فهرست آثار ملی شهرستان تربت حیدریه

مسجد جامع تربت حیدریه

مزار شیخ ابوالقاسم گرکانی

فهرست آثار ملی شهرستان تربت حیدریه شامل ۴۶ اثر ملی در شهرستان تربت حیدریه است که تا ۱۳۹۷ به ثبت رسیده‌اند که سهم این شهرستان در سطح استان خراسان رضوی که بالغ بر ۱۴۰۷ اثر تاریخی ثبت شده دارد معمول است.^[۱][۲]

مزار و مسجد قطب‌الدین حیدر اولین اثر ملی این شهرستان است که در ۱۵ دی ۱۳۱۰ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.^[۳]

آثار ثبت‌شده

ردیف	نام اثر	نگاره	دیرینگی	موقعیت	شمارهٔ ثبت	تاریخ ثبت	منبع
۱	مزار و مسجد قطب‌الدین حیدر		دوره تیموری - دوره صفوی	شهر تربت حیدریه ۳۵°۱۶′۳۲٫۶″ شمالی ۵۹°۱۲′۵۰٫۳″ شرقی	۱۷۵	۱۵ دی ۱۳۱۰	[۴]
۲	رباط طبسی		دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - خیابان قائم، ضلع شمال شرقی مزار قطب‌الدین حیدر ۳۵°۱۶′۳۲″ شمالی ۵۹°۱۲′۵۲″ شرقی	۴۸۰۲	۱۹ اسفند ۱۳۸۰	[۵]
۳	حمام حاجی رئیس		دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - انتهای خیابان روحبخش ۳۵°۱۶′۱۶″ شمالی ۵۹°۱۳′۲″ شرقی	۵۱۴۶	۲۵ اسفند ۱۳۸۰	[۶]
۴	رباط علیا		دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - محله قدیمی رباط علیا، خیابان رباط علیا ۳۵°۱۵′۳۸″ شمالی ۵۹°۱۲′۴۳″ شرقی	۵۶۹۸	۲۵ اسفند ۱۳۸۰	[۷]
۵	سرای گلشن		دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - حاشیه شرقی محله برزار، خیابان ابوذر غفاری	۵۶۹۹	۲۵ اسفند ۱۳۸۰	[۸]
۶	آب‌انبار شیر چهارسوق		دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - خیابان فردوسی جنوبی	۶۳۷۷	۷ مهر ۱۳۸۱	[۹]
۷	رباط لاری		دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - ضلع جنوبی میدان رباط، خیابان روح بخش ۳۵°۱۶′۱۴″ شمالی ۵۹°۱۳′۴″ شرقی	۶۶۶۱	۱۰ دی ۱۳۸۱	[۱۰]
۸	رباط کسکک		دوره صفوی	بخش مرکزی - روستای کسکک	۶۸۶۶	۱۰ دی ۱۳۸۱	[۱۱]
۹	رباط تروسک		دوره تیموری - دوره صفوی	روستای تروسک	۷۴۸۳	۱۲ بهمن ۱۳۸۱	[۱۲]
۱۰	مزار شیخ ابوالقاسم گرکانی		معاصر	روستای شیخ ابوالقاسم	۷۶۱۴	۱۷ اسفند ۱۳۸۱	[۱۳]
۱۱	رباط شورحصار		دوره صفوی	روستای شورحصار	۸۲۶۷	۲۴ فروردین ۱۳۸۲	[۱۴]
۱۲	مزار نظام‌الملک کبروی		سده ۹ ق	شهر کدکن - انتهای کوچه حمام	۸۹۵۴	۱۰ خرداد ۱۳۸۲	[۱۵]
۱۳	مجموعه تاریخی مذهبی کدکن		سده ۹ ق	شهر کدکن - انتهای کوچه حمام	۸۹۵۳	۱۰ خرداد ۱۳۸۲	[۱۶]
۱۴	مسجد شیخ حیدر کدکن		سده ۹ ق - دوره تیموری	شهر کدکن - انتهای کوچه حمام	۸۹۵۵	۱۰ خرداد ۱۳۸۲	[۱۷]
۱۵	حمام نواب (زورخانه)		دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - خیابان فرمانداری، کوچه باشگاه	۱۱۶۶۱	۲۴ اسفند ۱۳۸۳	[۱۸]
۱۶	خانه حاجی رئیس		دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - خیابان فردوسی جنوبی، کوچه میلان ۲، پلاک ۲۰	۱۱۶۶۲	۲۴ اسفند ۱۳۸۳	[۱۹]
۱۷	خانه حاج مصطفی امین		دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - خیابان باغ سلطانی، پلاک ۴۰۱	۱۱۶۶۳	۲۴ اسفند ۱۳۸۳	[۲۰]
۱۸	مزار بوری‌آباد		دوره صفوی	روستای بوری‌آباد	۱۱۹۰۸	۵ تیر ۱۳۸۴	[۲۱]
