وزیر اطلاعات

وزیر اطلاعات
نشان ‌وزارت اطلاعات
پرچم وزارت اطلاعات
متصدی کنونی سید اسماعیل خطیب از ۳ شهریور ۱۴۰۰
وزارت اطلاعات
عضوی از	هیئت دولت شورای عالی امنیت ملی شورای هماهنگی اطلاعات
اقامت‌گاه	خیابان هیرمند
جایگاه	تهران، ایران
نامزدکننده	رئیس‌جمهور ایران با موافقت رهبر جمهوری اسلامی ایران
گمارنده	رئیس‌جمهور با رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی
بنیادگذاری	۲۷ مرداد ۱۳۶۲
نخستین دارنده	محمد محمدی ری‌شهری
وبگاه	وبگاه رسمی

وزیر اطلاعات، وزیر و بالاترین مقام اجرایی و سیاسی در وزارت‌خانهٔ اطلاعات ایران است و از اعضای هیئت دولت جمهوری اسلامی ایران، شورای عالی امنیت ملی و شورای امنیت کشور و نیز رئیس شورای هماهنگی اطلاعات می‌باشد.

براساس قانون تأسیس این وزارت‌خانه مصوب ۲۷ مرداد ۱۳۶۲، وزیر اطلاعات رئیس شورای هماهنگی اطلاعات محسوب می‌شود.^[۱] همچنین براساس اصل ۱۷۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از اعضای شورای عالی امنیت ملی و براساس ماده ۱۹ قانون حمایت از آمران معروف و ناهیان از منکر، از اعضای ستاد امر به معروف و نهی از منکر محسوب می‌شود. انتخاب وزیر اطلاعات از سوی رئیس‌جمهور، با هماهنگی و موافقت رهبر جمهوری اسلامی ایران صورت می‌گیرد و بعد از آن برای رأی اعتماد به مجلس معرفی می‌شود. وزیر اطلاعات باید به درجه اجتهاد رسیده باشد و جزو مجتهدین باشد که این امر عملاً باعث میشود که وزیر اطلاعات فقط میتواند یک روحانی باشد.^[۲]

تمام افراد معرفی‌شده به مجلس برای تصدی این وزارت‌خانه موفق به گرفتن رأی اعتماد از مجلس شدند. اولین وزیر اطلاعات محمد محمدی ری‌شهری بود. طولانی‌ترین دوران تصدی وزارت اطلاعات را سید محمود علوی با ۸ سال و ۱۰ روز بر عهده داشت. همچنین محمود احمدی‌نژاد تنها سرپرست این وزارت‌خانه از ابتدای تأسیس تاکنون بوده‌است؛ وی پس از برکنار کردن غلامحسین محسنی اژه‌ای تقریباً یک ماه سرپرست این وزارت‌خانه بود.

فهرست

وضعیت
سرپرست
سازمان‌های سیاسی
مستقل   نظامی   جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی   جبهه ایستادگی ایران اسلامی

ر.	نام		نگاره	آغاز تصدی	پایان تصدی	دولت	رئیس دولت	رهبر	م.
۱		محمد محمدی ری‌شهری (۱۴۰۱–۱۳۲۵)		۲۴ مرداد ۱۳۶۳	۷ شهریور ۱۳۶۸	سوم	موسوی	سید روح‌الله خمینی	[۳]
						چهارم			[۴]
۲		علی فلاحیان (زادهٔ ۱۳۲۸)		۷ شهریور ۱۳۶۸	۲۹ مرداد ۱۳۷۶	پنجم	هاشمی	سید علی خامنه‌ای	[۵]
						ششم
۳		قربانعلی دری نجف‌آبادی (زادهٔ ۱۳۲۴)		۲۹ مرداد ۱۳۷۶	۲۰ بهمن ۱۳۷۷	هفتم	خاتمی		[۶][۷]
۴		علی یونسی		۵ اسفند ۱۳۷۷	۲ شهریور ۱۳۸۴				[۸]
						هشتم			[۹]
۵		غلامحسین محسنی اژه‌ای (زادهٔ ۱۳۳۵)		۲ شهریور ۱۳۸۴	۴ مرداد ۱۳۸۸	نهم	احمدی‌نژاد		[۱۰][۱۱]
–		محمود احمدی‌نژاد[الف] (زادهٔ ۱۳۳۵) سرپرست		۴ مرداد ۱۳۸۸	۱۲ شهریور ۱۳۸۸				[۱۳]
۶		حیدر مصلحی (زادهٔ ۱۳۳۶)		۱۲ شهریور ۱۳۸۸	۲۴ مرداد ۱۳۹۲	دهم			[۱۴]
۷		سید محمود علوی (زادهٔ ۱۳۳۳)		۲۴ مرداد ۱۳۹۲	۳ شهریور ۱۴۰۰	یازدهم	روحانی		[۱۵]
						دوازدهم			[۱۶]
۸		سید اسماعیل خطیب (زادهٔ ۱۳۴۰)		۳ شهریور ۱۴۰۰	متصدی	سیزدهم	رئیسی		[۱۷]
						چهاردهم	پزشکیان		[۱۸]

