirimid na hEaglaise i nGlas Naíon i 1881 mar Eaglais shealadach agus tar éis nócha bliain, atógadh an Eaglais go díreach mar a bhí. Tógadh an eaglais nua i gcruth pirimide in 1971 agus cé go raibh an phirimid conspóideach ag an am seo, tá páirt mhór a imirt aige i bpobal Ghlas Naíon i saol an lae inniu. [10]

Aiseanna agus clubanna

Tá CLG Na Fianna suite i gcroílár Ghlas Naíon agus bunaíodh an chumann i 1955. Cuimsíonn Na Fianna gach ghné den Chumann Lúthchleas Gael ó thaobh na cluichí gaelacha sé sin, iománaíocht, peil gaelach, camógaíocht, liathróid lámha agus cluiche corr a bhí go léir a imirt lastaigh den chlub.[11]

Tá go leor clubanna eile sa cheantar seo cosúil le Tolka Rovers, Cumann Cispheile Naomh Uinseann, Cumann Dornálaíochta Glas Naíon agus Club leadóige Ghlas Naíon.

Tá an chlub óige Foróige suite i nGlas Naíon freisin agus cuireann sé le cumas daoine óga forbairt a dhéanamh ar leibhéal sóisialta agus is áit sábháilte agus spraíúil í.[12]

Bunaíodh grúpa gasóga i nGlas Naíon in 1911 ar Bhóthar Bhaile Gall Thiar agus cheiliúir siad céad bliana i 2011. Tugann an grúpa seo deis do dhaoine óga forbairt a dhéanamh ar chúrsaí phraiticiúil sa cheantar.[13]

Tagairtí

  1. Glas Naíon/Glasnevin | logainm.ie” (ga). Bunachar Logainmneacha na hÉireann (Logainm.ie). An Coimisiún Logainmneacha. Dáta rochtana: 2023-07-10.
  2. "'Glas Naíon'" (ga). Logainm.ie. Dáta rochtana: 2019-12-04.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 O'Doherty, Tony. (2011). "A history of Glasnevin : its village, lands and people". Dublin: Original Writing. OCLC 751806121. 
  4. "Glasnevin" (as en) (2019-11-21). Wikipedia. 
  5. "Cath Chluain Tarbh" (as ga) (2019-04-23). Vicipéid. 
  6. "Teampall Chríost/Christ Church" (ga). Logainm.ie. Dáta rochtana: 2019-12-04.
  7. "Dublin City University" (as en) (2019-12-01). Wikipedia. 
  8. "History | National Botanic Gardens of Ireland | The Office of Public Works" (en-US). Dáta rochtana: 2019-12-04.
  9. "Met Eireann | Dublin City Council". www.dublincity.ie. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2019-12-04. Dáta rochtana: 2019-12-04.
  10. "Parish History". www.glasnevinparish.ie. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2020-08-01. Dáta rochtana: 2019-12-04.
  11. "Who are Na Fianna? – CLG Na Fianna" (en-GB). Dáta rochtana: 2019-12-04.
  12. Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". volunteering.force.com. Dáta rochtana: 2019-12-04.
  13. "Glasnevin" (as en) (2019-11-21). Wikipedia. 

Read other articles:

Esta página cita fontes, mas que não cobrem todo o conteúdo. Ajude a inserir referências. Conteúdo não verificável pode ser removido.—Encontre fontes: ABW  • CAPES  • Google (N • L • A) (Agosto de 2020) Frango-de-água-azul Estado de conservação Pouco preocupante Classificação científica Reino: Animalia Filo: Chordata Classe: Aves Ordem: Gruiformes Família: Rallidae Género: Porphyrio Espécie: P. martinica Nome bino...

 

  Nothofagus macrocarpa Estado de conservaciónVulnerable (UICN)[1]​TaxonomíaReino: PlantaeSubreino: TracheobiontaDivisión: TracheophytaClase: MagnoliopsidaOrden: FagalesFamilia: NothofagaceaeGénero: NothofagusEspecie: N. macrocarpa(A.DC.) F.M.Vázquez & R.A.Rodr.[editar datos en Wikidata] El roble de Santiago o roble blanco (Nothofagus macrocarpa) es un árbol de la familia de las notofagáceas. Distribución y hábitat Endémico de la zona central de Chile, se le...

 

Меморіал Армандо ПіккіЗасновано 1971Регіон ЛіворноКонфедерація УЄФАКількість команд 2—4Поточний чемпіон «Ліворно» Меморіал Армандо Піккі (італ. Trofeo Nazionale di Lega Armando Picchi) — нерегулярний літній футбольний товариський турнір, який відбувається в Ліворно, Італія. Турнір бу...

