کوه مِرو (انگلیسی: Mount Meru) در کیهان‌شناسی؛ بودایی، هندوئیزم و جینیزم، «کوه کیهانی» با نام مرو (سومرو) در مرکز کیهان قد کشیده و محور و مدار عالم محسوب می‌شود.
کوه مرو به عنوان نقطهٔ تلاقی زمین و آسمان و محور جهان، مرکز کائنات و نخستین جایی که از میان آب‌های نخستین سر به بیرون آورد در آئین جینی و هندویی و بودایی شناخته می‌شده و خدایان در بالاترین نقطهٔ آن در قلهٔ مرکزی و محور جهان زندگی می‌کردند.
اعتقاد به زندگی خدایان در مرکز این کوه نیز، باعث شکل دهی بسیاری از معابد مهم هندویی و بودایی به شکلی از کوه مقدس شده‌است. به عنوان مثال معابد «کایلاسانتا» که از لحاظ لغوی به مفهوم «کوه مقدس» بوده و به عنوان منزلگاه هیمالیاییشیوا مطرح بوده، و معابدی مطرح می‌شدند که چون کوه تصویر شده‌اند.[۱]
در آیین بودایی چنین تعلیم داده می‌شد که زمین مسطح و مدور و کوه مرو در وسط آن است و تخت بودا را تشکیل می‌دهد. استوپا و پاگودا، شکل‌های نمادین کوه مرو بودند و محور کیهانی، از مرکز آن معبدها می‌گذشت. بنای یادبود بودا استوپا از کهن‌ترین نمونه معماری هندو است که در رمز پردازی کیهانی اثر گذاشته‌است.[۲]
منابع
↑حکمت خالده و جایگاه طبیعت در جهان بینی و معماری معابد ادیان مختلف، سید هادی قدوسی فر، فرح حبیب، مهتیام شهبازی،
فصلنامه علمی پژوهشی باغ نظر، مرکز پژوهشی هنر معماری و شهرسازی، شماره بیستم / سال نهم/ بهار 1391
↑جایگاه، ویژگی و کارکرد کوهستان در تاریخ اساطیری هند، لیلا پژوهنده، مریم باقی، زهرا حسینی، نامه فرهنگستان، ویژه نامه شبه قاره.