سایر مسئولیت‌ها

• عضو شورای‌عالی امنیت ملی^[ب]
• رئیس شورای هماهنگی اطلاعات
• عضو شورای‌عالی مبارزه با پولشویی^[پ]
• عضو ستاد امر به معروف و نهی از منکر^[ت]
• عضو ستاد مرکزی کنترل مجرمان^[ث]
• عضو شورای‌عالی امور ایرانیان خارج از کشور
• عضو ستاد مبارزه با مواد مخدر
• عضو ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز
• عضو ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی
• عضو شورای‌عالی فضای مجازی
• عضو کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه

یادداشت

1. مجید علوی به عنوان قائم‌مقام منصوب شد.^[۱۲]
2. اصل ۱۶۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
3. ماده ۴ قانون مبارزه با پول‌شویی مصوب ۱۳۸۶ مجلس شورای اسلامی
4. ماده ۱۹ قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر مصوب ۱۳۹۴ مجلس شورای اسلامی
5. ماده ۲ دستورالعمل اجرایی کنترل مجرمان حرفه‌ای و سابقه‌دار مصوب ۱۳۹۷ ریاست قوه قضائیه

منابع

1. «گزارش: اقدامات اطلاعاتی ایران کجا و چگونه هماهنگ می‌شود؟». خبرگزاری تسنیم. ۳۰ شهریور ۱۳۹۷.
2. «دغدغه اصلی رهبر انقلاب اسلامی در خصوص کابینه». پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار سید علی خامنه‌ای. ۶ مرداد ۱۳۹۶. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۳۱ دسامبر ۲۰۲۱.
3. «مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی دوره ۲ جلسه ۲۹» (PDF). کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۲۴ مرداد ۱۳۶۳. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۷ مارس ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۰ تیر ۱۳۹۷.
4. «مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی دوره ۲ جلسه ۱۸۶» (PDF). کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۶ آبان ۱۳۶۴. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۷ مارس ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۰ تیر ۱۳۹۷.
5. «مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی دوره ۳ جلسه ۱۳۸» (PDF). کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۷ شهریور ۱۳۶۸. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۰ تیر ۱۳۹۷.
6. «تبلور حماسه دوم خرداد، در رأی اعتماد قاطع مجلس به دولت خاتمی». همشهری. سال پنجم (۱۳۳۵). ۳۰ مرداد ۱۳۷۶.
7. «در پی استعفای دری نجف‌آبادی، رایزنی دربارهٔ انتخاب وزیر جدید اطلاعات جدی‌تر شد». همشهری. سال ششم (۱۷۶۴). ۲۱ بهمن ۱۳۷۷.
8. «علی یونسی با وعده اصلاحات در وزارت اطلاعات از مجلس رأی اعتماد گرفت». همشهری. سال ششم (۱۷۷۶). ۶ اسفند ۱۳۷۷.
9. «نخستین جلسه هیئت وزیران جدید تشکیل شد». همشهری. سال نهم (۲۴۸۴). ۳ شهریور ۱۳۸۰.
10. «نتیجه نهایی آرای کابینه احمدی‌نژاد». ایسنا. ۲ شهریور ۱۳۸۴.
11. «برکناری وزیر اطلاعات تأیید شد». ایسنا. ۴ مرداد ۱۳۸۸.
12. «حکم انتصاب مجید علوی به عنوان قائم‌مقام وزارت اطلاعات». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری. ۶ مرداد ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۲.
13. «برکناری وزیر اطلاعات تأیید شد». ایسنا. ۴ مرداد ۱۳۸۸.
14. «رأی اعتماد نمایندگان مجلس هشتم به ۱۸ وزیر پیشنهادی رئیس‌جمهور». ایسنا. ۱۲ شهریور ۱۳۸۸.
15. «تصدی وزارت اطلاعات به سید محمود علوی سپرده شد». ایرنا. ۲۴ مرداد ۱۳۹۲.
16. «ادامه همراهی با دولت دوازدهم؛ علوی وزیر اطلاعات شد». ایرنا. ۲۹ مرداد ۱۳۹۶.
17. «خطیب وزیر اطلاعات دولت سیزدهم شد». ایرنا. ۳ شهریور ۱۴۰۰.
18. «روز تاریخی مجلس؛ تمام وزرای دولت چهاردهم رای اعتماد گرفتند». ایسنا. ۳۱ مرداد ۱۴۰۳.

پیشین: رئیس دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری	عضو هیئت دولت جمهوری اسلامی ایران اکنون–۱۳۶۳	در حال تصدی
عنوان جدید	رئیس شورای هماهنگی اطلاعات اکنون–۱۳۶۳	در حال تصدی