Artikel atau bagian artikel ini diterjemahkan secara buruk. Kualitas terjemahannya masih kurang bagus. Bagian-bagian yang mungkin diterjemahkan dari bahasa lain masih perlu diperhalus dan disempurnakan. Anda dapat mempertimbangkan untuk menelusuri referensinya dan menulis ulang artikel atau bagian artikel ini. Anda juga dapat ikut bergotong royong pada ProyekWiki Perbaikan Terjemahan. (Pesan ini dapat dihapus jika terjemahan dirasa sudah cukup tepat. Lihat pula: panduan penerjemahan artikel)U...

 

Behavioral design pattern in object-oriented programming Not to be confused with Template processor. This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (March 2012) (Learn how and when to remove this template message) In object-oriented programming, the template method is one of the behavioral design patterns identified by Gamma et al.[1] in the book Desi...

 

Old FirmPenggemar Celtic dan Rangers dipisahkan barisan polisi di Celtic ParkLokasiGlasgow, SkotlandiaTim terlibatCelticRangersPertemuan pertama28 Mei 1888Uji cobaCeltic 5–2 RangersPertemuan termutakhir3 September 2023Scottish PremiershipRangers 0–1 CelticPertemuan selanjutnya30 Desember 2023Scottish PremiershipCeltic vs. RangersStatistikTotal pertemuan437Kemenangan terbanyakRangers (169)Kemenangan terbesarCeltic 7–1 Rangers(19 Oktober 1957)[1] Old Firm adalah nama kolektif untu...

Ammy VirkAmmy Virk pada 2019LahirAmninderpal Singh Virk11 Mei 1992 (umur 31)Nabha, Punjab, India[1]Pekerjaan Pemeran penyanyi produser Tahun aktif2012–sekarangKarier musikLabel Speed T-Series Rhythm Boyz Situs webAmmy Virk di Facebook Amninderpal Singh Virk, yang lebih dikenal sebagai Ammy Virk, adalah seorang penyanyi, pemeran dan produser asal India,[2][3] yang memiliki rumah produksi Villagers Film Studio dan perusahaan distribusi In House Group. Ia dike...

 

2012 single by French MontanaShot CallerSingle by French MontanaReleasedJanuary 10, 2012Recorded2011GenreHip hopLength2:59LabelBad Boy, InterscopeSongwriter(s)Karim Kharbouch, Charlie JimenezProducer(s)Harry FraudFrench Montana singles chronology Shot Caller (2012) Stay Schemin' (2012) Charlie Rock singles chronology Shot Caller(2012) Shot Caller is a song by American hip hop recording artist French Montana, released on January 10, 2012, as his commercial debut single. The hip hop son...

 

Semi-legendary overthrow of the Roman monarchy and foundation of the republic Overthrow of the Roman monarchyA 16th-century painting by Sandro Botticelli, depicting the rape of Lucretia and the subsequent uprisingDatec. 505 BC (traditionally 509 BC)LocationRomeResult Revolutionary victory End of the Roman Kingdom Establishment of the Roman Republic The overthrow of the Roman monarchy was an event in ancient Rome that took place between the 6th and 5th centuries BC where a...

Great Jones Building The Great Jones Building is a building in Downtown Houston at the intersection of Capitol Street and Main Street. The Great Jones Building opened in 1908. Originally it housed the offices of the Texas Company, which later became Texaco. Jim Parsons of the Greater Houston Preservation Alliance (GHPA) believes that Sanguinet & Staats, a Fort Worth, Texas firm, may have designed the building. In 1922, the building received an expansion. When Texaco relocated to a buildin...

 

Cataloguing of published recordings by English rock band Deep Purple Deep Purple discographyDeep Purple (2013)Studio albums22Live albums4Compilation albums26Video albums15Singles55 English hard rock band Deep Purple have released 22 studio albums and 55 singles. Formed in early 1968 by Jon Lord, Ian Paice, Rod Evans, Ritchie Blackmore, and Nick Simper, Deep Purple released their debut album, Shades of Deep Purple, in July of that year. The band has taken on many new members over the years, an...

 

Quarter-final match between Argentina and the Netherlands in 2022 FIFA World Cup Football matchBattle of LusailArgentina fans celebrating their team's victoryEvent2022 FIFA World CupQuarter-finals Netherlands Argentina 2 2 After extra timeArgentina won 4–3 on penaltiesDate9 December 2022VenueLusail Stadium, Lusail, QatarMan of the MatchLionel Messi (Argentina)RefereeAntonio Mateu Lahoz (Spain)Attendance88,235[1]WeatherFair22 °C (72 °F)[2] The Battle of Lusail (Ar...