۱۹	چله‌خانه مجموعه قطب‌الدین حیدر		دوره صفوی - دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - خیابان قائم، اداره میراث فرهنگی	۱۱۹۰۹	۵ تیر ۱۳۸۴	[۲۲]
۲۰	مسجد عماد		دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - خیابان فرمانداری، روبری دارایی	۱۱۹۲۱	۵ تیر ۱۳۸۴	[۲۳]
۲۱	حمام صفائیان (حمام گودی)		دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - خیابان فردوسی جنوبی، کوچه شیرچهارسوق	۱۱۹۲۲	۵ تیر ۱۳۸۴	[۲۴]
۲۲	مسجد شیخ یوسف علی		دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - ابتدای خیابان فرمانداری، راسته راست خیابان فرمانداری	۱۱۹۲۳	۵ تیر ۱۳۸۴	[۲۵]
۲۳	سرای قیصریه		دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - سمت راست خیابان فردوسی جنوبی، پ ۶۵	۱۲۰۰۱	۱۲ تیر ۱۳۸۴	[۲۶]
۲۴	رباط کامه		دوره قاجار	شرق روستای کامه سفلی	۱۳۸۶۳	۲۵ آبان ۱۳۸۴	[۲۷]
۲۵	مسجد جامع حاج سید حسن کدکنی		اواخر دوره قاجار	شهر کدکن - میدان مسجد جامع، نبش خ شهید جوادی	۱۳۸۷۲	۲۵ آبان ۱۳۸۴	[۲۸]
۲۶	مزار پیر یاهو		اوایل دوره قاجار	۷۰ کیلومتری شمال غرب تربت حیدریه، ارتفاعات شرق کدکن	۱۴۳۲۵	۱۶ اسفند ۱۳۸۴	[۲۹]
۲۷	بلغور خانه کسکک		دوره قاجار	بخش مرکزی - دهستان بالا ولایت، غرب روستای کسکک	۱۴۳۶۸	۱۶ اسفند ۱۳۸۴	[۳۰]
۲۸	مزار پیر سنگی		دوره پهلوی	دامنه ارتفاعات جنوبی شهر کدکن	۱۵۲۶۸	۲۴ اسفند ۱۳۸۴	[۳۱]
۲۹	حسینیه بالاده برس		اواخر دوره قاجار	روستای برس	۱۶۳۲۰	۲۴ اسفند ۱۳۸۴	[۳۲]
۳۰	مزار حافظ رجب		دوره قاجار	روستای برس	۱۷۸۷۳	۱۴ اسفند ۱۳۸۵	[۳۳]
۳۱	مزار قطب‌الدین محمد		دوره صفوی	روستای برس	۱۷۸۷۴	۱۴ اسفند ۱۳۸۵	[۳۴]
۳۲	مسجد جامع تربت حیدریه		دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - حاشیه ضلع جنوب غربی میدان مرکزی (میدان امام خمینی) ۳۵°۱۶′۲۵″ شمالی ۵۹°۱۳′۸″ شرقی	۲۴۹۸۴	۱۸ اسفند ۱۳۸۷	[۳۵]
۳۳	پل کسکک		دوره قاجار	بخش جلگه‌رخ - جنوب روستای کامه	۲۴۹۸۹	۱۸ اسفند ۱۳۸۷	[۳۶]
۳۴	مجموعه قطب‌الدین حیدر		دوره صفوی - دوره قاجار	شهر تربت حیدریه - خیابان قائم، اداره میراث فرهنگی، جنب شرق آرامگاه مجموعه قطب‌الدین حیدر	۱۱۹۰۹	۵ تیر ۱۳۸۳	[۳۷]
۳۵	تپه شور حصار		تاریخی	روستای شورحصار	۱۱۶۵۶	۲۴ اسفند ۱۳۸۳	[۳۸]
۳۶	تپه قلعه نو		سده ۳ تا ۹ ق	۳ کیلومتری روستای عبدآباد	۱۱۶۵۹	۲۴ اسفند ۱۳۸۳	[۳۹]
۳۷	تپه سربالا		سده‌های اولیه اسلامی	روستای سربالا	۱۱۹۱۱	۵ تیر ۱۳۸۴	[۴۰]
۳۸	محوطه عبدآباد		سده‌های اولیه اسلامی - سده ۷ ق	نامشخص	۱۳۴۳۲	۷ شهریور ۱۳۸۴	[۴۱]
۳۹	محوطه زروند		دوران پیش از تاریخ ایران باستان - سده‌های میانه اسلام	دو کیلومتری شرق شهر کدکن	۲۳۸۶۷	۲۵ آبان ۱۳۸۷	[۴۲]
۴۰	تپه قندشتن		سده ۵ تا ۹ ق	نامشخص	۲۹۰۵۷	۱۳ بهمن ۱۳۸۸	[۴۱]
۴۱	تپه کافرخار		تاریخی	نامشخص	۲۹۰۶۳	۱۳ بهمن ۱۳۸۸	[۴۱]
۴۲	تپه خروج		هزاره سوم پیش از میلاد	نامشخص	۲۹۰۶۵	۱۳ بهمن ۱۳۸۸	[۴۱]
۴۳	تپه درخت سنجد		هزاره دوم پیش از میلاد	نامشخص	۲۹۰۶۶	۱۳ بهمن ۱۳۸۸	[۴۱]
۴۴	تپه همایون		سده ۷- ۴ ق	نامشخص	۲۹۵۳۰	۹ آذر ۱۳۸۹	[۴۱]
۴۵	تپه دهنه غار		سده‌های میانی اسلامی	نامشخص	۳۰۲۹۲	۲۴ خرداد ۱۳۹۰	[۴۱]
۴۶	تپه چشمه کریم		سده ۲ یا ۱ ق	نامشخص	۳۰۴۶۹	۸ دی ۱۳۹۰	[۴۱]

آثار تازه ثبت‌شده

ردیف	نام اثر	نگاره	دیرینگی	موقعیت	شمارهٔ ثبت	تاریخ ثبت	منبع
۱	باغ ملی		دوره پهلوی	شهر تربت حیدریه - تقاطع خیابان معلم و مطهری	۳۳۹۶۵	۱۴۰۲	[۴۳]
۲	ساختمان اداره نوغان‌داری تربت حیدریه		دوره پهلوی	شهر تربت حیدریه	۳۳۹۶۴	۱۴۰۳	[۴۴]

راهنما

نمایش مختصات در نقشهٔ: اوپن‌استریت‌مپ

بارگیری مختصات: KML

  وقفی

  مالکیت دولتی

  مالکیت خصوصی

  مالکیت عمومی

منابع

1. «سهم کاشمر در فهرست آثار ثبت شده ملی اندک است». ایسنا. ۷ آذر ۱۳۹۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ دسامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
2. «فهرست آثار ثبتی - اداره میراث فرهنگی شهرستان تربت حیدریه». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۱.
3. «پرونده مزار و مسجد قطب‌الدین حیدر در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
4. «پرونده مزار و مسجد قطب‌الدین حیدر در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
5. «پرونده رباط طبسی در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
6. «پرونده حمام حاجی رئیس در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
7. «پرونده رباط علیا در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
8. «پرونده سرای گلشن در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
9. «پرونده آب‌انبار شیر چهارسوق در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
10. «پرونده رباط لاری در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
11. «پرونده رباط کسکک در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
12. «پرونده رباط تروسک در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
13. «پرونده مزار شیخ ابوالقاسم گرکانی در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
14. «پرونده رباط شورحصار در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
15. «پرونده مزار نظام‌الملک کبروی در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
16. «پرونده مجموعه تاریخی مذهبی کدکن در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
17. «پرونده مسجد شیخ حیدر کدکن در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
18. «پرونده حمام نواب (زورخانه) در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
19. «پرونده خانه حاجی رئیس در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
20. «پرونده خانه حاج مصطفی امین در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
21. «پرونده مزار بوری‌آباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
22. «پرونده چله‌خانه مجموعه قطب‌الدین حیدر در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
23. «پرونده مسجد عماد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
24. «پرونده حمام صفائیان (حمام گودی) در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
25. «پرونده مسجد شیخ یوسف علی در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
26. «پرونده سرای قیصریه در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
27. «پرونده رباط کامه در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۱.
28. «پرونده مسجد جامع حاج سید حسن کدکنی در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۱.
29. «پرونده مزار پیر یاهو در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
30. «پرونده بلغور خانه کسکک در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
31. «پرونده مزار پیر سنگی در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
32. «پرونده حسینیه بالاده برس در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
33. «پرونده مزار حافظ رجب در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
34. «پرونده مزار قطب‌الدین محمد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
35. «پرونده مسجد جامع تربت حیدریه در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
36. «پرونده پل کسکک در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
37. «پرونده مجموعه قطب‌الدین حیدر در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
38. «پرونده تپه شور حصار در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
39. «پرونده تپه قلعه نو در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
40. «پرونده تپه سربالا در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
41. «فهرست آثار ثبتی - اداره میراث فرهنگی شهرستان تربت حیدریه». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۱.
42. «پرونده محوطه زروند در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱.
43. «ثبت باغ ملی شهر تربت حیدریه در فهرست آثار ملی ایران». خبرگزاری صدا و سیما. ۹ دی ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۹ دسامبر ۲۰۲۴.
44. «ساختمان‌های تاریخی نوغانداری تربت حیدریه ثبت ملی شد». خبرگزاری تسنیم. ۲۷ فروردین ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۲۹ دسامبر ۲۰۲۴.