Англійський ключ (американський варіант Коуза) Англійський ключ[1] (нім. Engländer), також ключ монкі (англ. monkey wrench) — гайковий ключ, один з ранніх видів розвідних ключів. Має форму молотка з прямим і скошеним бойками, нижня губка може переміщатися за допомогою гвинта. Ве...

 

Shopping mall in Gaziantep, TurkeySanko ParkNight view, 2011LocationGaziantep, TurkeyCoordinates37°03′47″N 37°21′36″E / 37.063062°N 37.359931°E / 37.063062; 37.359931Addressİshak Rafet İşitmen Caddesi (Street), Şehitkamil districtOpening dateMarch 2009[1]DeveloperRönesans GayrimenkulNo. of stores and services216+[1]Total retail floor area55,000 square metres (590,000 sq ft)No. of floors4Websitewww.sankopark.com Sanko Park is a...

 

Sjair Abdoel Moeloek SampulPengarangRaja Ali HajiNegaraHindia BelandaBahasaMelayuGenreSyairPenerbitTijdschrift voor Neerl. IndiëTanggal terbit1847 Sjair Abdoel Moeloek (EYD: Syair Abdul Muluk) adalah syair tahun 1847[a] yang menurut beberapa sumber dikarang oleh Raja Ali Haji atau putrinya, Saleha. Syair ini bercerita tentang seorang wanita yang menyamar sebagai pria untuk membebaskan suaminya dari Sultan Hindustan; Sultan menangkapnya dalam sebuah serangan ke kerajaan mereka. B...

Character in Avatar: The Last Airbender Fictional character AzulaAvatar: The Last Airbender characterAzula in Avatar: The Last Airbender.First appearanceThe Storm (2005)Created byMichael Dante DiMartinoBryan KonietzkoVoiced byGrey DeLisle (Avatar: The Last Airbender)Megan Shipman (Smite)Suzie Yeung (Quest for Balance, Nickelodeon All-Star Brawl 2)Portrayed bySummer Bishil (2010 film)Elizabeth Yu (2024 television series)In-universe informationGenderFemaleFamilyOzai (father)Ursa (mother)Zuko (b...

 

Artikel ini tidak memiliki referensi atau sumber tepercaya sehingga isinya tidak bisa dipastikan. Tolong bantu perbaiki artikel ini dengan menambahkan referensi yang layak. Tulisan tanpa sumber dapat dipertanyakan dan dihapus sewaktu-waktu.Cari sumber: Dodol Garut – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR Dodol Garut Dodol Garut (Aksara Sunda Baku: ᮓᮧᮓᮧᮜ᮪ ᮍᮛᮥᮒ᮪) merupakan camilan khas Sunda dari Kabupaten Garut, Jawa Bar...

 

William KendallWilliam Kendall in A Touch Of Larceny 1959Born(1903-08-26)26 August 1903Died1 April 1984(1984-04-01) (aged 80) British actor William Kendall (born 26 August 1903 in London, England – died 1 April 1984 aged 80) was a British film, stage and television actor.[1] He appeared in the West End in several musicals starring Jack Buchanan including Mr. Whittington, Castle in the Air and This'll Make You Whistle. He starred in the 1953 play Four Winds by Alex Atkinson. Fil...

Metro station in Kobe, Japan Tanigami谷上 Kobe Municipal Subway stationPlatforms 4 and 5, October 2023General informationLocationKita-Ku, Kobe, Hyōgo PrefectureJapanOperated by Kobe Electric Railway Kobe Municipal Transportation Bureau Line(s) Shintetsu Arima Line Hokushin Line Platforms3 island platformsTracks5Other informationStation codeKB10 (Kobe Electric Railway)S01 (Kobe Municipal Subway)HistoryOpened28 November 1928; 94 years ago (1928-11-28)Rebuilt1988Services Pre...

 

vteNorthern BranchCorridor Project Legend CSX Northern Branch Englewood Hospital Englewood Town Center Englewood Route 4 Leonia Palisades Park Ridgefield CSX River Subdivision New York, Susquehanna& Western Railway NYS&W Edgewater Branch 91st Street 85th Street Viaduct 69th Street ( proposedPBHT station ) CSX North Bergen Yard Conrail Northern Branch andNew York, Susquehanna & Western Tonnelle Avenue Hudson–Bergen Light Rail The Northern Branch Corrid...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!